پتروشیمی زاگرس از تکمحصولی عبور میکند؛ پروژه اتانول سنتزی وارد فاز اجرایی شد
پتروشیمی زاگرس در سال ۱۴۰۳ با وجود چالشهایی مانند قطعی گاز و افزایش نرخ خوراک، رشد ۲۵۴ درصدی سود خالص را تجربه کرد. اقدامات مهم شامل تأمین پایدار گاز، احداث نیروگاه ۲۰۰ مگاواتی، اجرای پروژه اتانول سنتزی با فاینانس ۴۹۳ میلیون دلاری، ساخت واحدهای ASU، اصلاحات حقوقی، کاهش هزینهها و فعالیتهای زیستمحیطی و اجتماعی بوده است.
به گزارش بورس امروز؛ مدیرعامل پتروشیمی زاگرس در مجمع عمومی عادی سالیانه این شرکت در پایان سال مالی ۱۴۰۳، در ارائه گزارش هیئت مدیره از جایگاه این شرکت به عنوان بزرگترین مجتمع متمرکز تولید متانول جهان خبر داد و گفت: “۶۰ درصد تولید متانول خاورمیانه متعلق به ایران است که ۱۴ درصد آن سهم زاگرس است.” وی با اشاره به چالشهای قطعی گاز و افزایش ۸ برابری نرخ خوراک از سال ۱۳۹۸، از برنامههای کلان این شرکت شامل تأمین پایدار گاز از سکوی سلمان، احداث نیروگاه ۲۰۰ مگاواتی و پروژه اتانول سنتزی با فاینانس ۲۰۰ میلیون دلاری خبر داد. همچنین سود هر سهم (EPS) در سال ۱۴۰۳ به ۱۹۵۵ تومان رسید که رشد ۲۵۴ درصدی را نشان میدهد.
متین دیداری مدیرعامل شرکت پتروشیمی زاگرس در بخش قرائت گزارش هیئت مدیره گفت: شرکت با بهرهبرداری از واحد اول متانول در سال ۱۳۸۵، بهرهبرداری از واحد دوم در سال ۱۳۸۸ و پذیرش در فرابورس در سال ۱۳۹۰، توسعه زنجیره ارزش در سال ۱۴۰۰ را آغاز نمود.
وی افزود: آغاز پروژه متانول سنتزی در سال ۱۴۰۱، و در سال ۱۴۰۳ نیز احداث واحدهای برق، آب و نیروگاه از جمله اقدامات انجامشده است.
دیداری با تاکید بر اینکه در حال حاضر، بزرگترین تولیدکنندگان متانول فعال در کشور شامل شرکتهای زاگرس، کاوه، کیمیا، سبلان، مرجان و آپادانا هستند، بیان کرد: ظرفیت اسمی تولید متانول در ایران در حال حاضر برابر با ۱۷ میلیون تن در سال است.
وی در خصوص بازارهای شرکت در سال ۱۴۰۳ اظهار داشت: ۸۳ درصد از صادرات به کشور چین، ۱۰ درصد به هند، و ۶.۲ درصد نیز به بازار داخلی اختصاص یافته است.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی زاگرس در خصوص تولید و هزینههای فروش شرکت بیان کرد: مقدار تولید شرکت در سال ۱۴۰۳ برابر با یک میلیون و ۷۴۰ هزار تن بوده است که در مقایسه با سال گذشته کاهش داشته است؛ چرا که در سال گذشته میزان تولید برابر با دو میلیون و ۳۹۹ هزار تن بوده است.
وی با یادآوری اینکه بخش عمدهای از کاهش تولید صورتگرفته ناشی از قطعی افسارگسیخته گاز در سال گذشته بوده است، افزود: امسال نیز صنعت پتروشیمی بسیار زود با این قطعیهای گاز، که ناشی از ناترازی در تأمین گاز است، مواجه شده است.
دیداری بیان کرد: بر اساس محاسبات انجامشده، اگر تولید واقعی صورت میپذیرفت و گاز مورد نیاز به شرکت تحویل داده میشد، با در نظر گرفتن انجام عملیات اورهال در مجتمع پتروشیمی زاگرس و با اتکا به نرخ تولید و بهبود فرآیندهای تولیدی، امکان دستیابی به تولید ۳۳۵ هزار تن وجود داشت.
