تازه واردان به بورس انتظار بازدهی زودهنگام را نداشته باشند

به گزارش روند بورس امروز، مهدی محمود رباطی، درباره تحولات کنونی بازار سرمایه گفت: ما با شرایط ویژه‌ای روبه‌رو هستیم، همانطور که فعالان بازار می‌­دانند حجم و ارزش معاملات شاخص به بالای ۲۰ هزار میلیارد تومان در بازار رسیده است و در حال تجربه شرایطی هستیم که از لحاظ گام‌های رشد شاخص در بازار اقتصادی و بازار سرمایه کشور پیش‌تر مشاهده نشده است.

وی افزود: عمده این تحولات به دلیل تغییر ریل­‌گذاری اقتصاد کلان در کشور و رویکرد جدیدی است که حاکمیت برای تقویت بازار سرمایه و نقش این بازار در تامین مالی کشور پیش رو گرفته و این امر فراتر از استقبال مردم یا ورود نقدینگی بازار سرمایه است.

مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران ادامه داد: در اقتصاد ایران سهم  بانک در تامین مالی اقتصاد بنگاه‌ها حدود ۸۵ درصد و سهم بورس ۱۱ درصد است.

رباطی گفت: ترغیب توجه افراد به بازار سرمایه در کنار مباحث مالی، مانند بحث نقدینگی کشور و قفل بودن اندازه بازارهای موازی از عوامل دیگری است که در فعالان کسب و کار این ذهنیت را به وجود آورده که بازار سرمایه بازاری است که می­‌شود نگاه جدتری به آن داشت.

وی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه دغدغه‌ای برای فعالان بازار وجود دارد که آیا بازار کنونی حباب دارد خیر، گفت: این سوال متداول این روزهاست. بازار مالی در تمام دنیا همواره با یک واژه «حباب» روبه‌روست.

مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران ادامه داد: حباب یک واژه کیفی است و  قابلیت کمی شدن ندارد زیرا نمی توان به صورت آمار عددی به آن پرداخت. در تک تک لحظات بازار عده­ایی هستند که بازار را پایین تر از ارزش ذاتی برآورد می‌کنند و معتقدند که بازار حباب منفی دارد و عده‌ای از خریداران هم قائل به حباب مثبت هستند و هم‌اکنون فروشنده این بازار شده اند که همین واکنش منجر به این می‌شود که بازار شکل گرفته و عرضه و تقاضا به وجود بیاید.

بررسی حباب بازار سرمایه از ۳ منظر

رباطی تصریح کرد: موضوع حباب بازار سرمایه را از سه منظر می‌توان بررسی کرد. یک دیدگاه، نگاه مالی کلاسیک است که همان روش‌­های ارزش­‌گذاری براساس جریان نقدینگی و بر اساس سود شرکت­‌ها و فروش آنهاست و با p/e 18 و p/s حدود ۴، از این نظر همه شرکت­‌های بازار حباب دارند. این فقط یک تفسیر از دیدگاه اقتصاددانان کلاسیک و سنتی است.

وی تصریح کرد: در الگوی دیگر تحلیل بازار دید اقتصادی حاکم بوده که همیشه این دیدگاه بر روی بحث هزینه فرصت تمرکز کرده و تنها به وضع کنونی شرکت­‌ها توجهی ندارد که از دید اقتصادی بازار اکنون در اغلب بخش‌ها وجود حباب ندارد.

مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران گفت: در دید اقتصادی باید دید که ارزش جایگزینی بنگاه چیست و اکنون با رشد نقدینگی ۳۰ درصدی بازار به کدام سمت می‌رود. در وضع کنونی با چند برابر شدن ارزش بازار شرکت‌ها امکان تاسیس شرکت‌های مشابه رو نداشته پس از این منظر بخش عمده‌ای از بازار سرمایه حباب ندارد.

رباطی ادامه داد: بخش دیگر دید مالی رفتاری است، که در آنجا وارد بحث معاملات شده و از تحلیل فاصله می­‌گیریم. در این حوزه حباب بازار چندان اهمیت ندارد و در این بخش تحلیل روند بازار، جریان نقدینگی و تحلیل رفتار فعالان بازار مورد اهمیت است.

وی گفت: شایان ذکراست که بازار حباب دار به آن معنی نیست که به زودی سقوط خواهد کرد؛ مثل حبابی که در بازار ملک ایجاد شده بود و همچنان تاکنون به روند فعالیت خود ادامه داده است زیرا فعالان اقتصادی معتقدند که ملک همواره رو به رشد و بهترین سرمایه‌گذاری با p/e بالا را دارد اما درباره بورس تاکنون اینطور نبوده و فعالان بازار همیشه معتقدند، p/e  بورس باید ۵ باشه در صورتی که ممکن است در بازار سرمایه شاهد حضور رخدادی مشابه بازار ملک باشیم.

مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران تصریح کرد: در بازار سرمایه ایران نیز افراد مشهور اقتصادی از شاخص ۱۰۰ هزار تا امروز که در مرز شاخص یک میلیون قرار داریم بارها عنوان کردند که بازار حباب دارد. به همین دلیل است که تفسیر درست از بحث حباب نمی‌توان داشت و احتمال دارد شاهد سقوط بازار بوده و یا از نگاه دیگر احتمال دارد بورس به رشد خود ادامه دهد.

رباطی در بررسی و تحلیل فعالیت دو هفته نخست اردیبهشت عنوان کرد: بسیاری از فعالان بازار پیش بینی می‌کردند که طی این مدت وارد فاز استراحت بازار می‌شویم اما شاهد بودیم که این اتفاق باوجود پیش‌بینی‌ها اجرایی نشده و بورس کماکان با قدرت بالای خود در حال حرکت است که این امر نشان دهنده آن است که سیر صعودی بازار سرمایه به دلیل ورود پر قدرت سرمایه‌های افراد تازه وارد به سمت این بازار است.

وی یادآوری کرد: سرمایه‌های فعالان تازه وارد بی محابا به بورس وارد شده روزی هم بازار را بی محابا به زمین می‌زند و تنها چاره این است که شناوری سهام­‌های بازار افزایش یابد، زیرا عرضه اولیه شرکت‌ها بسیار زمانبر بوده و هر عرضه شرکت جدید سهام شناور چشمگیری را به بازار وارد نمی‌کند. تنها راه جذب نقدینگی و کنترل رشد لجام گسیخته بازار افزایش شناوری شرکت‌های موجود است.

مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران اظهار کرد: دولت سهامدار بسیاری از شرکت های بزرگ مانند پالایشی‌ها ،پتروشیمی‌ها ، بانک‌ها و صنایع معدنی‌ است که می تواند در این شرکت‌ها عرضه سنگین داشته باشد و از طرفی سهام عدالت را سریعتر ساماندهی کند تا نقدینگی کمتر و شرایط بهتری در بازار ایجاد شود و شاهد باشیم که وضع پر هیجان که به ضرر بازار است اندکی فروکش کند.

 نقدینگی موجود در بازار مانع اصلاح بورس است

رباطی افزود: نقدینگی که هم‌اکنون در بازار وجود دارد اجازه اصلاح به بورس را نخواهد داد و باید تصمیم عاجل وزارت امور اقتصاد و دارایی برای بالابردن شناورسازی شرکت‌ها به‌منظور اعتدال در بازار وجود داشته باشد.

وی تصریح کرد: هجوم افراد به سمت بازار سرمایه بسیار نگران کننده بوده زیرا بسیاری از افراد نه تنها با مفاهیم اولیه بازار آشنایی ندارند بلکه دانش فعالیت و ورود به بازار را نداشته و با نداشتن آگاهی فراوان وارد این بخش از بازار مالی می شوند که خود این مسئله می تواند زیان‌های مالی جبران ناپذیری را دامنگیر این بازار و اشخاص کند زیرا بورس محلی برای سرمایه گذاری بلند مدتاست و افراد نباید انتظار بازدهی زود هنگام را از این بازار داشته باشند.

علیرغم توصیه های ارائه شده مراجعه افراد به صندوق‌های سرمایه گذاری همچنان قابل توجه نیست و این در حالیست که امن ترین بخش بازار سرمایه برای تازه واردان صندوق‌های سرمایه گذاری و سبدگردان ها است.

مهدی محمود رباطی در پاسخ به این سوال که آیا صندوق‌های سرمایه گذاری قابل اعتماد بوده و دارای ضمانت می باشند یا خیر پاسخ داد؟ این روزها شاهد هستیم که نظرات کارشناسان و به اشتباه از سوی افرادی که حتی کد بورسی هم ندارند بسیار مورد توجه قرار گرفته است و در این بین مقایسه هایی که بین موسسات مالی و اعتباری و صندوق‌های سرمایه گذاری قرار میگیرد به هیچ عنوان پایه علمی ندارند چرا که نوع فعالیت این دو بخش با یکدیگر کاملا متفاوت است. صندوق‌های بورسی دارای مجوز فعالیت بوده و به طور لحظه ای گزارشات این صندوق‌ها تحت نظر سازمان بورس در حال بررسی بوده و با شفافیت کامل در حال افشای اطلاعات هستند این در حالی است که بسیاری از صندوق‌های مالی اعتباری بدون مجوز در حال فعالیت بوده و ماهیتاً با صندوق‌های بورسی تفاوت قابل توجهی دارند.

