عدم تخصیص سهمیه شکر خام به تنها کارخانه اسیدسیتریک منطقه

به گزارش بورس امروز، مدیرمالی کشت و صنعت جوین می گوید: از سال ۹۴ تا کنون فقط ۳ هزار و ۱۰۰ تن سهمیه شکر از طرف بازرگانی دولتی به تنها کارخانه اسیدسیتریک در کشور تعلق گرفته است؛ در حالی که در این مدت ۶۰ هزار تن قند یا شکر در این کارخانه مصرف و ۳۶ هزار تن اسید سیتریک به دست آمده است.
همچنین اضافه می کند که توان تولید کارخانه اسید سیتریک جوین ۳۴ هزار تن بوده و حتی امکان صادرات آن را دارند. وی عنوان می کند: سالهاست که فریاد می زنیم و می گوییم که ما تنها کارخانه اسیدسیتریک در کشور هستیم و به ما سهمیه شکر خام یا شکر سفید بدهید، اما تا کنون این اتفاق صورت نگرفته است، مگر در حد جزیی آن هم پس از سر و صداهای زیاد در سال ۱۴۰۰.

– مشروح مصاحبه بورس امروز با علی اکبر صالح مدیرمالی کشت و صنعت جوین را با هم می خوانیم:

کارخانه قند جوین در سال ۵۴ تاسیس و در سال ۵۶ به بهره برداری رسید. پس از پیروزی انقلاب اسلامی این کارخانه توسط سازمان صنایع ملی تملک و اداره شد؛ در حقیقت این کارخانه جزو املاک و دارایی هایی بود که پس از انقلاب به دست دولت افتاد و تا سال ۷۳ دولت آن را اداره کرد.

بعد از آن، طبق قانون خصوصی سازی، سهام دولت در کشت و صنعت جوین به مزایده گذاشته شد که متقاضیان متفاوتی داشت از جمله آنها، بنیاد مستضعفان بود که بدون شرکت در مزایده به دنبال مالکیت آن بود. علاوه بر بنیاد و سایر افراد و گروه ها، ایثارگران نیز از دیگر متقاضیان برای خرید این کارخانه بودند که در نهایت با شرکت در مزایده وخریداری آن، اداره کشت و صنعت جوین را از سال ۱۳۷۳ تا کنون برعهده گرفتند.

از سال ۷۳ تا کنون مدیریت شرکت ثبات داشته و در این میان تنها دو سال ۹۱ تا ۹۳ هیات مدیره و مدیرعامل با رای مجمع تغییر کرد؛ مدیرعامل فعلی به نمایندگی از ایثارگران در سال ۷۳ این شرکت را خریداری و بعد از آن بلافاصله کارخانه قند ۲ هزار تنی شرکت را به ۵ هزار تن توسعه داد، همچنین هزاران هکتار اراضی خریداری شده مجددا مجهز به سیستم های مدرن آبیاری ماکرو و میکرو شدند.
علاوه بر آن واحد دامپروری تاسیس شد که در راستای آن، هم اکنون هزار و ۶۰۰ راس گوساله و گاو شیری، حدود ۱۲ هزار راس گوسفند، حدود ۳۰۰ شترمرغ و واحد مرغداری با ظرفیت ۱۸۰۰۰۰ قطعه در هر دوره فعال اند.

عمده محصولات و تولیدات ما تولید شکر، تفاله، ملاس و محصولات مختلف کشاورزی به ویژه غلات و چغندر قند و علوفه های دامی است، در کنار این فعالیت ها شرکت مالک تنها کارخانه اسیدسیتریک ایران و منطقه است و حدود ۱۲۰۰ هکتار باغ که مشمول سومین باغ مادری کشور می باشد را در خود جای داده است؛ به طوری که سالانه حداقل یک میلیون نهال عاری از ویروس را تولید و در داخل و خارج کشور توزیع می نماید.