وی افزود: متأسفانه، حجم عمدهای از کاهش تولید ناشی از کمبود گاز و اکسیژن بوده است؛ بهطوریکه شرکت با قطعی گاز به میزان تقریبی یک میلیون و ۵۹۴ هزار تن مواجه شد.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی زاگرس در خصوص روند قطعی گاز گفت: روند قطعی گاز از سال ۱۳۹۹ با ۳۱ روز آغاز شد، در سال ۱۴۰۰ به ۸۰ روز رسید، در سال ۱۴۰۱ به ۷۷ روز، در سال ۱۴۰۲ به ۹۶ روز، و در سال ۱۴۰۳ به ۲۱۷ روز برای هر واحد افزایش یافت. این میزان قطعی معادل توقف کامل مجتمع به مدت تقریبی ۱۱۴ روز بوده است.
وی تاکید کرد: شرکت در سال گذشته با کاهش درآمدی بالغ بر ۳۲۰ میلیون، ناشی از قطعی گاز، مواجه شده است.
به گفته دیداری؛ در سال ۱۴۰۰، میزان مصرف گاز برای تولید هر تن متانول حدوداً ۹۲۴ نرمال استاندارد متر مکعب بود؛ این مقدار در سال ۱۴۰۳ به ۸۴۱ نرمال استاندارد متر مکعب کاهش یافته است که صرفهجویی معادل ۱.۳ همت را به همراه داشته است.
وی در خصوص تغییرات نرخ خوراک گاز و سوخت افزود: از سال ۱۳۹۸ تا سال ۱۴۰۳، متوسط نرخ خوراک گاز از حدود ۸۰۰ تومان به ۶۶۰۰ تومان در سال ۱۴۰۳ افزایش یافته است.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی زاگرس یادآور شد: در سال ۱۳۹۸، هزینه گازبها معادل ۲ همت بود و این رقم در سال ۱۴۰۳ به حدود ۱۰ همت افزایش یافته است. این در حالی است که شرکت با تعطیلی گاز بالغ بر ۲۰۰ روز مواجه بوده است.
طبق گفته وی، اگر گاز مورد نیاز در اختیار شرکت قرار میگرفت و تولید صورت میپذیرفت، معادل تولید سال ۱۳۹۸، هزینه گازبها از ۹.۶ همت به بیش از ۱۴ همت میرسید که این موضوع بهوضوح نشاندهنده افزایش افسارگسیخته نرخ خوراک گاز است.
دیداری در خصوص نرخ خوراک گاز، با بیان اینکه وعدهای به سهامداران عزیز داده شد مبنی بر پیگیری موضوع، گفت: قطعاً این پیگیری به نتیجه خواهد رسید. لازم به ذکر است که در سال گذشته، دیوان عدالت اداری نرخ اعلامی دولت و هیئت وزیران را ابطال کرد.
وی با بیان اینکه نهایتاً، فرمول قیمتگذاری دستوری و تکنرخی که تعیین شده بود نیز مورد اعتراض قرار گرفت؛ گفت: شرکت اعلام نمود که امکان تولید در صنعت با نرخگذاری دستوری وجود ندارد. خوشبختانه، این فرمول نیز ابطال شد و قیمتگذاری به فرمول سال ۱۳۹۴ بازگشت.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی زاگرس اظهار داشت: در حال حاضر نیز، تلاشها و رایزنیهای گستردهای در جریان است. دستور ریاست محترم جمهوری توسط انجمن صنعتی اخذ شده و پیگیریهایی نیز صورت پذیرفته است. در همین دو روز گذشته، چندین جلسه برگزار شده تا بتوانیم هابهای اروپایی را از فرمول نرخ خوراک گاز حذف کنیم، یا حداقل تأثیرگذاری آنها را به حداقل برسانیم.
