فولاد سازان و بحران نقدینگی
بحران نقدینگی یکی از چالش‌های بزرگ بازار فولاد در آذر ۱۴۰۳ است. در حال حاضر، بسیاری از کارخانه‌ها به دلیل مشکلات نقدینگی با کاهش تولیدات و فروش محصولات مواجه هستند. و در نهایت، کاهش تقاضا و عدم دسترسی به تسهیلات بانکی، فشار زیادی بر تولیدکنندگان وارد کرده است. پیش‌بینی می‌شود که تا زمانی که مشکلات نقدینگی رفع نشود، بازار فولاد همچنان در رکود باقی بماند.
به گزارش بورس امروز؛ طی یک ماه گذشته، بازار آهن و فولاد با تحولاتی چشمگیر مواجه بوده است. بازار جهانی آهن و فولاد نیز تحت تأثیر سیگنال‌های اقتصادی ضعیف از چین قرار گرفته است، بهطوریکه از ابتدای نوامبر ۲۰۲۴، بازار معاملات آتی سنگ‌آهن در بورس‌های بزرگ آسیایی روند نزولی داشته است. کاهش قیمت سنگ‌آهن، ناشی از کاهش تقاضا و فشارهای اقتصادی ناشی از کندی رشد اقتصادی چین، از جمله عواملی هستند که بر این بازار تأثیر می‌گذارند.
از سوی دیگر، با روی کار آمدن مجدد دونالد ترامپ در مقام ریاست جمهوری آمریکا و کنترل مجلس سنا توسط جمهوری‌خواهان، انتظار می‌رود سیاست‌های جدیدی در حمایت از تولیدات داخلی، به‌ویژه در بخش معدن اعمال شود. این سیاست‌ها می‌تواند به راه‌اندازی معادن جدید و تسهیل در روند صدور مجوزهای استخراج مواد معدنی بیانجامد، که سبب رشد و توسعه زنجیره‌های تأمین داخلی خواهد شد و فرصت‌های جدیدی را برای شرکت‌های معدنی آمریکایی در صحنه بازار جهانی فراهم خواهد کرد.
در بازار داخلی ایران، افزایش قابل توجهی در قیمت شمش بلوم، آهن اسفنجی و پروفیل مشاهده شد. شمش در بورس کالا با رشد حجم معاملات روبرو بود، بهطوریکه ۹۱ درصد از کل عرضه‌ها به فروش رسید.این موضوع نشانگر افزایش تقاضا و تمایل نوردکاران برای تولید مقاطع فولادی و آهن آلات است. این افزایش قیمت‌ها، تا حدودی به محدودیت‌های پیش‌آمده در تأمین زودهنگام گاز و کاهش عرضه مواد اولیه نسبت داده می‌شود. قیمت آهن اسفنجی نیز تحت تاثیر محدودیت‌های گازی و افزایش هزینه‌ها بالا رفته است، که این امر به سایر محصولات زنجیره فولاد تأثیر می‌گذارد و باعث تشدید التهاب در بازار می‌شود. در همین حال، بازار ارز در کانال ۶۷ تا ۷۰ هزار تومانی تغییر می‌کرد و در نهایت روز چهارشنبه ۳۰آبان در محدوده ۶۹ هزار تومان و ۸۰۰ قرار گرفت. به رغم کاهش اندک در قیمت دلار و طلا طی هفته جاری، اگر در روزهای آینده رویدادهای سیاسی یا نظامی خاصی رخ ندهد که موجب تنش‌های بیشتر در خاورمیانه شود، انتظار می‌رود بازارها به‌آرامی به طرف ثبات حرکت کرده و هیجان‌ها فروکش کند، که می‌تواند کار قیمت‌سازان را دشوارتر نماید.
در معاملات آخرین هفته آبان ماه بورس کالای ایران، بازار فولاد با عرضه قابل توجهی روبه‌رو شد. در این روز برنامه‌ریزی شده بود که ۲۷۹ هزار و ۲۲۹ تن محصول فولادی در تالار صنعتی بورس کالا معامله شود، اما در نهایت ۹۶ هزار و ۴۹۸ تن از این محصولات به تابلوی معاملات راه یافتند.
در میان این محصولات، میلگرد بیشترین تمرکز را به خود اختصاص داد. ۴۸ هزار و ۷۷۲ تن میلگرد توسط فروشندگان عرضه شد، که توانست ۳۵ هزار و ۹۱۵ تن تقاضا جذب کند. در نهایت، این محصول با قیمت میانگین ۲۸۱ هزار و ۳۱۸ ریال به فروش رسید.
