تیرگی ها و روشنی های بازار بورس

به گزارش بورس امروز؛ عوامل بسیاری بر قیمت سهام تاثیر گذارند. عوامل مستقیم و غیرمستقیمی که باید هر کدام از آنها به دقت مورد واکاوی قرار گیرند. از تصمیم گیری های کلان اقتصادی گرفته تا تصمیم گیری در خصوص ریزساختارهای بازار بورس. در واقع اینگونه می توان گفت که بازار بورس آیینه ی تمام نمای اقتصاد کشور است. نبض بازار بورس حکایت از این دارد که آیا اقتصاد کشور سالم است یا مریض؟ درصورتی که تمامی ارکان اقتصاد کشورمان در تمامی زمینه ها به خوبی به کار خود بپردازند می توانیم نمود ان را در بازار بورس شاهد باشیم. از حذف قیمت گذاری دستوری گرفته تا بهبود کسب و کارها و رونق کار در صنایع مختلف. سیاست های دستوری گذشته ما را در بسیاری از موارد به سمت بن بست اقتصادی برد اما با روی کار آمدن دولت جدید و تغییر سیاست های کلان اقتصادی شاهد رونق نسبی در بازار بورس شدیم.

بی‌اعتمادی عمومی و پیامدهای آن

بازار بورس ما از ریسک های سیستماتیک بسیاری رنج می برد که رفته رفته شاهد کم شدن برخی از آن ریسک های سیستماتیک هستیم. اما نکته ی حائز اهمیت این روزهای بازار بورس عدم توجه سیاست گذاران به مباحث مالی-رفتاری است. چرا که بزرگترین ضربه ی وارده به بازار بورس ایران پس از سال ۱۳۹۹، مساله ی بی اعتمادی عمومی ایجاد شده نسبت به این بازار است. بازاری که می تواند موتور محرک جهش تولید در کشور باشد و می تواند بسیاری از سرمایه گذاری های خرد را در جهت تامین مالی برای اهداف ملی تجمیع نماید. مسیری شفاف که ما را از بسیاری تنگناهای موجود عبور می دهد. عدم توجه به مساله ی محدودیت سه درصدی دامنه ی نوسان، شاهدی بر این مدعاست که تصمیم سازان به دقت بر روی مسائل مربوط به علم مالی-رفتاری تمرکز نمی کنند و بعضا برخی از تصمیم گیری ها سبب تشدید عدم اعتماد می گردد. تغییر رویکردها در بسیاری از موارد سبب بهبود وضعیت کلی بازار بورس شد ولی ادامه دار شدن محدودیت سه درصدی دامنه ی نوسان سبب رفتار شارپی شاخص کل گردید. دلیل محدود شدن دامنه ی نوسان مسایل مربوط به ریسک های منطقه ای بود و انتظار می رفت با کاهش این ریسک شاهد برطرف شدن این محدودیت سه درصدی و بازگشت محدودیت دامنه ی نوسان به حالت قبل خود باشیم. ادامه ی این محدودیت سبب کاهش میزان نقدشوندگی بازار و ترس از گرفتار شدن در صف های فروش سبب عدم ورود پول جدید به بازار گردید. با این وجود علائمی از ادامه دار بودن حرکت مثبت شاخص کل دریافت نکردیم و بازار توانی برای رشد بیشتر ندارد.

چشم‌انداز آینده بازار بورس

یکی از دلایل خروج پول از بازار سرمایه را می توان جذاب‌تر شدن بازارهای موازی همچون بازار طلا و بازار دلار دانست. انتظارات ذهنی برخی از سرمایه‌گذاران بر این باور قرارگرفت که نرخ طلا و دلار در سال آتی افزایش خواهد یافت. از این رو یکی از دلایل خروج پول از بازار بورس را می توان جذاب تر شدن بازارهای موازی قلمداد کرد. از طرفی به دلیل کاهش نقد شوندگی سهام در بسیاری از نمادها ،بسیاری از پول‌های پارک شده در سرمایه گذاری‌های دیگر به دلیل ترس از گرفتار شدن در صف‌های فروش وارد بازار بورس نشدند. البته همانطور که اشاره کردم بی اعتمادی حاکم بر اذهان برخی از سرمایه گذاران به دلیل تداوم برخی سیاست های اشتباه سبب عدم ورود پول به بازار بورس شده است و این عدم ورود پول و جذاب تر شدن بازارهای موازی، توانی برای ادامه ی روند صعودی شاخص کل بر جا نمی گذارد. این درحالی است که بسیاری از سهام موجود در بازار ارزنده هستند و درصورت حمایت های غیرمستقیم و منطقی از بازار شاهد تقویت میزان حجم معاملات و روند صعودی شاخص کل خواهیم بود. البته در صورت از دست دادن حمایت دو میلیون هفتصد و سی و چهار هزار واحدی و کامل شدن الگوی سر و شانه انتظار کاهش شاخص کل تا دو میلیون و پانصد و چهل و هشت هزار واحد را خواهیم داشت.

نویسنده: سید محمد رضا اعلمی – کارشناس بازار سرمایه

منبع: شماره ۱۰۴ ماهنامه بورس امروز