وی تاکید کرد: پس از جنگ اوکراین، هابهای اروپایی به عامل اصلی اختلال در نرخ خوراک گاز در صنعت پتروشیمی کشور تبدیل شدند و نرخها بهصورت چشمگیری افزایش یافتند.
دیداری در خصوص سرویسهای جانبی، گفت: نرخ اعلامی شرکت ملی صنایع پتروشیمی و مصوبات مربوط به شورای رقابت در خصوص نرخهای سالهای ۱۴۰۰، ۱۴۰۱، ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ ابطال گردید.
وی تاکید کرد: این موضوع در چندین دوره در شعب مختلف دیوان عدالت اداری مطرح شد و نهایتاً در هیئت عمومی دیوان نیز مورد بررسی قرار گرفت.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی زاگرس افزود: با استناد به ماده ۷۹، اقداماتی توسط ریاست قوه قضاییه صورت پذیرفت و موضوع مجدداً در هیئت عمومی دیوان عدالت اداری مطرح شد. در نهایت، حکم قطعی مبنی بر ابطال نرخ سرویسهای جانبی صادر گردید.
دیداری گفت: مراحل بعدی را نیز دنبال کردیم، قولهایی داده شد و امروز که در محضر شما عزیزان هستیم، این پیگیریها به نتیجه رسیده و آثار آن نیز توسط عزیزان مشاهده شده است.
وی در خصوص آثار این موضوع گفت: این موضوع دو اثر مهم به همراه داشت: نخست، ابطال نرخهای اعلامشده، و دوم، اصلاح فرمولگذاری توسط شورای رقابت. مواردی وجود داشت که به تشخیص دیوان عدالت اداری، خلاف قانون بودند و انشاءالله این موارد اصلاح خواهند شد.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی زاگرس با بیان اینکه همچنان پیگیر هستیم تا نرخ عادلانهای برای سرویسهای جانبی تعیین شود و بتوانیم به آن دست یابیم، تاکید کرد: در فرآیند تولید متانول، اکسیژن برای ما صرفاً یک سرویس جانبی محسوب نمیشود، بلکه در واقع باید بهعنوان خوراک تلقی گردد.
وی یاد آور شد: اخیراً نیز شرکت ملی صنایع پتروشیمی این موضوع را بهصورت مکتوب به شورای رقابت اعلام کرده است و خواستار آن شده که اکسیژن از فهرست سرویسهای جانبی برای واحدهای تولید متانول خارج شود. با این حال، اینکه شورای رقابت تا چه اندازه به این موضوعات اهمیت دهد، همچنان در دست پیگیری است و امیدواریم بتوانیم به نتایج مطلوبی دست یابیم.
دیداری در خصوص سهم اقلام بهای تمامشده در سال ۱۴۰۳ گفت: گاز خوراک ۵۸ درصد، اکسیژن ۱۹ درصد، سایر هزینهها ۱۳ درصد، سایر سرویسهای جانبی ۵ درصد، گاز سوخت حدوداً ۳ درصد، و دستمزد مستقیم قریب به ۲ درصد میباشد.
وی در خصوص هزینه حمل هر تن متانول، افزود: این هزینه در سال ۱۴۰۰ برابر با ۵۸ دلار بوده و در حال حاضر به ۵۰ دلار رسیده است. این عدد میتوانست بهمراتب کمتر باشد، اما با توجه به حجم تعطیلیها و میزان عدم تولیدی که صورت پذیرفته، در حال حاضر به ۵۰ دلار رسیده است. متوسط نرخ حمل متانول در کشور نیز بالغ بر ۵۸ دلار و حتی نزدیک به ۶۰ دلار میباشد.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی زاگرس در خصوص عملکرد فروش گفت: مقدار فروش در سال ۱۴۰۳ به میزان یک میلیون و ۷۱۲ هزار تن بوده است. درصد فروش داخلی در این سال تقریباً ۶ درصد و فروش صادراتی ۹۴ درصد را شامل میشود.
