رئیس سازمان خصوصی سازی در برنامه تلویزیونی صف اول اعلام کرد:
مردمی سازی اقتصاد ظرف دو سال آینده
رئیس سازمان خصوصی سازی گفت: برنامه هفتم، دستگاههای اجرایی را مکلف کرده ظرف دو سال باید در یک فضای رقابتی و بورسی سهمشان به زیر چهل درصد بازار برسد، رهاسازی شود و به سمت مردم پیش برود.
به گزارش بورس امروز؛به نقل از روابط عمومی سازمان خصوصی سازی به نقل از خبرگزاری صدا وسیما، برنامه صف اول شبکه خبر یکشنبه شب ۱۸ شهریور ۱۴۰۳ میزبان آقای دکتر ابراهیم بازیان، معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس سازمان خصوصی سازی بود.
متن پیاده شده این گفتگوی زنده که به صورت سوال و پاسخ بوده است در ادامه می آید:
مجری: با بودجه ۱۴۰۳ بحث را آغاز کنیم. قانون بودجه ۱۴۰۳ چه تکالیفی را برای خصوصی‌سازی مشخص کرده؟
دکتربازیان: سازمان خصوصی‌سازی یکی از سازمان‌هایی است که همواره در سالیان متمادی به واسطه اجرای قانون اصل ۱۴۴ قانون اساسی تکالیفی را در بودجه از موضع ماموریت‌ها و فعالیت‌هایی که بر عهده دارد در تکالیف بودجه ۱۴۰۳ ما از محل واگذاری سهام شرکت‌هایی که در فهرست واگذاری هستند بایستی نزدیک ۶۰ همت یا ۶۰ هزار میلیارد تومان را وصول کنیم جز تکالیف سازمان است که در واقع در فرایند واگذاری‌ها باید این اقدام به مرحله عمل برسد.
سوال: در چه فاصله زمانی باید این اتفاق بیفتد؟
دکتربازیان: یک سال یعنی مجموعه فروشگاهی ما که بخش نقدیش که وصول می‌شود در کنار سایر مطالبات از محل اقساط فروش‌های قبلی امسال تعهد ما در بودجه ۶۰ همت است.
سوال: تا الان چقدر محقق شده؟
دکتربازیان: در شش ماهه اول که نزدیک ۱۴ همت از این رقم وصول شده.
سوال: فاصله داریم با اون که باید باشد؟
دکتر بازیان: دلیلش این است که خیلی از واگذاری‌ها در طی سال مالی انجام می‌شود یعنی الزامات اولیه‌اش تا فراهم شود. مصوبات هیئت واگذاری اخذ شود و این فرایند را طی بکند. ما بودجه را معمولاً برنامه سالی و مالی کاری یک ساله می‌بینیم و لذا عموماً تلاش می‌کنیم که در طی یک ساله مالی این تعهد و تکلیف انجام شود هرچند که بعضاً منابعی که به عنوان تکالیف سازمان در بودجه پیش بینی ی‌شود بیش از امکان عمل ما است و معمولاً عدد‌ها در حد تکالیف عملی سازمان نیست.
سوال: یعنی در نیمه دوم سال هم پیش بینی می‌کنید که آنچه که مکلف شدید محقق نشود؟
دکتربازیان: پیش بینی واقع بینانه ما این است که ۷۰ درصد این رقم در حوزه واگذاری‌ها محقق می‌شود یک تکلیف ۴۰ همتی هم از محل واگذاری دارایی دولت از منظر املاک از موضع مولدسازی داریم که این هم در دستور کار است همچنین نزدیک ۱۰۰ همت هم تکلیف رد دیون داریم برای سازمان تامین اجتماعی ما به ازای مطالبات سازمان تامین اجتماعی که این در شرف اقدامات اولیه است.
سوال: برای میزان تعهدی که اشاره کردید در فاصله زمانی حالا تقریباً ۵ ماه باید بگوییم پنج ماه نخست سال ۱۴۰۳ اشاره کردید که این تطابق سالی و سال مالی این تاثیر را داشته، اما تا پایان سال و نیمه دوم سال پیش‌بینی‌تان این است که باز هم به صورت کامل محقق نمی‌شود حدود ۷۰ درصد چرا؟
دکتر بازیان: عرض کردم سه بخش است ما نزدیک ۲۰۰ همت تعهد داریم ۱۰۰ همت رد دیون که از محل واگذاری سهام شرکت‌هایی که در فهرست واگذاری هستند به سازمان تامین اجتماعی که خوب مستحضرید که اقدامات خوبی دولت سیزدهم توجه به در واقع ناترازی صندوق‌های بازنشستگی از جمله صندوق تامین اجتماعی بود سوال این ۱۰۰ همت برای چه دوره زمانی است بازیان صد همت باید امسال انجام شود.
سوال: جدای از آن تکلیف قانونی بودجه است؟
دکتربازیان: جدا از این
سوال: تکلیف قانونی بودجه را مشخص کنیم اول در قانون بودجه اشاره کردید که ۶۰ همت مکلف شدید که از محل واگذاری‌ها واریز به خزانه کنید الان ۸ درصد تقریباً محقق شده
دکتربازیان: این ۱۰۰ همت رد دیون است و این الان در شرف است و معمولاً سعی می‌کنیم که محقق شود.
سوال: یک ۶۰ تا یک ۱۰۰ تا؟
دکتربازیان: سال قبل هم نزدیک شصت و خورده‌ای همت انجام شد معمولاً در تکالیف بودجه سازمان از محل پیش بینی بودجه و موضوع رد دیون ما این رقم‌ها را داریم امسال ۱۰۰ همت است بخش سوم هم بخش مولدسازی است که بالاخره ما هر چقدر از املاک بتوانیم بفروشیم باید در قالب آن پیش بینی به خزانه واریز کنیم.
