رشدهای هیجانی بازار با دامنه نوسان سه درصدی

به گزارش بورس امروز؛ روند مثبت شاخص کل از روز شنبه پنجم آبان ماه در حالی شکل گرفت که این رشد شارپی می توانست به آرامی صورت پذیرد. تغییرات گسترده در دیدگاه حاکم بر بازار های پولی و مالی سبب شد تا بازار بورس دوباره کانون توجه سرمایه گذاران قرارگیرد. سیاست های جدید در کلان اقتصاد از جمله تغییرات مربوط به نرخ بازده اخزا و همچنین سیاست های بانک مرکزی در خصوص یکسان سازی نرخ ارز و دیگر موارد مشابه به همراه کاهش ریسک های سیسماتیک منطقه ای از جمله مواردی هستند که شاخص کل بازار بورس را در مدار مثبت شدن قراردادند. اما نکته ی حائز اهمیت این روزهای بازار بورس محدودیت دامنه ی نوسان سه درصدی است. محدودیتی که سبب رشد شارپی شاخص کل گردید. دامنه ی نوسان دارای خواصی است. یکی از خواص دامنه ی نوسان، خاصیت مغناطیسی یا آهنربایی بودن آن است. یعنی به لحاظ علم مالی رفتاری وقتی معامله گران قیمت را در نزدیکی دامنه ی نوسان می بینند، از ترس ایجاد صف فروش یا بالعکس صف خرید تصمیم به فروش یا خرید سهام خود می گیرند. این موضوع بر سوق دادن قیمت به یک سمت خاص می افزاید. خاصیت دیگر دامنه ی نوسان، خاصیت سرایت پذیری آن است. یعنی صف امروز به فردا نیز منتقل می شود. به این ترتیب دامنه ی نوسان نمی تواند مانع ریزش بازار شود و از طرفی بر التهابات بازار نیز دامن می زند.

حال وقتی ما شاهد دامنه ی محدود نوسان سه درصدی هستیم با ورود اندک پولی به بازار شاهد رشد بازار خواهیم بود و این رشد شارپی نتیجه ی محدودیت دامنه ی نوسان سه درصدی است. هر رشد شارپی یک ریزش شارپی را به همراه خواهد داشت. زیرا با تصمیم بخشی از بازار برای سیو سود و خارج شدن شاهد صف های پی در پی فروش خواهیم شد. رشد بازار اگر به آرامی و با معامله شدن سهام در کلیت بازار اتفاق بیافتد، سبب کف سازی و اطمینان خاطر از ادامه دار بودن حرکت کلی بازار می‌گردد.

در واقع باید رفت به سمت حذف دامنه‌ی نوسان، چرا که طبق پژوهش های معتبر دانشگاهی، دامنه‌ی نوسان کارایی لازم را ندارد و دیگر کشور ها از رویکردهای دیگری برای جلوگیری از دستکاری قیمت استفاده می‌کنند. بهترین زمان برای اصلاح ریزساختارهای بازار بورس، زمان رونق بازار است. در شرایط رکود و زمانی که شاهد روند نزولی بازار هستیم، زمان مناسبی برای ایجاد تغییرات در بازار نیست. علت محدود شدن دامنه‌ی نوسان بروز مسائل سیاسی، نظامی منطقه ای بود و حال که دلیل تحدید دامنه نوسان برطرف شده است، دلیلی برای ادامه دار شدن آن وجود ندارد.

شاخص کل سقف تاریخی خود را در حالی شکست که مقاومت تارخی معتبر قبلی ایجاد شده بر اساس دامنه‌ی نوسان ۳ درصدی نبود و این موضوع تا حدودی بازار را از تحلیل خارج می کند. نکته ی مهم این است که شناخت کلیت بازار و روند آن منحصرا محدود به دامنه ی نوسان نمی گردد و باید دیگر شاخص های بازار سرمایه همچون شاخص هم وزن را نیز در کنار شاخص کل در نظر گرفت.

وضعیت کلی بازار خوب است ولی محدودیت دامنه ی نوسان سبب افزایش رفتارهای احساسی معامله گران شده است. پس از شکست مقاومت تاریخی، شاخص کل احتیاج به یک استراحت داشت تا اطمینان حاصل کنیم که روند مثبت بازار ادامه دار خواهد بود. منفی گذشته ما را مجاب می کند تا برای ورود پول بیشتر به بازار گزینه ی صبر را انتخاب کنیم و در صورت کم عمق بودن کاهش ارزش شاخص کل، بازار را مجددا ارزیابی نماییم.

نویسنده: سید محمدرضا اعلمی، کارشناس بازار سرمایه

منبع: شماره ۱۰۲ نشریه بورس امروز- دیماه ۱۴۰۳