وی افزود: در سال ۱۴۰۳، مبلغ فروش قریب به ۲۴ همت بوده و در سال ۱۴۰۲ این رقم بیش از ۲۵ همت گزارش شده است.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی زاگرس با اشاره به نمودار مقایسهای سود هر سهم (EPS) طی سال های گذشته گفت: در سال ۱۴۰۳، EPS شرکت برابر با ۱۹۵۵ تومان بوده، در سال ۱۴۰۲ معادل ۵۵۰ تومان، در سال ۱۴۰۱ برابر با ۱۱۰۰ تومان، و در سال ۱۴۰۰ معادل ۷۰۰ تومان بوده است.
وی در خصوص وضعیت سود خالص، گفت: کاهش ۷ درصدی در مبلغ فروش مشاهده شده که ناشی از عدم تولید صورتگرفته بوده است. با این حال، سود ناخالص با افزایش ۱۵ درصدی، سود عملیاتی با افزایش ۳۲۷ درصدی، و سود خالص با افزایش ۲۵۴ درصدی همراه بوده است.
دیداری در خصوص عملکرد مالی شرکت گفت: با کاهش هزینهها و افزایش سود عملیاتی، سود خالص و همچنین افزایش سود پایه هر سهم تحقق یافته است.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی زاگرس در ادامه افزود: قیمت تمامشده در سال ۱۴۰۳ معادل ۲۷۰ دلار بوده و قیمت فروش حدوداً ۲۹۳ دلار ثبت شده است. این در حالی است که در سال ۱۴۰۲، قیمت تمامشده ۲۶۶ دلار و قیمت فروش ۲۷۸ دلار بوده است.
وی در خصوص اقدامات انجامشده، با اشاره به اینکه در صنعت متانول با چالشهای بزرگی مواجه هستند و تمامی فعالان این حوزه از مشکلات عمده صنعت متانول مطلعاند، تاکید کرد: اگر برای این چالشها و مشکلاتی که با آنها دستوپنجه نرم میکنیم، تدبیری اندیشیده نشود، تبعات آن ادامهدار خواهد بود.
دیداری با بیان اینکه در شرکت پتروشیمی زاگرس، از حدود سه سال پیش آغاز اصلاحات و رسیدگی به این موضوعات کلیدی در دستور کار قرار گرفته است، گفت: یکی از مهمترین مسائل موجود، ناترازی در تأمین خوراک گاز است؛ بهطوریکه با کمبود خوراک، افزایش قیمت آن، قطعیهای مکرر، عدم تأمین مستمر سرویسهای جانبی و افزایش افسارگسیخته قیمت این خدمات مواجه هستیم.
وی افزود: تکمحصول بودن متانول و تمرکز تولید آن در کشور، از دیگر چالشهای اساسی به شمار میرود. تأمین مالی پروژهها نیز از جمله دغدغههای مهم در این حوزه است.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی زاگرس با بیان اینکه برای تمامی این مشکلات که در شرکت وجود دارد، هیئتمدیره و مدیران شرکت تدابیر لازم را اندیشیدهاند و در حال حاضر نیز برنامه اجرایی مشخص و فعال در جریان است، افزود: در رابطه با قطعی خوراک گاز و افزایش نرخ آن، اقداماتی صورت پذیرفته است. در این زمینه، شرکت به حوزه بالادستی با همکاری شرکت نفت و گاز پارسیان ورود کرده است؛ شرکتی که ۳۴ درصد از سهام آن متعلق به پتروشیمی زاگرس میباشد.
دیداری در ادامه افزود: چندین میدان گازی به این شرکت اختصاص یافته و ورود به این حوزه با هدف تأمین پایدار خوراک انجام شده است. تفاهمنامهای نیز در این خصوص مورد اشاره قرار گرفته است.