ما در کنار این موضوع مردم را به کشت چغندرقند تشویق می‌کنیم؛ بدین ترتیب که بذر و برخی از نهاده های کشاورزی را به کشاورز تحویل داده و خدمات کشت، داشت و برداشت را به عنوان مشوق کشت چغندر در اختیار آنها قرار داده و در زمان تحویل چغندر، این هزینه ها را تسویه حساب می کنیم.

حدود شش سال است کارخانه قند جوین علاوه بر کشت چغندر در فصل بهار، اقدام به کشت چغندر در فصل پاییز در استان گلستان می کند؛ بدین ترتیب کارخانه قند جوین در طول سال، در دو فصل فعالیت داشته و شکر استحصال می کند که یکی از آنها اواخر فصل بهار و اوایل تابستان و دیگری فصل پاییز است.
در سال ۹۶ ، حدود ۶۱۴ هزار تن چغندر تحویل گرفته شد که در نتیجه کارخانه قند کشت و صنعت جوین ۸۵ هزار تن شکر از آن تولید کرد که در آن سال کشور از نظر تولید شکر به خودکفایی رسید. این درحالیست که در سال ۹۹ در مجموع بهار و پاییز ۳۰۸ هزار تن چغندر گرفته ایم. این میزان تحویل حدود نیمی از چغندر سال ۹۶ را شامل می شود.

– پیش بینی تولید شما در سال ۱۴۰۰ چه میزان است؟

پیش بینی ما بر این است که در سال جاری پیش بینی این شرکت ۳۳۰ هزار تن چغندر بهاره و پاییزه را تحویل خواهیم گرفت؛ از این میزان حدود ۹۰ هزار تن چغندر در اوایل تابستان تحویل گرفته شده است.

– با توجه به خودکفایی کشور در تولید شکر در سال ۹۶ ، چرا با کاهش تولید در سال ۱۴۰۰ مواجه شدیم؟

وی ابراز داشت: همانگونه که استحضار دارید متاسفانه سطح کشت محصولات کشاورزی در ایران بسیار در نوسان است یکسال به گونه ای افزایش می یابد که بازار قدرت جذب آن را ندارد، صادرات هم صورت نمی گیرد و محصول تولیدی آسیب می بیند. متقابلا سال هایی را هم مردم شاهدند که همان محصول جذب نشده سال قبل به دلیل کاهش سطح کشت، کاهش تولید می یابد و کمیاب می شود و قیمت ها به شدت افزایش می یابد. مثال بارز این مورد در ایران مثال سیب زمینی و پیاز است. چغندر هم متاسفانه از این مساله مصون نیست. بطوری که علت اصلی کاهش تولید چغندر درسال های اخیر عمدتا عدم قیمت گذاری مناسب چغندر و عدم اعلام به موقع قیمت آن و نتیجتا عدم استقبال کشاورزان برای کشت آن و کاهش سطح زیر کشت می باشد!

– شرکت ماده اولیه اسیدسیتریک موردنیاز خود را از چه محلی تامین میکند؟

زمانی که کارخانه قند جوین شکر تولید یا خام وارد می کند، کارخانه اسیدسیتریک جوین شکر مورد نیاز خود را از کارخانه قند جوین تامین می کند (مشروط به آنکه دولت شبکه توزیع تعریف نکرده باشد)، اما در فصولی که کارخانه قندجوین شکری اعم از سفید یا خام ندارد، به ناچار باید از سایر بازارها مواد اولیه اسید سیتریک جوین تامین شود که در زمان هایی که شبکه توزیع تعریف شده راهی به جز تامین از طریق بازرگانی دولتی باقی نمی ماند. ما به ناچار از شکر سفید هم در نبود شکر خام استفاده می کنیم ولی ضایعات بالا می رود .