سوال: هر کدام از مواردی که بیان کردید را به تفکیک می‌خواهیم درباره‌اش صحبت کنیم هم مولد سازی و هم بحث خصوصی‌سازی را مشخصا بفرمایید که اقداماتی که در دستور کارتان است برای اینکه این تکالیفی که قانون بودجه برای شما مشخص کرده و تامین منابع بودجه چه خواهد بود در نیمه دوم سال فهرست وار خیلی کوتاه بفرمایید؟
دکتربازیان: مستحضرید که موضوع واگذاری به هر حال تابعی از مجموعه متغیر‌ها در حوزه اقتصاد کلان کشور و نازل به شرایط مساعد برای معاملات از این جنس است ما در یک اقتصاد تحریمی و تورمی قرار داریم در این اقتصاد و در این شرایط اقتصادی موضوع واگذاری همواره و بالقوه دارای یک سری اختلالاتی است به لحاظ بازاریابی.
سوال: بحث تورم جای خودش نسبت تحریم با واگذاری و یا با مولدسازی چیست؟
دکتربازیان: ببینید وقتی می‌گوییم فضای تحریم یعنی فضای اقتصادی یک فضای پایه‌دار یک فضای فعال یک فضای پیش بینی پذیر نیست.
سوال: بله نیست ولی اکثر همه کارشناسان هم مسئولان در رده‌های مختلف به صراحت بیان کردند که میزان تاثیر تحریم بر فضای اقتصادی درصد پایینی است حالا ما این را بخواهیم کلا ربطش بدهیم به موضوع خصوصی‌سازی و مولدسازی؟
دکتربازیان: یک بحث تاثیرش در واقع تاثیر واقعی است یک بحث احساس تاثیر است فضای تولید بی‌تاثیر از فضای تحریم نیست فضای تولید همواره از فضای تورمی رنج می‌برد حاصل این دو تا در واقع پیش بینی ناپذیری فعالیت‌های اقتصادی است وقتی که حرف از واگذاری به میان می‌آید یعنی یک فعالیت اقتصادی از یک بخش دولتی به یک بخش غیردولتی منتقل می‌شود طبیعتاً علی رغم حمایت‌ها و هدایت‌ها و نظارت‌ها در کلان اقتصاد کشور ولی خوب مخاطراتی ما در حوزه.
سوال: ولی معمولاً بخش خصوصی همیشه موفق‌تر بوده؟
دکتربازیان: بخش خصوصی به جهت اینکه ریسکش پایین است ولی ما دولت‌ها معمولاً ریسک آنها را هم بالا می‌بریم، چون بالاخره نهاده‌ها، مواد اولیه و محصولاتی که باید شرایط صادرات برایشان فراهم شود و در نهایت مجموعه مؤلفه‌ها و متغیر‌ها بخش خصوصی را هم در فعالیت یک مقدار کند می‌کند. علی ای حال در یک فضای تورمی و تحریمی موضوع واگذاری به جهت دستیابی به بازار مناسب و متناسب به جهت در واقع حصول و وصول نقدینگی یا به نوعی جذب نقدینگی از بازار به سمت فعالیت‌های مولد که دولت بتواند در قالب بودجه‌اش و برنامه‌اش پیگیری کند یک مقدار در واقع روند سختی را دارد علی رغم این مسئله و موضوع ما در سال جاری بر اساس آن تکالیف بودجه سنواتی بخواهم آمار خدمتتان ارائه بدهم سهام تعداد ۶۷ شرکت را در برنامه واگذاری امسال به تصویب هیئت واگذاری رساندیم و ۵۷ شرکت در برنامه دو ساله ما است که اقداماتش شروع شده و در این فرایند دو ساله انجام خواهد شد ۲۶ شرکت در فرایند سه ساله است همه اقدامات این ۱۴۷ شرکت به شرحی که عرض کردم شروع شده ما در دو بخش در واقع موضوع واگذاری را دنبال می‌کنیم یک الزامات واگذاری که مربوط به آماده سازی قیمت گذاری و نهایتاً ارزش افزایی و ارزش گذاری است یک بخش هم موضوع عرضه است که ناظر به اقدام است یعنی الزامات اقدامات همه تلاش ما در این شش ماه بعد از مصوبات هیئت واگذاری در این ۱۴۷ شرکت این بوده که الزامات اولیه‌اش را فراهم کنیم مهم‌ترین الزام در واقع ساماندهی و سازماندهی این شرکت‌ها برای عرضه است رویکرد جدی و موکد سیاست‌های اصل ۴۴ قانون اجرای اصل ۴۴ این است که ما اینها را در فضای رقابتی و شفاف مشخصا در بازار سرمایه عرضه کنیم در رویکرد جدید سازمان خصوصی‌سازی ما حتی شرکت‌هایی که آنجا در سهام کمتری را داریم در حد سهام مدیریتی و سهام جزئی تشویق می‌کنیم و تحریک می‌کنیم و تلاش می‌کنیم خودمان پیش دستی کردیم این شرکت‌ها بیایند پذیرش شوند در بازار فرابورس و بورس و نهایتاً عرضه اولیه اینها در بازار سرمایه اتفاق بیفتد چند تا حسن دارد یک اینکه جهت مان را از خصوصی‌سازی می‌بریم به سمت مردمی‌سازی، چون تا ۱۰ درصد اینها در عرضه اولیه می‌تواند عرضه شود در سهام خرد و مردم در واقع پذیرای خرید شوند، دوم اینکه شفاف است، سومی که رقابتی است و در عین حال کمک می‌کند به عرضه‌های بعدی به سهولت و سرعت و به کیفیت انجام شود این رویکرد اصلی ما است و لذا در این خصوص ما ۲۹ شرکت از این ۶۷ شرکت در واقع موضوع برنامه امسال را امروز با فرابورس به طور روزانه پیگیر هستیم هر هفته موضوع پذیرششان به تصویب می‌رسد بحث‌های عرضه‌شان قیمت گذاریی‌شان و نهایتاً حتی موفق شدیم چند تا را هم عرضه کنیم.