وی در رابطه با سکوی سلمان، گفت: پیشبینی ما این است که بتوانیم بیش از ۶ میلیون نرمال متر مکعب گاز را از محل گاز فلر این سکو به پتروشیمی زاگرس منتقل کنیم. این گاز، گازی پایدار بوده و از نظر هزینهای نیز بههیچوجه قابل مقایسه با نرخ گازی که در حال حاضر به شرکت تحویل داده میشود نیست. این موضوع میتواند زمینهساز تولیدی واقعاً پایدار برای شرکت باشد.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی زاگرس با بیان اینکه در خصوص سرویسهای جانبی نیز اقدامات حقوقی لازم صورت پذیرفته و در حال حاضر اقدامات اجرایی در راستای ساخت واحدهای ASU آغاز شده است، گفت: پروژه در وضعیت فعال قرار دارد و مهندسی آن به پایان رسیده است. تجهیزات اصلی پروژه از جمله کمپرسورها، درایورها و کنترلباکسها در حال ساخت هستند و پیشرفت قابل توجهی دارند. سایر تجهیزاتی که در داخل کشور ساخته میشوند نیز از روند پیشرفت مطلوبی برخوردارند.
وی با ابراز امیدواری از بهرهبرداری از واحدهای ASU در آینده گفت: شرکت قادر خواهد بود به سود قابل توجهی دست یابد و همچنین تأمین اکسیژن پایدار و نسبتاً ارزان برای مجتمع پتروشیمی زاگرس فراهم گردد.
دیداری در رابطه با نیروگاه برق، گفت: با توجه به میزان برق مورد نیاز برای واحدهای ASU، واحد اتانول سنتزی و واحد تولید متانول، مجموعاً بالغ بر حدود ۲۰۰ مگاوات برق مورد نیاز است. این برق قرار است از محل بخار مازاد و پرکسی حاصل از گاز فلر تأمین شود و بر همین اساس، احداث نیروگاه برق در دستور کار قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه بخشی از تجهیزات مورد نیاز نیروگاه در حال حاضر تأمین شده و پیشبینیهای لازم نیز صورت پذیرفته است، افزود: بر اساس نرخ برق فعلی که توسط شرکت مبین به شرکت پتروشیمی زاگرس ارائه میشود، برآورد شده است که سالانه حدود ۶۰ میلیون دلار کاهش هزینه از محل تولید برق برای شرکت محقق خواهد شد.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی زاگرس در رابطه با موضوع تکمحصولی بودن، با بیان اینکه پروژه اتانول سنتزی در دستور کار قرار دارد، گفت: اخیراً شرکت موفق شده است از طریق یک شرکت فاینانسور خارجی، تأمین مالی پروژه اتانول سنتزی را به مبلغ بالغ بر ۲۰۰ میلیون دلار نهایی کند. این موضوع توسط هیئتمدیره شرکت به تصویب رسیده است و انشاءالله عملیات اجرایی پروژه با بهرهگیری از جدیدترین تکنولوژیهای روز دنیا در زمینه تولید و ساخت آغاز خواهد شد. هدف آن است که این واحد با استفاده از سیستم تولید مدولار، بدون مشکل و در مدت دو سال به بهرهبرداری برسد.
وی در خصوص تأمین مالی پروژه ها گفت: مبلغ ۲۷۳ میلیون دلار از صندوق توسعه ملی مصوبه دریافت شده است. همچنین، مصوبات بانک عامل، یعنی بانک ملت، اخذ گردیده و تأییدیههای لازم از وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در هفته گذشته دریافت شده است. انشاءالله در آینده نزدیک، فرآیند مسدودی و تزریق منابع مالی برای پروژههای نیروگاه، اتانول سنتزی و واحد ASU آغاز خواهد شد.
دیداری تاکید کرد: برای پروژه اتانول سنتزی، علاوه بر تأمین مالی از صندوق توسعه ملی، مبلغ ۲۲۰ میلیون دلار نیز از طریق فاینانس خارجی تأمین شده است.
وی با اظهار اینکه برای تمامی مشکلات ذکر شده، تدابیر لازم اندیشیده شده و پروژهها در وضعیت فعال قرار دارند، گفت: در یکی دو سال آینده، شاهد تولیدی پایدار، مستقل و بدون وابستگی در مجتمع پتروشیمی زاگرس خواهیم بود و این امر با سوددهی بالاتر برای شرکت همراه خواهد شد.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی زاگرس در خصوص پویش کاهش مصرف گاز، گفت: این پویش راهاندازی شد و شرکت پتروشیمی زاگرس نیز از آن حمایت بهعمل آورد. در فصل سرد سال، در حالی که قریب به ۹۵ هزار تن از ظرفیت تولید پتروشیمیها به دلیل توقف فعالیتها بلااستفاده مانده بود، شرکت پتروشیمی زاگرس موفق شد تولید خود را حفظ کرده و حداقل چرخه صنعت را در آن مقطع فعال نگه دارد.
