شورای آتلانتیک: چین مشتری ثابت نفت ایران

به گزارش بورس امروز، موضوع روابط اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین همیشه محور توجه مقامات و رسانه‌های آمریکایی بوده است. رویکردهای ضدآمریکایی دو کشور از یک سو و تحریم‌ها علیه تهران و رقابت واشنگتن با پکن از سوی دیگر، اهمیت این روابط را برای کاخ سفید دوچندان کرده است. نیاز همیشگی و فزاینده صنایع چین به نفت خام و اهمیت صادرات نفت برای اقتصاد ایران به‌نوعی دو کشور را به‌سوی همکاری متقابل و مکمل کردن اقتصادهایشان سوق داده است. رهبران پکن همیشه به دنبال منبع مطمئن انرژی هستند که بتوانند به‌دوراز رویکردهای ایالات متحده در خاورمیانه بر روی آن به‌عنوان شریک تجاری دائمی حساب کنند.

اندیشکده آمریکایی «شورای آتلانتیک» چند روز قبل در گزارشی اعتراف کرد با وجود فشار و تحریم‌هایی که ایالات متحده در سال‌های اخیر بر ایران و شرکای ایران وارد کرده است اما هنوز در این شرایط، چین مشتری نفت ایران باقی‌مانده است و این رویه در آینده هم ادامه خواهد داشت.

طبق این گزارش، با وجود کاهش مقطعی که در بعضی دوره‌ها در مورد صادرات نفت خام ایران رخ می‌دهد اما پکن هنوز به‌عنوان شاهرگ حیاتی تهران برای دورزدن تحریم‌ها مطرح است و این رویه در طول سالیان گذشته نیز ادامه داشت. فروش نفت ایران به چین برای تهران منبع ارزی مهمی را تدارک می‌بیند. این در حالی است که بسیاری از کشورهایی که تا چند سال قبل مشتری تهران بودند از اتکای خود به نفت ایران و واردات آن کاسته‌اند.

این اتاق فکر آمریکایی افزود: این روابط میان چین و ایران، به‌ویژه در سال ۲۰۲۰ که میزان تولید نفت خام ایران کاهش چشمگیری یافته بود، از اهمیت بیشتری برخوردار شد. در شرایط کنونی هم رابطه مبتنی بر نفت خام بین تهران و پکن قدرتمندتر از هر زمان دیگر شده است به‌ویژه از زمانی که چین در حوزه‌های اقتصادی رودرروی ایالات متحده قرار گرفت. در این دوران جریان مداوم و قابل‌اعتماد نفت در شرایط بحرانی جهان به نگرانی کشورها تبدیل شد؛ بنابراین چین و ایران هم با این دیدگاه به همکاری‌های خود ادامه دادند. طبق این گزارش، چین در سالیان گذشته و اکنون از توان دریایی برای تسهیل این روابط استفاده کرده است. این کشور نفت خام ایران را به روش‌های مستقیم، انتقال از کشتی و مخلوط کردن نفت خام ایران با نفت سایر منابع دریافت کرده است. پکن حتی نفت خام ونزوئلا را هم از طریق ترکیب با برخی مواد افزودنی در مالزی دریافت می‌کند. در این چارچوب، تهران و کاراکاس اشتراکاتی با هم پیدا کرده‌اند زیرا هر دو کشور با تحریم‌های مشابه و سختی از سوی ایالات متحده روبرو هستند.

پیروزی بر کرونا، نیاز چین به نفت را بیشتر کرد

در بخش دیگری از این گزارش آمده است: در شرایط کنونی چین بیشتر از هر زمان دیگری به نفت نیاز دارد. دستورالعمل‌های سخت‌گیرانه اجتماعی مربوط به کرونا، آزمایش در سطح شهر و دل‌نگرانی‌های عمومی کاهش‌یافته‌اند و منحنی ابتلا در این کشور افقی شده است. «شی جین پینگ» در سخنرانی خود به مناسبت پایان سال ۲۰۲۰ هم اظهار داشت: ما بر اثرات همه‌گیری پیروز شدیم و موفقیتی بزرگ را با مهار بیماری و توسعه اجتماعی و اقتصادی کسب کردیم.

چین تنها اقتصاد بزرگ جهان است که قادر شد خود را از پیامدهای این ویروس که رئیس‌جمهوری پینگ آن را شیطانی نامید، خلاص و در پایان سال رشد اقتصادی مثبتی را ثبت کند. اکنون ساعت کار کارخانه‌ها و کارگران بیشتر از قبل شده است. واردات نفت خام چین نیز موجب شد تا میزان ذخایر این کشور به بالاترین میزان برسد و ۷.۳ درصد بیشتر از سال ۲۰۱۹ باشد.

طبق گزارش این اندیشکده، در ماه مه ۲۰۲۰ مصرف نفت خام چین روزانه به ۱۳ میلیون بشکه در روز رسید که به عدد ۱۳.۴ میلیون بشکه در روز همان ماه سال قبل از آن نزدیک شد. بخشی از این امر به دلیل کاهش قیمت نفت خام و رسیدن آن به پائین‌ترین سطح در دهه‌های گذشته بود که به‌خاطر رکود ناشی از همه‌گیری در سراسر جهان رخ داد. به‌طورکلی چین از فرصت بهبود وضعیت صنعتی خود استفاده می‌کند و موتورها را به راه انداخته است تا شکاف اقتصادی خود با ایالات متحده را کمتر کند.

چین در دسامبر سال ۲۰۲۰ روزانه ۹.۰۶ میلیون بشکه نفت وارد کرد که نسبت به ۱۱.۰۴ میلیون بشکه ماه نوامبر کاهش شدیدی را نشان می‌دهد. البته دلیل آن می‌تواند این باشد که همه پالایشگاه‌ها سهمیه واردات نفت خود را مصرف کردند. بااین‌حال چین هنوز تشنه نفت است و به همین دلیل سهمیه واردات نفت را برای سال ۲۰۲۱ حدود ۱۸ درصد بیشتر از سال قبل تعیین کرده است.

در انتهای این گزارش ادعا شد: یوآن نفتی (پترو یوآن) ابزاری را برای تهران در جلوگیری از اثرات تحریم‌های ایالات متحده فراهم کرده است. تهران به بارگیری نفت خام و ارسال آن به سمت شرق ادامه می‌دهد؛ پالایشگاه‌های چینی و پتروشیمی‌ها هم دریافت‌کننده نفت از هر منبعی از جمله ایران هستند.