همچنین، ۱۵ هزار و ۲۲۶ تن تیرآهن در بازار عرضه شد که مورداستقبال ۱۱ هزار و ۲۲۶ تن تقاضا قرار گرفت و با قیمت میانگین ۲۷۳ هزار و ۶۶۷ ریال معامله شد. نکته جالب توجه در این معاملات، عرضه ۳۲ هزار و ۵۰۰ تن ورق گرم بود. این محصول توانست جذب تقاضای چشمگیری شود، چنان‌که ۲۵۰ هزار تن تقاضا با قیمت میانگین ۳۱۵ هزار و ۶۷ ریال برای آن ثبت شد. این نمایش از تقاضای بالا برای ورق گرم، نشانه‌ای از روند مثبت بازار برای این محصول است. در مجموع، اعداد و ارقام حاکی از وضعیت پویای بازار فولاد در بورس کالای ایران و تقاضای قابل توجه برای محصولات مختلف این بازار در پایان آبان ماه هستند
در ابتدای سال تا پایان مهر ماه، تجارت خارجی ایران به رقم چشمگیر ۷۲ میلیارد دلار رسید. این رقم با در نظر گرفتن صادرات کالاهای غیر نفتی و با استثنای نفت خام، نفت کوره و نفت سفید محاسبه شده است. این موفقیت نشان از رشد قابل توجهی دارد، با افزایش ۱۱.۴۸ درصدی در وزن و ۱۴.۷۲ درصدی در ارزش دلاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته.
با وجود این پیشرفت‌ها، ظرفیت‌های خالی تولید در صنایع مختلف هنوز به چالش بزرگی برای کشور تبدیل شده‌اند. استفاده از روش ورود موقت به‌عنوان راه‌حلی مؤثر برای پرکردن این ظرفیت‌ها مطرح شده است. این روش به واردکنندگان امکان می‌دهد تا به‌صورت اعتباری مواد اولیه خود را وارد کنند و درصورت تسهیل این روش‌ها توسط دولت، می‌توان میزان ورود موقت را از ۵۰۰ میلیون دلار فعلی به دو تا سه میلیارد دلار افزایش داد.
تصمیمات جدید کارگروه بازگشت ارز صادراتی نیز به بحث وصول تعهدات ارزی ناشی از ورود موقت می‌پردازد. دسترسی به پروانه‌های صادراتی سال ۱۴۰۲ برای بازگشت ارز صادرات، طبق روش‌های اعلامی، بدون در نظر گرفتن میزان رفع تعهد تا سقف ۱۵ ماه فراهم خواهد شد. برای استفاده از معافیت‌های مالیاتی، پرونده‌ها باید در این مهلت قانونی در سامانه‌ها ثبت شوند.
مهلت‌های تعیین شده برای پروانه‌های صادراتی مربوط‌به ورود موقت که اطلاعات آن‌ها به بانک مرکزی ارسال نشده است، امکانات و فرصت‌های جدیدی برای صادرکنندگان فراهم می‌کند. با این حال، مهلت ارسال درخواست‌ها تا ۱۵ آذرماه جاری قابل تمدید نیست. این تحولات نشان دهنده جهت‌گیری مثبت در تجارت خارجی ایران است و نقشی کلیدی در تقویت اقتصاد کشور ایفا می‌کند.
بازار فولاد در آبان ۱۴۰۳ تحت تأثیر عوامل مختلف داخلی و خارجی قرار داشت. از یک سو، رکود در تقاضای داخلی و کاهش قیمت‌های جهانی فشار زیادی بر تولیدکنندگان داخلی وارد کرده و از سوی دیگر، نوسانات نرخ ارز و تحولات سیاسی منطقه‌ای موجب شده تا پیش‌بینی دقیق از آینده بازار دشوار باشد. با این حال، تحلیلگران این انتظار را دارند که در آذر ماه شاهد ثبات نسبی قیمت‌ها با نوسانات اندک باشیم. این دوره فرصتی مناسب برای خریدان است، در حالی که تولیدکنندگان باید به دقت روند بازار را رصد کرده و براساس تغییرات سیاسی و اقتصادی تصمیمات مناسبی را اتخاذ نمایند. بحران نقدینگی یکی از چالش‌های بزرگ بازار فولاد در آذر ۱۴۰۳ است. در حال حاضر، بسیاری از کارخانه‌ها به دلیل مشکلات نقدینگی با کاهش تولیدات و فروش محصولات مواجه هستند. و در نهایت، کاهش تقاضا و عدم دسترسی به تسهیلات بانکی، فشار زیادی بر تولیدکنندگان وارد کرده است. پیش‌بینی می‌شود که تا زمانی که مشکلات نقدینگی رفع نشود، بازار فولاد همچنان در رکود باقی بماند.
نویسنده: علی سپه وند سرپرست معاملات بورس کالا کارگزاری صبا تامین
منبع: شماره ۱۰۱ نشریه بورس امروز- آذر ماه ۱۴۰۳