سوال: چند تا را؟
دکتربازیان: ما برنامه عرضه‌مان در مورد ۶ درصد هلدینگ خلیج فارس بوده در مورد فولاد سبزوار بوده در مورد درصد کمی شرکت فولاد شرکت ملی مس و این ادامه دارد و لذا.
سوال: ایران خودرو و سایپا چه وضعیتی دارند؟
دکتربازیان: ایران خودرو و سایپا جز شرکت‌هایی هستند که دولت سهام جزئی دارد در آنها.
سوال: چقدر دارد؟
دکتربازیان: ایران خودرو مشخصا ۶ درصد و سایپا ۱۷ و خورده‌ای درصد امروز صبح من با مدیرعامل ایران خودرو جلسه‌ای داشتم راجع به دو تا موضوع بود یکی اینکه بالاخره این بحث واگذاری را ما چه باید بکنیم خودتان جمع بندی تان چیست و بالاخره وقتی.
سوال: یعنی وضعیت مالکیت اینها را باید بگوییم چیه؟
دکتربازیان: به طور جدی باید وزارت صمت پیش قدم شود و من مانع جدی را وزارت صمت می‌دانم و باید پا پیش بگذارد و این را تعیین تکلیف کند در آخرین جلسه شورای اصل ۱۴۴ که به ریاست شهید عزیز و بزرگوار رئیس جمهور شدید برگزار شد ایشان صراحتاً تاکید کردند و در مصوبات آمده که حسب تاکیداتی که حضرت آقا بار‌ها فرمودند ایشان تصریح کردند که ما باید در سهام خوردی که در شرکت‌های مختلف داریم و متاسفانه توسط سهام خرد مدیریت هم می‌کنیم.
سوال: همان سهام تودلی منظورتان است؟
دکتربازیان: این سیاست را نه دولت برمی‌تابد نه اصل ۱۴۴ برمی‌تابد و ما باید بیاییم بیرون ولی تدابیری را که وزارت اقتصاد و سازمان خصوصی دنبال کرده متاسفانه وزارت صمت همکاری نکرد.
سوال: در دولت قبل؟
دکتربازیان : بله الان هم البته دوستان هم ملاحظاتی داشتند هیچ اشکالی هم ندارد ما می‌گوییم ملاحظات را معوق نکنید بنشینیم در قالب کمیته‌های تخصصی این بحث را پیش ببریم تا این امر مهم بتواند به تحقق برسد و عملیاتی شود.
سوال : الان مشخصاً وضعیت مالکیت این دو شرکت بزرگ خودروسازی ایران خودرو و سایپا چیه؟
دکتربازیان: الان دولتی نیستند مدیریتشان دولتی است مالکیتشان دولتی نیست دولت سهام جزئی در آنها دارد و این خلاف است که ما با سهام جزئی داریم آنجا مدیریت می‌کنیم این نثر صریح در واقع مصوبات شورای اصل ۱۴۴ است که در آخرین جلسه قبل از پایان سال برگزار شد ما به جد این را از دولت محترم و از وزارت محترم صمت خواستاریم در اولین فرصت هم من دنبال این هستم که .
سوال : که این ۶ درصد را هم واگذار کنید؟
دکتربازیان: قطعاً باید واگذار کنیم.
سوال: باید خصوصی شود مدیریت؟
دکتربازیان : جزو تکالیف ما است و مدیریت اینجا باید خصوصی شود دولت تصمیم گرفته و در لیست واگذاری ۱۰۰ درصدی است.
سوال: در آن فهرستی که اشاره کردید هست.
بازیان : بله این هست و دنبال می‌شود و امیدوار هستیم که وزارت صمت همکاری بکند اگر همین فردا همکاری‌اش را شروع بکند ما می‌توانیم ان را ان‌شاالله به سرمنشا مقصود برسانیم.
سوال : چقدر زمان می‌برد و چه همکاری لازم است؟
. دکتر بازیان: اگر همین امروز بخواهند ما همین هفته عرضه می‌کنیم آن را
سوال: مانع چیست؟
دکتربازیان: اما دوستان یک موانعی دارند به لحاظ مدیریتی.
سوال: مانع یا موانع ؟
دکتربازیان: موانعی دارند این موانع حالا بعضاً بالقوه است و بعضاً بالفعل است دیگر ما وارد آن عرصه نمی‌شویم چون باید بنشینیم با دوستان بالاخره به اشتراکاتی برسیم دیگر.
سوال : اینکه می‌فرمایید اگر همکاری بکنند مثلاً حداکثر تا یک هفته عرضه می‌شود خیلی مانع جدی نباید باشد.
دکتر بازیان: باید اراده واگذاری داشته باشند چون ما که مکلف به واگذاری هستیم ولی همراهی در این خصوص در دولت قبلی هم به ملاحظاتی که عرض کردم درخواست تشکیل یک کارگروه مشترک و بررسی این مشکلات و موانع شد که به ثمر نرسید و اصلاً آن کارگروه تشکیل نشد .
سوال: الان در این شرایط فعلی دولت آنجا مدیر تعیین می‌کند.