وی در رابطه با جانمایی واحدهای پروژهها نیز اشاره کرد: در پایین ساختمان ادمین فعلی که در حال ساخت است، احداث واحد تولید اکسیژن در دستور کار قرار دارد.
دیداری با بیان اینکه پیشرفت پروژه در وضعیت مناسبی قرار دارد، گفت: همچنان پیگیریها بهصورت مستمر انجام میشود تا هرچه سریعتر به نتیجه مطلوب برسد. محل جانمایی برای احداث نیروگاه برق و واحد RO مشخص شده است و انشاءالله این پروژه حتی ممکن است زودتر از زمان پیشبینیشده برای بهرهبرداری از واحد تولید برق به نتیجه برسد.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی زاگرس در خصوص سایر پروژههایی که در شرکت در حال اجرا یا در مراحل پایانی هستند، گفت: شامل احداث ساختمان جامعه مرکزی و همچنین احداث ساختمان انبارهای متمرکز در منطقه بیدخون میباشد.
دیداری با بیان اینکه مبلغی معادل ۳ میلیارد ین ژاپن که از محل منابع ارزی شرکت پتروشیمی زاگرس تأمین شده بود، بهمدت تقریباً هفت سال در وضعیت بلوکهشده قرار داشت و امکان دریافت آن وجود نداشت، گفت: خوشبختانه با پیگیریهای صورتگرفته از طریق وزارت امور خارجه و بانک مرکزی، این منابع آزادسازی شد و به شرکت تزریق گردید.
وی در خصوص دوره وصول مطالبات و دریافت وجه از مشتریان، گفت: اقدام مؤثری طی سالهای گذشته در شرکت پتروشیمی زاگرس صورت پذیرفته است. بهطوریکه در سال ۱۳۹۸، میانگین زمان وصول مطالبات و دریافت وجه از مشتریان ۱۰۶ روز بود، در حالیکه این رقم در سال جاری به متوسط ۱۰ روز کاهش یافته است. این امر نشاندهنده چابکتر شدن چرخه دریافت وجوه و بهبود فرآیندهای مالی شرکت میباشد.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی زاگرس افزود: تعداد بنادر تخلیه محصول از ۱۶۵ بندر در سال ۲۰۱۹ به ۶۰ بندر در سال جاری کاهش یافته است. این اقدام در راستای کاهش هزینهها انجام شده و منجر به صرفهجویی قابلتوجهی در هزینههای عملیاتی گردیده است. بهعنوان نمونه، میزان دموراژ از ۱۵.۲ میلیون دلار به ۴ میلیون دلار کاهش یافته است.
وی در خصوص مسئولیتهای اجتماعی، گفت: شرکت پتروشیمی زاگرس تفاهمنامهای در زمینه کاهش ۱۰ درصدی آلایندهها منعقد کرده است. همچنین اقدامات حمایتی از گونه جانوری آهو، کمک به توسعه زیرساختهای شهری در سیراف، و احداث فضای سبز از جمله فعالیتهای انجامشده در این حوزه به شمار میروند.
دیداری افزود: در شورای راهبردی منطقه ویژه اقتصادی نیز مجموعهای از پروژههای زیرساختی تعریف شده که خوشبختانه روند اجرای آنها مطلوب بوده و بهخوبی پیش رفتهاند.
وی در پایان یادآور شد: در حال حاضر، مجموع نیروی انسانی شاغل در دو مجتمع پتروشیمی زاگرس به ۸۸۳ نفر رسیده است. با تلاش همکاران، استانداردهای مدیریتی مورد نیاز اخذ شده و سایر موضوعات و رویدادهای مرتبط نیز از طریق کلیپ تهیهشده به اطلاع تمامی عزیزان رسانده شده است.