– در حال حاضر قیمت رقبای جهانی اسید سیتریک چقدر است؟

در ابتدای فعالیت اسیدسیتریک جوین، چین هر تن اسیدسیتریک را ۹۶۰ دلار می فروخت. با فعالیت کارخانه اسید سیتریک جوین، چینی ها در مراحل مختلف، تقاضای خرید کارخانه اسید سیتریک جوین را دادند که پذیرفته نشد. سپس پیشنهاد اجاره آن و بعد از آن منوپول کردن کل تولید اسیدسیتریک جوین را دادند که بازهم از طرف کشت و صنعت جوین پذیرفته نشد. بر این اساس چینی ها به منظور حذف این کارخانه، قیمت فروش اسید سیتریک به ایران را به ازای هر تن به ۴۶۰ دلار کاهش دادند تا کارخانه اسیدسیتریک جوین را هم همچون کارخانه اسیدسیتریک کرمانشاه از پای درآورده و برای هیمشه خاموش کنند. خوشبختانه با مقاومت کشت و صنعت جوین این اتفاق نیافتاد. در حال حاضر قیمت اسیدسیتریک چین و ترکیه بیش از هزار و ۶۰۰ دلار به ازای هر تن می باشد. تقاضای اسیدسیتریک در دنیا افزایش یافته است و ما برای اولین بار با هجوم متقاضی روبه رو هستیم. آخرین قیمت اسیدسیتریک جوین به صورت تحویل در محل کارخانه برای صادرات هزار و ۴۶۰ دلار به ازای هر تن می باشد. خوشبختانه کیفیت اسیدسیتریک جوین به مراتب از کیفیت اسیدسیتریک رقبای جهانی نامبرده بهتر است. در ضمن قیمت فروش داخلی بر اساس دستورالعمل سازمان حمایت تعیین می شود که البته در حال تلاش برای عرضه اسیدسیتریک در بورس کالا هستیم.

– نیاز کشور به اسید سیتریک چه میزان است و چه میزان شما تولید می کنید؟

طبق برآوردی ما میزانی مصرف داخلی حدود ۲۰ هزار تن در سال است. این در حالی است ظرفیت اسمی کارخانه اسید سیتریک جوین نیز ۲۰ هزار تن است که با توسعه کارخانه در برخی از ماشین الات توان تولید تا ۳۴ هزار در سال افزایش می یابد.

– آیا برنامه ای برای افزایش سرمایه دارید؟

در سال ۹۹، دو بار افزایش سرمایه در شرکت کشت و صنعت جوین صورت گرفته است. اولین افزایش سرمایه از محل سود انباشته در خردادماه ۹۹ و دومین افزایش سرمایه در دی ماه ۹۹ از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها انجام شد.

– آیا در سال جاری نرخ فروش شما متناسب با دلار تغییر می کند یا خیر؟

تغییرات نرخ فروش شکر و اسیدسیتریک بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار کشور صورت می گیرد. با توجه به اینکه شکر تولیدی در پاییز امسال براساس نرخ جدید چغندر تولیدی پاییز افزایش می یابد بنابراین هم نرخ شکر و هم اسیدسیتریک تولید شده از این شکر افزایش دارند که هم اکنون این نرخ ها محاسبه به مراجع ذیصلاح تقدیم و درحال اجرا هستند.

– آیا با کم آبی که در سال جاری وجود دارد احتمال اینکه عیار چغندر کاهش پیدا کند وجود دارد؟

در مناطقی که آب کشاورزی از طریق چشمه ها و رودخانه ها تامین می شود چون چشمه ها و رودخانه ها به صورت لحظه ای تحت تاثیر بارش هستند درسال های خشکسالی تحت تاثیر کمی بارش قرار گرفته و کشاورزی ان منطقه را هم تحت تاثیر تنش آبی قرار می دهند. اما مناطقی از کشور که آب کشاورزی خود را از طریق برداشت از سفره های زیرزمینی تامین می کنند، اگرچه این مناطق نیز در خشکسالی ها تحت تنش آبی قرار می گیرند، اما تنش آبی آنها کمتر است. از این نظر اگرچه خشکسالی های اخیر اثر خود را در محصولات کشاورزی گذاشته است اما چون منطقه جوین برای آبیاری محصولات کشاورزی خود از منابع آبی زیرزمینی استفاده می کند امیدواریم که عیار و راندمان چغندر قند در سال جاری کاهش چندانی نداشته باشد.