دکتر بازیان: ببینید دولت وقتی می‌گوییم به لحاظ افت و خیز‌هایی که در سهام مجموعه است در نهایت هیئت مدیره مدیرعامل تعیین می‌کند ولی هیئت مدیره بالاخره اراده و اختیارش ناظر به سهام خوردی است که در زیر مجموعه‌ها است و در نهایت آن اراده‌ای که شکل می‌گیرد و آنجا مدیرعامل تعیین می‌کند اراده در واقع به نوعی دولت بی‌تأثیر نیست در آنجا .
سوال: با همان ۶ درصد؟
دکتربازیان: بله در همان ۶ درصد .
سوال: اینکه اشاره می‌کنید تکلیف قانونی برای سازمان خصوصی‌سازی هم است که مثلاً همین دو شرکت ایران خودرو و سایپا باید واگذار شود و وضعیت مالکیتشان مشخص شود اینکه اجرایی نمی‌شود تخلف قانونی از طرف کی باید ببینیم.
دکتر بازیان: ببینید دولت مصوبه هیئت محترم وزیران بر واگذاری است ما در فرایند واگذاری بایستی با شرکت‌های مادر تخصصی و توسعه‌ای مشخصاً اینجا در واقع وزارت صمت باید به تفاهم برسیم و همراهی بکنند اگر بخواهند مانع تراشی کنند ما نمی‌توانیم این کار را بکنیم این بالاخره .
سوال: شما متخلف می‌شوید یا دستگاههای دیگر ؟
دکتربازیان: ما متخلف نیستیم ما شاید متهم شویم به اینکه چرا ترک فعل می‌کنید اما ترک فعل اصلی را شرکت مادر تخصصی می‌کند که این عاملیت را دارد و به نوعی همراهی نمی‌کند ما را علی ایحال من به نظرم.
سوال : قانون برای متخلفین چه تکلیفی را مشخص کرده ؟
دکتر بازیان : ببینید اگر بخواهیم قهری برخورد کنیم راه حلش مشخص است. منتها صرفاً این نیست که آنها نمی‌خواهند بعضاً به لحاظ بعضی از موانع آقایان اظهار می‌کنند که نمی‌توانیم ما بالاخره این دو شرکت شرکت‌های مهمی هستند که تنها صرف واگذاری مشکل را حل نمی‌کند. ما برای پسا واگذاری هم باید به لحاظ آن نگاه حاکمیتی تدبیر داشته باشیم موضوع خودرو امروز یک موضوع حساسی است که بالاخره در زندگی مردم در سفره مردم در سرمایه‌گذاری مردم و در بخش‌های مختلف نگاه عمل مردم تاثیر دارد اگر خوب عمل شود یک خروجی دارد اگر ناقص عمل شود این واگذاری آنها بیشتر نگاهشان این است که این واگذاری سهم مانده دولت عملاً اختیار ما را در اعمال وظایف حاکمیتی کمرنگ می‌کند و این باعث خواهد شد که اختلالاتی پیش بیاید که ما نمی‌توانیم در اینجا وارد حل و فصلش بشویم و لذا یک مقدار از حساسیت برخوردار است. من امیدوار هستم با رویکرد دولت چهاردهم در امتداد دولت سیزدهم که همواره تاکید داشت بر این واگذاری در شورای اصل ۱۴۴ شخص آقای رئیس جمهور معاون اول محترم بتوانیم ان‌شاالله در یک فاصله کمی بالاخره یک رهیافت مشخصی را داشته باشیم و تنها این دو شرکت هم نیستند خیلی از شرکت‌ها ممانعت است از واگذاریش چون حقیقت مطلب این است که در بحث واگذاری بنا به دلایلی همراهی همگانی نیست. اساساً آن‌هایی که اختیار در واقع مالکیت را دارند اینها بعضاً به نه واگذاری در واقع فکر کنند و تنها سازمان خصوصی‌سازی اینجا بالاخره همراهی بعضاً نمی‌شود که البته ما یک دیپلماسی واگذاری را در این مدتی که در سازمان مستقر شدیم راه انداخته‌ایم به نظرم سازمان هم از این جهت دارای نقص و ضعف بوده که در جلساتی که نشستیم تفاهم نامه‌هایی را با این مجموعه‌ها ایجاد کردیم که خوشبختانه عمدتاً نظر به تفاهم و اتفاق است یعنی من نمی‌خواهم اینجا اظهار کنم که این آقایان عیناً و عملاً مخالفت می‌کنند ولی خب تنگناهایی بوده که ما در جهت رفع این تنگناها داریم کار را دنبال می‌کنیم و دوستان هم همراهی‌های خوبی را داشتند و امیدوار هستیم که دولت چهاردهم در بخش‌های مختلف هم ان‌شاالله سریعا راجع به این موضوع .
سوال: تا پایان سال اشاره کردید ۶۷ شرکت یا ۱۶۷ شرکت ؟
دکتربازیان : ببینید ۱۴۷ شرکت در برنامه سه ساله ما است در سال جاری ۶۷ شرکت و ۲۹۴ دارایی هم .
سوال : آنها که این مشکلات را ندارند برای واگذاری ؟
دکتربازیان : آماده سازی باید شود بالاخره یک الزاماتی دارد که بتوانیم شفاف رقابتی دقیق صحیح و با یک روند تدریجی .
سوال: من حالا یک سوال دیگری بپرسم چون می‌خواهیم برویم برای بخش مولدسازی برای واگذاری سهام‌های تودلی شرکت‌ها چه برنامه‌ای دارید؟
دکتر بازیان : بینید مجموعه‌هایی مثل ایران خودرو و سایپا که سهام تودلی دارند اینکه عرض می‌کنم باید بنشینیم در یک کارگروه این سهام تودلی تا حل نشود آن مشکل مدیریت دولت حل نخواهد شد واگذاری هم شاید بعضاً مشکل پیش بیاورد یعنی یک حرکت از پایین به بالا سهام تودلی .