رباطی خاطر نشان کرد: در صندوق‌های در سهام تضمینی برای باز پرداخت اصل پول و سرمایه در شرایط نزولی بازار وجود ندارد و تعهدی در این حوزه ندارند. صندوق‌هایی که متعلق به بخش و نهادهای معتبر هستند و صندوق گردان های خبره سرمایه‌های افراد را مدیریت می کنند، می­توانند انتخاب بسیار مناسبی برای افرادی تازه وارد و ناآشنای با بازار سرمایه باشند.

مدیر عامل کارگزاری بورس بیمه ایران توصیه کرد: افرادی که تسلط کمتری به بازار سرمایه دارند سرمایه‌های خود را به سمت صندوق‌های سرمایه‌گذاری با بتای پائین‌تر که ریسک کمتری دارند سوق دهند تا در شرایط نزولی بازار با درصد پائین‌تری متضرر شوند.

رباطی درباره ETFهای دولتی گفت: با توجه به اینکه این نوع از صندوق‌ها ۳۰ درصد پایین تر از قیمت روز بازار عرضه می شوند و در واحدهای سرمایه گذاری با ارزش کم قرار دارند که به طور معمول پرتفوی این صندوق‌ها، از شرکت‌های عمدتا موفق و مثبت بازار بوده و از نظر مالی، تحلیل بنیادی و اقتصادی ارزنده هستند.

 افراد تازه وارد به بازار سرمایه در EFT ها سرمایه‌گذاری کنند

وی ادامه داد: توصیه می‌شود افراد اگر می خواهند وارد بازار سرمایه شوند و از طرفی هم نمی‌خواهند ریسک بالایی را متحمل شوند ETFها را با دید بلندمدت خریداری کنند. در مورد سهام عدالت نیز پیشنهاد می شود افرادی که سر رشته بالا ندارند گزینه ETF را انتخاب کنند گرچه بنظر می رسد اگر این شرکت‌ها در قالب سهام عدالت وارد سبد پورتفوی مردم می‌شدند خصوصی‌سازی و اصل ۴۴ درست انجام ‌می‌شد زیرا در شرایط انتخاب ETF ، مردم صاحب سهام نمی‌شوند و مالکیت این شرکت در اختیار دولت است اما سرانجام گام مثبتی است و سبب می‌شود افراد بیشتری وارد بازار سرمایه شوند و ضریب نفوذ بازار افزایش یابد.

مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران در پاسخ به این پرسش که آیا امکان تمام شدن پذیره نویسی در دوره اول وجود دارد یا خیر گفت: خیر امکان تمام شدن وجود ندارد و هر تعدادی از مردم که تمایل داشته باشند می‌توانند در بازه زمانی مشخص شده در پذیره‌نویسی شرکت کنند.

رباطی تاکید کرد: بر اساس اعلام رباطی، به ترتیب ETFهای دیگری از صنایع تا پایان سال عرضه می‌شوند که ممکن است حتی جذابیت بیشتری نسبت به ETF‌های واسطه گری مالی داشته باشند. بی‌شک دولت با توجه به تصمیم خود برای حمایت از بازار سرمایه و کسری بودجه خود از این بازار به علت درامان بودن از آثار تورمی، برای فروش و مدیریت  ETF ها حمایت ‌می‌کند تا بازار سرمایه دچار ریزش جدی نشود.

وی درباره ورود سهام عدالت به چرخه بورس گفت: در حال حاضر ۴۹ میلیون نفر از افراد جامعه دارای سهام عدالت هستند که ارزش این سهام حدودا مبلغ ۳۰۰ هزار میلیارد تومان می باشد که شرایط بازار سرمایه و بسترهای موجود در این بازار به طور قطع توان پاسخگویی به این حجم فعالیت را نداشته و هسته معاملات و کارگزاری های بورس در صورت استقرار وضعیت فعلی در آینده با مشکلات متعددی مواجه خواهند شد.

مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران در پاسخ به این پرسش که آیا بهتر است مدیریت سهام عدالت به دست افراد باشد یا توسط دولت مدیریت شود گفت: اغلب افرادی که سهام عدالت را دریافت کرده‌اند نا آشنا به بازار سرمایه هستند اگر این افراد قصد فروش سهام عدالت خود را ندارند بهتر است انجام اقدام‌ها را به دولت واگذار کنند در غیر این صورت می‌توانند با دریافت کد بورسی، مدیریت خرید و فروش را خود به عهده گیرند.

رباطی درباره صنایع پیشرو در بازار سرمایه عنوان کرد: بانکداری صنعت پیشرو در سال ۹۹ خواهد بود و بیشترین بازدهی بازار هم‌اکنون متعلق به گروه بانکداری بوده و پیش بینی می‌شود این شرایط تا پایان امسال ادامه یابد، در صورتی که شرکت‌های بزرگ اعم از پالایشی، پتروشیمی و فولادی به سمت تجدید ارزیابی روند ما شاهد بازدهی سنگین در این شرکت‌ها خواهیم بود.