– برای سال مالی ۱۴۰۱ با افزایش نرخ شکر سود به چه میزان افزایش می یابد؟

بطور کلی در سال مالی منتهی به سی و یکم تیرماه ۱۴۰۰ سود ناخالص شرکت کشت و صنعت جوین ۲۰۰ میلیارد تومان و سود خالص آن ۱۸۰میلیارد تومان است. پیش بینی ما برای سال مالی منتهی به ۳۱ تیرماه ۱۴۰۱ ، سیصد میلیارد تومان است. اما این بدین معنی نیست که به عنوان مثال اگر نرخ شکر از ۷ به ۱۲ هزار تومان افزایش یافت ، تمام این افزایش نرخ مشمول سود شود. چرا که افزایش قیمت به دلیل افزایش قیمت تمام شده است. استحضار دارید دولت در مقابل تورم به شدت جبهه گیری می کند زیرا تورم زندگی دهک های پایین را تحت تاثیر قرار داده و آنها را از پای در می آورد. همین دلیل کافیست که همه ما به زندگی قشر ضعیف و محروم توجه داشته باشیم مخصوصا در شرکت هایی که تولید کننده کالاهای استراتژیک هستند که در حقیقت محور اصلی اقتصاد مقاومتی و زندگی روزمره مردم است.

از این نظر همانطوری که در سوالات قبلی هم اشاره شد در قیمت گذاری های محصولات داخلی تابع دستور العمل تولید داخل هستیم که این قیمت گذاری به دلایل گفته شده عموما مطابق نرخ تورم پیش نمی رود. در عین حال استحضار دارید کشت و صنعت جوین با جامعیت فعالیت های خود در ۳۰ سال گذشته، تداوم سوددهی داشته و از این پس هم خواهد داشت.

علاوه بر آن مدیران شرکت تلاش می کنند با افزایش بهره وری و کیفیت، میزان فروش و سود را در اراضی وسیع کشت و کار ، دامپروری، باغات متنوع، فرآوری بذور و اسیدسیتریک و بقیه فعالیت ها افزایش دهند.

از طرف دیگر با استفاده از فن آوری های نوین که هم اینک فعالیت های بسیار خوبی در به روزرسانی شرکت در زمینه ورود پهپادهای خدمات کشاورزی و استفاده از عکس های هوایی و تولید کودهای میکرو و ماکرو برای بخش کشاورزی به ارمغان آورده و اثر بسیار خوبی را در کاهش قیمت تمام شده داشته، هزینه ها را کاهش داده و سود را مضاعف کنند. بطوری که اثر این اقدامات در سال جاری برای اولین بار، بخش کشاورزی شرکت کشت و صنعت جوین را به رتبه اول سوددهی صعود داد که پس از آن سود کارخانه های قند و اسیدسیتریک کشت و صنعت مطرح است. درعین حال باید توجه داشت که شرکت کشت و صنعت جوین در حال حاضر مالک تنها کارخانه فعال اسیدسیتریک در کشور است.

به طوری که این کارخانه در ابتدای اوج گیری تولید و فروش خود می باشد؛ ما امیدوارم که در سال های آینده با اوج گیری تولید این کارخانه و تکمیل ظرفیت کارخانه قند، گردش مالی شرکت افزایش یابد که به این واسطه سود مناسبی را از محل تولید و فروش اسیدسیتریک و سایر فعالیت ها، عاید سهامداران خود نماییم.