سوال : چه اتفاقی برایش می‌افتد برای تودلی ها ؟
دکتربازیان : باید بیاید بیرون از آنها.
سوال: آقای بازیان بپردازیم به موضوع مولد سازی که درباره مولدسازی دارایی‌های دولت است که تقریباً در یک سال اخیر خیلی در عرصه رسانه‌ای و خبری مطرح بوده شاید بعضاً یک حاشیه‌هایی را مطرح بوده عملکرد سازمان خصوصی‌سازی در موضوع مولدسازی چه بوده فهرست وار بفرمایید که بتوانیم با هم سریع برویم جلو؟
دکتر بازیان : من اول این نکته رو عرض کنم مولدسازی یک فرصت است یک تهدید نیست چرا که تعیین تکلیف املاک راکد دولت به منظور بهره‌وری بیشتر از آنها و مجدداً بازگشت آنها به چرخه خدمت جدید و خدمات جدید پروژه‌های توسعه‌ای پروژه‌های عمرانی در حوزه‌های مختلف است رویکرد دولت سیزدهم این بود که ما هر آنچه که از مولد سازی یعنی از تعیین تکلیف املاک راکد به دست می‌آوریم برویم به سمت پروژه‌های نیمه تمام ما این رویکرد را دنبال کردیم رویکرد از استان با استان برای استان از دستگاه با دستگاه برای دستگاه اما باید دستگاه‌ها پا پیش بگذارند و همکاری کنند نوعاً تا این تاریخی که خدمت شما هستیم دستگاه‌ها به لحاظ اینکه مولدسازی را تهدید برای اموال و املاکشان می‌دانند این را همراهی نمی‌کنند ما در مجموعه فرایند مولدسازی که بالاخره در یک سطح عالی هیئت عالی مولدسازی با حضور معاون اول رئیس جمهور تشکیل جلسه می‌داد و دنبال جلسات در واقع جدید در دولت جدید هم هستیم .
سوال : تا امروز تشکیل نشده در دولت جدید ؟
دکتر بازیان : هنوز نه از این هفته جلساتش را خواهیم داشت نزدیک به ۴۵۰۰ ملک در استان‌ها به عنوان املاک مازاد تشخیص داده شده نزدیک به ۲۵۰۰ تا از اینها تایید مصوبه املاک مازاد از هیئت عالی دارند و این جریان .
سوال: که باید واگذار شوند؟
دکتربازیان: بله و این جریان اصلاً نکته نیست یک خط است، یک مسیر است ، یک سفر از وضع موجود به وضع مطلوب است. خوب ممکن‌هایی دارد در مسیر خوب اولاً دولت با این اقدام بسیار ارزشمند آمد املاکشو شناسایی کرد، از تصرف از بلاتکلیفی نجات داد و اینها را مستند کرد امد ارزش افزایی را روی اینها کارگزاری کرد، بعد امد ارزش گذاری کرد بعد بخشی از ان را هم عرضه کرد بخشی از ان هم در حال عرضه است ما همین انتهای شهریور یک عرضه سراسری در استان‌ها داریم که بالاخره املاک که آماده شده به قیمت گذاری رسیده اینها رو داریم عرضه می‌کنیم و هر ۴۵ روز این را تکرار خواهیم کرد، اما موضوع مولدسازی یک امر جاری و دائمی و همیشگی است ما حق نداریم اموال و دارایی‌های راکد رو بدون هدف و بدون برنامه نگهداری بکنیم وزارت اقتصاد دارایی موظف است نسبت به تشخیص اینها و تعیین تکلیف اقدام کند این ماموریت را بالاخره یکی دو سال است به سازمان خصوصی‌سازی محول کرده. دولت محترم و وزارت اقتصاد در واقع پیشخوانش برای پیگیری سازمان خصوصی‌سازی است در این خصوص ما رویکردمان رویکرد تفحیظ استان‌ها بوده رویکرد ما تمرکز بر روی مرکز بوده آقای استانداران که روسای کارگروه‌های استانی هستند دلسوزتر و آگاه‌تر هستند و اولویت‌ها را خوب می‌شناسند خوب می‌دانند دستگاه‌ها را می‌توانند خوب همراه بکنند ما هم تسهیلگر این امر هستیم و لذا اصلاحاتی که در آیین نامه مولدسازی انجام شده در شرف تسهیل هدایت عالی است ما دنبال این هستیم که استان‌ها در راستای نیازشون و ضرورت‌هاشون و اولویت هاشون که عمدتاً صرف این منابع در در واقع پروژه‌های نیمه تمام شده است ما داشته باشیم و این رویکرد رویکرد مورد اعتنایی واقع شده و الحمدلله توفیقاتی داشتیم در بسته‌های رونق از یک طرف املاک را و از یک طرف پروژه‌ها را اینها را در دولت قبلی الحمدالله هماهنگ شده مصوب شده الان در فرایند اجرا است.
سوال: چقدر محقق شده تا الان درصدی می‌توانید بگویید چقدر محقق شده؟
دکتربازیان: مولدسازی اگر بخواهیم بگوییم اینها چقدر فروش رفته خیلی کم ما در سال قبل نزدیک ۵۰ همت از محل فروش املاک مازاد بانک‌ها و محل قانون جهش تولید مجموعه در واقع همه دستگاه‌ها در حوزه عمل ما نزدیک ۵۰ همت عملکرد داشتیم.
سوال: چقدر تکلیف بوده است؟
دکتربازیان: پارسال این عدد در بودجه رقم بیشتری بوده.
سوال: سال گذشته چقدر بوده است.
دکتربازیان: رقم زیادی بوده
سوال: امسال چقدر است؟
دکتربازیان: امسال چهل همت است.
