تعیین نرخ اوره بر مبنای بورس کالا؛ سود یا زیان

به گزارش بورس امروز، «خراسان»، «شیراز»، «کرماشا» و «شپدیس» از شرکت‌های پتروشیمی تولیدکننده اوره در سطح کشور هستند، آنها محصول اوره خود را به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی و تعاونی‌های وابسته به آن می‌فروشند البته بیشتر این شرکت‌ها به قاره‌های مختلف نیز محصول صادر می‌کنند، بنابراین در کنار اینکه سازمان حمایتی قیمت فروش داخلی را تعیین می‌کند، از تغییرات قیمتی با قیمت جهانی نیز منفعت به دست می‌آورند.

همان‌طور که در نمودار زیر مشاهده می‌کنید، تولید اوره شرکت‌های پتروشیمی نام برده یاد شده است. در این نمودار افزون بر اینکه تولید سه ماه نخست اوره را با سه ماه مشابه پارسال یاد کرده‌ایم، به تولید کل پارسال نیز نگاهی انداختیم. طبق نمودار زیر، مقدار تولید اروه در پتروشیمی‌ها حداقل ۲ درصد و حداکثر ۹۰ درصد رشد داشته است.

پتروشیمی خراسان با نماد «خراسان» بیشترین میزان رشد در سه ماه امسال نسبت به دوره مشابه پارسال داشته است.

تیرماه پارسال افزایش نرخ اوره در کمیسیون مجلس شورای اسلامی و به‌دنبال آن هیئت دولت تصویب شد که سرانجام ابلاغیه آن در اواسط مهرماه پارسال صادر شد.

بنابراین افزایش مقدار تولید در سه ماه امسال از افزایش نرخ فروش اوره به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی حاصل شد. با توجه به اینکه این ابلاغیه در اواسط پارسال صادر شد بنابراین هیچ پیش‌بینی برای افزایش نرخ اوره در بودجه پارسال انجام نشده بود.

طبق مصوبه هیئت‌وزیران نرخ فروش هر کیسه اوره درب واحدهای تولیدی ۳۹۸,۱۲۵ ریال به ازای هر کیسه ۵۰ کیلویی برای شرکت خدمات حمایتی کشاورزی است. بر اساس این مصوبه، این نرخ برای ۶ ماه ابتدای پارسال با حداقل قیمت مبادله شده در بورس کالا مقایسه می‌شود و سپس مابه‌التفاوت آن توسط وزارت جهاد کشاورزی پرداخت می‌‌شود.

با توجه به اینکه نرخ خرید خوراک این پتروشیمی‌ها بر اساس ارز نیمایی انجام می‌شود بنابراین تغییر قیمت خرید فرآورده‌های این پتروشیمی‌ها اجرا شد.

طبق مصوبه دولت در مهرماه پارسال این محصولات بر اساس نرخ بورس کالا خریداری نمی‌شود بلکه مابه‌التفاوت آن از محل منابع نیمایی شدن خوراک بازپرداخت می‌شود، اما باید توجه داشت که مقدار فروش صادراتی این شرکت‌ها پارسال طبق گفته حمید رسولی، مدیرعامل شرکت خدمات حمایتی کشاورزی، بسیار قابل توجه بوده است.

بنابراین با وجود این افزایش قیمت اوره، تمایل چندانی در تولیدکنندگان برای فروش داخلی به مقدار فروش صادراتی مشاهده نمی‌شود.

پارسال چند مرتبه شاهد توقف تولید پتروشیمی‌های با محصول اوره بودیم که به دلایلی همچون تقاضای افزایش قیمت و قطع خوراک گاز در زمستان رخ داد، از آنجا که هیچ مقدار مشخصی برای شرکت‌های تولیدکننده اوره در تأمین نیاز داخلی ذکر نشده است بنابراین محدودیتی برای فروش صادراتی ندارند.

پتروشیمی‌های یادشده، اگرچه بخشی از تولید خود را در بازار داخلی عرضه می‌‌کنند، اما از سود حاصل از فروش صادراتی نگذشته‌اند. همچنانچه می‌بینیم نرخ ارز در چند وقت اخیر رشد قابل توجهی داشته است.

با توجه به اینکه می‌دانیم خوراک تأمینی این پتروشیمی‌ها بر اساس نرخ نیمایی تعیین می‌شود، هیچ تغییری در قیمت فروش اوره داخلی ایجاد نمی‌کند زیرا این نرخ بر اساس حداقل قیمت بورس کالا تعیین می‌شود.

با توجه به اینکه این فاصله قیمتی موجب ضرر این پتروشیمی‌ها می‌شود، پر واضح است که تمایل آن‌ها را برای افزایش صادرات و کاهش فروش داخلی بیشتر می‌کند. در نتیجه این نرخ تصویب شده نه تنها در این شرایط نفعی برای پتروشیمی‌های تولیدکننده اوره نداشته بلکه آن‌ها را متضرر نموده است.

از آنجا که نمی‌توان از حمایت کشاورزان داخلی غافل ماند بنابراین باید برای پتروشیمی‌ها تمهیداتی به‌منظور اقتصادی کردن فروش اوره در داخل اندیشید. این تصمیم‌ها باید به گونه‌ای گرفته شوند که در کنار حمایت از بخش کشاورزی از تولیدکنندگان اوره غافل نشویم.

اوره یکی از محصولات پتروشیمی است که به عنوان مواد مصرفی در صنعت کشاورزی و گاه ملامین استفاده می‌شود. این محصول به دلیل نوع مصرف به توسعه صنعت کشاورزی وابسته است. شرکت‌های پتروشیمی تولیدکننده اوره از گاز طبیعی به عنوان خوراک استفاده می‌کنند که نرخ آن بر اساس ارز نیمایی تعیین می‌شود.