۵۰ هزار میلیارد تومان بدهی دولت؛ پالایشگاهها در انتظار تسویه حیاتی
مطالبات معوق ۵۰ هزار میلیارد تومانی پالایشگاههای تهران، اصفهان، بندرعباس و لاوان از دولت، به چالشی حیاتی برای نقدینگی و سودآوری صنعت پالایش نفت تبدیل شده است؛ تسویه این بدهیها میتواند سود شرکتها را تا ۳۰٪ افزایش داده و ریسک عملیاتی را کاهش دهد.
به گزارش بورس امروز؛ صنعت پالایش نفت یکی از ارکان حیاتی اقتصاد ایران به شمار می رود که تأمین سوخت و فرآورده های نفتی را برای صنایع و مصرف کنندگان خانگی بر عهده دارد. اما در سالهای اخیر، یکی از چالشهای بزرگ این صنعت، مطالبات معوق پالایشگاهها از دولت بوده است که فشار مالی و عملیاتی زیادی بر شرکتها وارد کرده است.
مطالبات پالایشگاه ها ناشی از تفاوت قیمتهای فروش فرآورده ها در بازار داخلی و قیمتهای رسمی مصوب دولت است. دولت برای کنترل بازار و جلوگیری از افزایش تورم، قیمتهای پایین تری را برای فروش فرآورده ها تعیین می کند و مابه التفاوت قیمت بازار و قیمت دولتی به عنوان یارانه باید به پالایشگاه ها پرداخت شود. این مابه التفاوت به مرور زمان تبدیل به یک طلب سنگین برای پالایشگاه ها شده است.
بررسی صورتهای مالی و گزارش های رسمی نشان می دهد که بیشترین مطالبات معوق مربوط به پالایشگاهها ی تهران، اصفهان، بندرعباس و لاوان است. مجموع این مطالبات تا پایان سال گذشته به رقمی حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان رسیده است که نشاندهنده حجم عظیم بدهی دولت به بخش پالایشگاهی است. این میزان مطالبات در شرایطی است که پالایشگاه ها به دلیل هزینه های عملیاتی بالا و نوسانات قیمت نفت، با چالشهای جدی مالی روبه رو هستند.
وصول این مطالبات می تواند تأثیر قابل توجهی بر سودآوری پالایشگاهها داشته باشد. بر اساس تحلیلهای مالی، تسویه کامل این بدهی ها می تواند سود خالص پالایشگاه ها را تا ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش دهد. این افزایش سودآوری به دلیل بهبود نقدینگی و کاهش هزینه های مالی است که ناشی از تأخیر در پرداخت ها ایجاد شده است. همچنین با نقدینگی بهتر، پالایشگاه ها قادر خواهند بود سرمایه گذاریهای لازم در زمینه توسعه ظرفیت تولید، به روزرسانی تجهیزات و بهبود فرآیندهای عملیاتی را انجام دهند که منجر به افزایش بهره وری بلندمدت خواهد شد.
از منظر بازار سرمایه نیز، وصول مطالبات دولت به پالایشگاهها منجر به افزایش اعتماد سرمایه گذاران خواهد شد. در شرایطی که ریسک نقدشوندگی کاهش یابد، سهام پالایشگاه ها جذابتر شده و می تواند منجر به افزایش قیمت سهام و بهبود ارزش بازار این شرکتها شود.
در مقابل، تأخیر مکرر در پرداخت این مطالبات، علاوه بر ایجاد فشار مالی، ریسک عملیاتی پالایشگاه ها را نیز افزایش می دهد. کمبود نقدینگی ممکن است به کاهش توان خرید مواد اولیه، تأخیر در تعمیرات و نگهداری تجهیزات و در نهایت کاهش کیفیت و کمیت تولید منجر شود. این مسأله نه تنها به سودآوری شرکتها آسیب میرساند بلکه ممکن است به کل زنجیره تأمین انرژی کشور نیز لطمه وارد کند.
مطالبات معوق پالایشگاههای کشور از دولت به یکی از چالش های اصلی صنعت پالایش نفت تبدیل شده است. پالایشگاه های تهران، اصفهان، بندرعباس و لاوان بیشترین میزان این مطالبات را دارند که به حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان میرسد. وصول این مطالبات میتواند سودآوری پالایشگاه ها را تا ۳۰ درصد افزایش داده و مشکلات نقدینگی آنها را کاهش دهد. همچنین امکان سرمایه گذاری در توسعه و به روزرسانی تجهیزات را فراهم می کند و اعتماد بازار سرمایه را بهبود می بخشد. اما تأخیر در پرداخت این مطالبات می تواند ریسک های مالی و عملیاتی را افزایش داده و کیفیت تولید را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین، تسریع در پرداخت بدهی های دولت به پالایشگاه ها، امری حیاتی برای حفظ سلامت مالی و عملیاتی این صنعت و تضمین تامین پایدار انرژی در کشور است.