سوال: تا حالا چقدر محقق شده است؟
دکتربازیان: ما نزدیک به دو سه همت در شرف اسناد قطعی است ولی امیدواریم که بیش از این بشود.
سوال: سرعت می‌گیرد و می‌رسد به چهل یا نه؟
دکتربازیان: قطع به یقین و امیدواریم در یکی از استان‌ها سی همت داریم در اصفهان مولدسازی بخشی از املاک دولت که مصوبه آخرین جلسه هیئت دولت، جلسه مولدسازی بود برای تامین آب اصفهان که دغدغه‌های رئیس جمهور شهید ما بود، اگر بخواهیم مولدسازی را خوب تسهیل کنیم با این پروژه تثبیت کنیم، این برای حل یک مشکل اساسی و ضروری یک استان، که آن موضوع آب است و این الحمدالله مصوبه اش گرفته شده است و عرضه آن شروع شده است که می‌تواند تامین مالی کند و حداقل سی و پنج همت برگزاری شده است.
سوال: محقق شود از آن چهل همت بالا می‌زند.
دکتربازیان: بله بالقوه این وضعیت داریم و بالفعل وضیعت بازار.
سوال: به صورت کلی پیشرفت در استان‌ها چگونه بوده است؟ یک مقایسه کنیم بهترین و بدترین استان؟
دکتربازیان: در بانکی‌ها خوب بود، در بانک مسکن خوب بود دست خودشان بود و چارچوب‌ها مدیریت می‌شد، چون درگیر دستگاه‌ها و استان‌های مختلف بودیم پهنه وسیعی داشتیم، از عید به این طرف با مدیریت مولدسازی تغییر ریل دادیم و الان در مسیر مولدسازی سرعت می‌گیریم که امیدواریم هستیم.
سوال: کدام استان بهتر و کدام استان شرایط نامناسب؟
دکتربازیان: استان‌های ردیف اول ما، مثل استان اردبیل، خراسان رضوی، اصفهان، قزوین، اینها جزو استان‌های پیشرو بودند.
سوال: کجا‌ها مناسب نیستند؟
دکتربازیان: استان‌های شرقی مثل سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد، ایلام متفاوت عمل کردند. اگر قضاوت مناسبی از عملکرد داشته باشیم احساس ما این است که دستگاه‌ها با رویکرد تخصیص منابع حاصل از مولدسازی به سمت پروژه‌ها نیمه تمام تمرکز کنند. اگر آقایان استانداران و فعالین استان‌ها فعال‌تر عمل کنند عملکرد بسیار مناسب و قابل دفاعی داشته باشیم.
چالشی که الان با موضوع مولدسازی داریم، مصوبه سران آذرماه تمام می‌شود و پیگیر این مصوبه هستیم، یا در قالب مصوبه سران فرصت بدهد. این دو هزار و پانصد ملکی که مصوبه آزاد در جلسه به تصویب رسیده است عملیاتی کنیم و یا در بودجه ۱۴۰۴ حکمی بیاید که بتوانیم از این منظر خروجی داشته باشیم ولی همکاری همگانی لازم است، رویکرد از دستگاه با دستگاه باید داشته باشیم، مرجع ضمیر مولدسازی دستگاه است و نکته عزیمت آن پروژه‌های نیمه تمام است که اگر این دو تا موضوع جدی گرفته شود در استان‌ها مولدسازی با سرعت قابل توجه پیش می‌رود و امروز هیچ چالشی با استان‌ها در بحث مولد سازی نداریم، فقط یک اتفاق نظر و تمرکز لازم است که مرجع ضمیر آن دستگاه است و از این طرف نکته عزیمت این منابع پروژه‌های نیمه تمام است و عمده استان‌ها نیازمند این منابع هستند.
از دستگاه برنامه ریزی آقای پورمحمدی که خدمت شان عرض کردم که این مسئله مولدسازی را جدی تلقی کنند و گفتند که برای بودجه ۱۴۰۴ با نگاه بودجه‌ای تنظیم کنیم و پیگیر هستیم که استان‌ها و سازمان‌های مدیریت برنامه ریزی تا هزینه‌ها متوجه این منابع حاصل از مولدسازی نکنند ما به یک نقطه اتکا نخواهیم رسید.
سازمان مدیریت برنامه ریزی می‌تواند، چون عضو جلسات ما هستند و الان هم این رویکرد هست، تا حالا بودند، در جلسات بودند ولی جدی‌تر مطالبه کنند از دستگاههای ذی ربط.
سوال: آن چه که در بخش قبل بیان کردید از ابتدای آغاز مولدسازی عددی که اشاره کردید؟
دکتربازیان: تا امروز دو هزار و پانصد و شصت ملک مصوبه ملک آزاد دریافت کردند، نزدیک به هزار و سیصد و نود و پنج تا ارزش افزایش آن در کمیسیون ماده ۵ تصویب شده است و در شرف قطعی شدن است و نزدیک به پانصد و نود و شش تا عرضه شده است و نزدیک به سیصد و سیزده تاش عرضه موفق بوده است.
سوال: عددی می‌فرمایید.
دکتربازیان: ۵۰ درصد از محل بانک‌ها بوده است و امسال، چون تکلیف ماست، آن را دنبال کنیم.
سوال: ۵۲-۳ همت محقق شده است.
دکتربازیان: امیدواریم این عدد را محقق کنیم، اگرچه افت و خیز بازار در ملک مشهود است و در مجموعه.
سوال: نکته‌ای این جا مطرح است به عنوان نقد بعضی از کارشناسان مطرح می‌کنند وقتی این املاک مربوط به دولت است، چرا واگذار کرده و مشارکت نمی‌کند که درآمد پایداری ایجاد شود؟
دکتربازیان: مولدسازی صرفا فروش نیست، مشارکت، تهاتر و معاوضه هست.
