صنعت سیمان در سراشیبی: ناترازی برق، سهمیه‌بندی نادرست و دلال‌بازی
به گزارش بورس امروز؛ سهمیه‌بندی سیمان به خودی خود اقدام نادرستی نیست، به شرطی که با هدف رفع کمبودها و توزیع عادلانه‌تر محصول صورت گیرد. اما سرکوب قیمت در بورس کالا می‌تواند با این اهداف مغایرت داشته باشد و تنها به نفع واسطه‌ها تمام شود. علاوه بر این، ناترازی انرژی و قطع گاز و برق […]
به گزارش بورس امروز؛ سهمیه‌بندی سیمان به خودی خود اقدام نادرستی نیست، به شرطی که با هدف رفع کمبودها و توزیع عادلانه‌تر محصول صورت گیرد. اما سرکوب قیمت در بورس کالا می‌تواند با این اهداف مغایرت داشته باشد و تنها به نفع واسطه‌ها تمام شود.
علاوه بر این، ناترازی انرژی و قطع گاز و برق کارخانجات سیمان، تولید را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد و می‌تواند منجر به افزایش چشمگیر قیمت‌ها و بروز مشکلات جدی در صنعت ساختمان شود. رفع این چالش‌ها و اتخاذ سیاست‌های صحیح در زمینه تامین انرژی، نقش بسزایی در حفظ تعادل و جلوگیری از بروز بحران در این صنعت خواهد داشت.
تاثیر سهمیه‌بندی سیمان بر قیمت
دستورالعمل ارائه شده به بورس کالا، فرمولی را برای قیمت‌گذاری سیمان پیشنهاد می‌کند که هدف آن بازگرداندن قیمت‌ها به قبل از سهمیه‌بندی است. این امر به معنای سرکوب قیمت خواهد بود و می‌تواند با اهداف اولیه سهمیه‌بندی در تضاد باشد. با وجود محدود بودن مشتریان کارخانجات سیمان، بخشی از محصولات به بازار آزاد راه پیدا می‌کرد. سهمیه‌بندی با هدف محدود کردن این روند در شرایط کمبود می‌تواند موثر باشد. قیمت سیمان در بورس کالا به طور قابل توجهی کمتر از بازار آزاد است و این اختلاف به نفع واسطه‌ها تمام می‌شود و منافع کارخانه‌ها را تامین نمی‌کند.
تاثیر ناترازی انرژی (گاز و برق) بر صنعت ساختمان
قطع گاز کارخانجات سیمان در نوار جنوبی کشور، به ویژه در فصل تابستان، پدیده‌ای بی‌سابقه است. تداوم وضعیت فعلی در زمینه تامین برق و گاز، به کاهش تولید سیمان منجر خواهد شد و سهمیه‌بندی و قیمت‌گذاری نمی‌توانند مانع از افزایش شدید قیمت سیمان شود. در صورت عدم عرضه کافی، قیمت‌ها به طور سرسام‌آوری افزایش خواهند یافت.
سهم سیمان در بهای تمام شده ساختمان بین ۳ تا ۵ درصد است، لذا تاثیر مستقیم آن بر قیمت نهایی مسکن نسبتاً محدود است. در سه ماهه اول سال جاری، کاهش تقاضا در بخش املاک مشاهده شده است و این بازار در رکود به سر می‌برد. دستیابی به تولید ۶۰ میلیون تن سیمان در سال با توجه به شرایط فعلی و چالش‌های موجود بعید به نظر می‌رسد.
تاثیر قیمت‌گذاری و پیش‌بینی وضعیت صنعت سیمان تا پایان سال
قیمت‌گذاری فعلی، کمترین تاثیر را بر کارخانجات سیمان دارد، چرا که آنها کنترل محدودی بر فروش نهایی محصولات خود دارند. نظارت باید فراتر از بورس کالا رفته و شامل جلوگیری از عرضه محصولات خریداری شده از بورس با قیمت‌های گزاف در بازار شود.
با وجود ۲۰ هزار مگاوات ناترازی برق و مصرف ۸۰۰۰ مگاواتی صنعت سیمان در سال، پیش‌بینی می‌شود در صورت عدم اتخاذ تدابیر لازم، بحران جدی در صنعت سیمان در اوج تقاضای تابستان رخ دهد.
صنعت سیمان و معضل کمبود برق
در شرایطی که ۲۰ هزار مگاوات کسری برق وجود دارد، اجبار کارخانجات سیمان به تاسیس نیروگاه اقدام مناسبی نیست. کارخانجات سیمان توان و تخصص لازم برای تاسیس نیروگاه را ندارند. به جای تحمیل بار اضافی به کارخانجات سیمان، باید سرمایه‌گذاری مناسب در صنعت برق صورت گیرد. صنعت سیمان یک صنعت انرژی‌بر است و حدود ۴۵ درصد قیمت تمام شده سیمان مربوط به انرژی است.
حل بحران کمبود برق، نظارت موثر بر زنجیره توزیع، سهمیه‌بندی به نفع مصرف‌کنندگان و پرهیز از تحمیل وظایف غیرتخصصی به کارخانجات از جمله اقدامات ضروری برای بهبود وضعیت این صنعت حیاتی است. با توجه به سهم بالای انرژی در قیمت تمام شده سیمان، تامین پایدار انرژی با قیمت مناسب، نقش کلیدی در توسعه و پایداری این صنعت ایفا خواهد کرد.
راهکارهای بهبود وضعیت صنعت سیمان
تخصیص و تقسیم بندی بهینه منابع برق به ویژه به بخش صنعت، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. توقف فعالیت صنایع، منجر به بیکاری و کاهش توان اقتصادی جامعه خواهد شد.
باید با اعمال نظارت بر زنجیره توزیع سیمان از مبدا تا مصرف‌کننده نهایی و جلوگیری از سودجویی دلالان، منافع مصرف‌کنندگان تامین شود. در واقع طراحی سهمیه‌بندی باید منجر به تامین منافع مصرف‌کنندگان نهایی شود.
نویسنده: آرش حبیبی آزاد- کارشناس صنعت سیمان