سوال: عددی دارید چقدر این طور اتفاق افتاده است؟
دکتربازیان: استان‌ها اینها را عرضه کردند ولی سازمان مدیریت برنامه ریزی اگر دارایی ملکی را به مشارکت یا معاوضه بگذارند در قالب یک مدل با هم به توافق برسند و نهایتا این را پیشنهاد مشارکت ملک در مقابل مشارکت، ملک در مقابل معاوضه و امثالهم.
در این خصوص داریم، یکی از رویکرد‌های جدی در مولدسازی مربوط به حوزه قوه قضاییه و درکل زندان هاست، که نزدیک صد همت ملک را آوردند و در یک برنامه ۵ ساله دوم به تصویب هیئت عالی رساندند و تعیین تکلیف می‌کنند و املاک آزاد عمدتا خروج زندان‌ها از شهر‌ها هستند، تجاری، اداری، مسکونی که در این فرصت تشکر می‌کنم از این اراده متین قوه قضاییه و همچنین اداره کل زندان‌ها آقای محمدی که حقا و انصافا یک قرارگاهی را ایجاد کردند برای مولدسازی.
اگر مولدسازی موفق شود، در وزارتخانه‌ها این قرارگاه‌های مولدسازی ایجاد کنیم، چون شخص وزیر پای کار نیاید، استانداران و بقیه پای کار نمی‌آیند، مولدسازی یک فرصت است که چقدر از آن استفاده کنیم، تا امروز یک نگاه رحمانی به مولدسازی نداشتیم که این را باید تقویت کنیم، لازمه این است که دستگاه خودش را موظف به مولدسازی بداند، ما اجازه نداریم ملکی را معلق و بدون تکلیف و ۱۰-۱۵ بلاتکلیف بگذاریم و محل زباله دانی و تصرف و ایراد و اشکال مردم به دولت شود که اینها امین نیستند.
سوال: آن چه محقق شده است یا نه در عدم یا همراهی دستگاه‌ها باید بدانیم؟
بازیان: همکاری ناظر به تاثیر جدی نیست، یکی از عوامل موفقیت مولدسازی این است که دستگاه‌ها همراهی نمی‌کنند و فرهنگ فروش مال ندارند.
سوال: کدام دستگاه‌ها بیشتر عدم همراهی دارند؟
دکتربازیان: وزارت بهداشت، وزارت رفاه، وزارت آموزش و پرورش جزو دستگاههای موفق بودند، چون هزینه فایده دارند، وزارت درمان، این وزرایشان پای کار آمدند و خوب جلو رفته و اقدام می‌کنند. دیگران باید بیشتر بیایند جلو.
سوال: کدام وزارت خانه‌ها بیشتر پای کار بیایند؟
دکتربازیان: وزارت صمت، نیرو، وزارت جهاد کشاورزی که عمده املاک مازاد در اینها هستند و می‌توانند ما را در این خصوص همکاری کنند.
سوال: خصوصی سازی از چه زمانی آغاز شد؟
دکتربازیان: همان طورکه مستحضرید ریشه خصوصی سازی.
سوال: آن قانونی که الان پیش روی شماست برای خصوصی سازی شرکت‌های دولتی؟
دکتربازیان: سال ۸۰ این خصوصی سازی شکل گرفت.
سوال: چند شرکت خصوصی سازی شدند؟
دکتربازیان: از سال ۸۰ تا به امروز عددی را خدمت تان عرض کنم، ما نزدیک ششصد و هفتاد و یک شرکت که هدف واگذاری بوده است با ترکیب به شرح این، ما ص ۱۴۷ شرکت سهام کنترلی داشتیم، مدیریت دست ما بود کاملا، اعضای هیئت مدیره تعیین می‌کردیم، دولت این کار را می‌کرد، از این ۶۷۷ شرکت واگذار شده، ۱۴۷ شرکت سهام کنترلی داشتند که واگذار شدند.
۳۰۸ شرکت سهام مدیریتی داشتیم، یعنی کرسی و عضو هیئت مدیره داشتیم و ۲۱۶ شرکت سهام خرد داشتیم، این شرح واگذاری‌های ما بوده است که اگر به عدد و رقم بگوییم از سال ۸۰ تا تیرماه سال جاری به رقم ۷۱۳ همت ارزش اینها بود.
سوال: یک تفکیک دیگر چقدر به بخش عمومی واگذار شده است، چقدر بخش خصوصی و چقدر سهام عدالت؟
دکتربازیان: آخرین گزارش دستگاههای مدیریتی که گزارش داغی است در انتهای دولت سیزدهم به معاون اول ارائه کردند، در آن گزارش صراحتا اشاره می‌کند که ارزش واگذاری‌ها از سال هشتاد و یک تا هزارو چهارصد و دو، نزدیک هفتصد و سه همت بوده است و این عدد را تصحیح می‌کند.
سهم بخش خصوصی واقعی با احتساب واگذاری‌های تدریجی و ترجیحی، که تدریجی‌ها سهام خرد هستند و آن ترجیحی‌ها آن‌هایی هستند که به کارگران و مستخدمین داده می‌شود و ارزش آن ۵۲ همت بوده است که ۲۸ و نیم کل واگذاری‌ها به بخش خصوصی واقعی بوده است و این عدد دستگاه نظارتی است.
براساس این گزارش واگذاری بابت سهام عدالت هم نزدیک یازده و یک درصد بوده است، انتقال سهام به اشخاص حقیقی و حقوقی که مالکیت شبهه دولتی داشته اند، از باب رد دیون، مبلغ سیصد و نود و دو همت بوده است که بالحاظ روش‌های میانگین موزون مورد مناسب واگذاری‌ها سالانه معادل ۲۶ و ۶ دهم درصد نزدیک به شصت درصد واگذاری به سمت شبهه دولتی‌های غیر دولتی‌ها بوده است که از محل رد دیون بوده است یا واگذاری‌ها دولتی، واگذاری‌های غیر دولتی ۳۳ و ۸ دهم کل واگذاری بوده است و اگر بخواهیم این گزارش به زبان گزارشات سازمان خصوصی سازی عرضه کنم، ۵۶ درصد انتقال مستقیم سهام به طلبکاران دولت بوده است که براساس تکالیف بودجه تکلیف ما بوده است و ۴ درصد سهام عدالت بوده و نزدیک ۱۲ درصد بخش خصوصی و سایر نهادها هم، اعم از نهاد‌های عمومی، نظامی ۲۶ درصد بوده است این به لحاظ ارزش بوده است.
آن درصدی که در دیوان محاسبات به لحاظ حجم واگذاری بوده است.
سوال: در برنامه هفتم دو سه تا سوال خیلی کوتاه پاسخ بفرمایید، بتوانیم برنامه هفتم درباره اش صحبت کنیم، براساس همین آماری که صحبت کردید، چقدر واگذاری‌های شرکت‌ها از دولتی به عمومی درست و مناسب بوده است و توانسته است به آن هدف مردمی سازی اقتصاد کمک کند؟
دکتربازیان: موضوع خصوصی سازی در کشور ما براساس سیاست‌های مجموعه حاکمیت و دولت مشخصا سیاست‌های اصل ۴۴ ابلاغی مقام معظم رهبری و مصوبه‌های هیئت دولت در سال ۸۷ و ۸۶ در یک فراز و فرودی تعبیر سینوسی می‌کنیم، گهی ما فراز بودیم، گهی فرود بودیم، حقیقت این است که صراحت بیان مقام معظم رهبری است.
انتظاری که از ابلاغ سیاست‌های اصل ۴۴ داشتند علی رغم مصوبه قانونی این سیاست‌ها، فرمودند که آن هدف اصلی محقق نشد. چرا که باید منتهی می‌شد به آن اهداف اصلی که سیاست‌ها صراحت دارد، شتاب بخشی به رشد اقتصاد ملی است، گسترش مالکیت مردم در سطح فعالیت‌های اقتصادی. افزایش سهم بخش خصوصی و تعاونی و نهایتا کاستن بار مالی دولت به اینها منتهی نشد، اگر گام اول خصوصی سازی در این بیست سال و خورده‌ای با همین عنوان خصوصی سازی تلقی کنیم نتوانسته است اهداف اصلی را برآورد کند. این معنی اش این نیست که موفق نبوده است، ما واگذاری‌های موفق فراوانی داشتیم.
سوال: چه تعداد سودده بودند، عدد دارید الان؟
دکتربازیان: عدد که عرض کردم.
سوال: از این تعداد واگذاری چند تعداد سودده و همچنین در حال فعالیت و چقدر تعطیل شدند؟
بازیان: به لحاظ اشتغال، بهره وری، بهره وری کل رشد داشتند، اما گام اول را اگر خصوصی سازی تلقی می‌کنیم در اجرای قانون سیاست‌های اصل ۴۴ گام اول است، گام دوم مردمی سازی تلقی کنیم، موضوع ماده ۵ به اهداف سیاست‌ها اشاره کرده است، به منظور مردمی سازی اقتصاد جلب مشارکت بخش خصوصی و کاهش تصدی‌های دولت نسبت به اجرای موارد زیر باید اقدام شود.
این جا بیشتر معطوف کرده است به دستگاههای اجرایی که مکلف به واگذاری هستند و عموما نهاد‌های دولتی و صندوق‌ها جهت استحضار عمدتا به آن درصدی که ۵۶ درصد، ۶۰ درصد به غیر دولتی‌ها بوده است، بخش خصوصی محض و واقعی نبوده است، گام دوم خصوصی سازی یا به نوعی رهیافتی حرکت به سمت قله موفقیت‌ها در تحقق سیاست‌های اصل ۴۴ به نظر مردمی سازی هست و رهاسازی یا واگذاری آن بخشی از سهام واگذار شده به شرکت‌هایی که دراختیار صندوق‌ها هستند.
سوال: چه تکلیفی مشخص شده است؟
دکتربازیان: دولت چهاردهم دولت مشهور به اجرای سیاست‌های ابلاغی و برنامه هفتم است، تمرکز و دال مرکزی خط مشی گذاری‌های دولت در تحقق اینها برنامه هفتم است.
برنامه هفتم به واقع به عنوان مردمی سازی اقتصاد تکلیف کرده است که ظرف دو سال باید آقایون در ارتباط با سازمان خصوصی سازی و استفاده از این ظرفیت‌ها تجربه واگذاری در امر واگذاری باید جدی شوند. مکلف کرده است اینها که باید ظرف دو سال در یک فضای رقابتی، فضای بورسی و به نوعی ارائه سهام شان در سال اول، سال دوم و در نهایت باید سهم اینها به زیر چهل درصد بازار برسد که بخش عمده این اقتصاد که در اختیار صندوق هاست، رهاسازی شود به سمت مردم پیش برود. من از این منظر اشاره کنم به اهداف برنامه هفتم که مشخصا تصریح می‌کند به رشد هشت درصد.
رشد هشت درصد، ۵ درصدش باید از محل سرمایه گذاری و یک سه درصدی از محل بهره وری بیاید، بهره وری در دولت پایین است ولی در بخش خصوصی بهره وری بالاست.
پس این جریان مردمی سازی را شتاب دهیم، سرمایه گذاری با توجه به حجم نقدینگی در جامعه با این نگاه مردمی سازی باید نقدینگی جامعه طی یک مدل‌ها و فرآیند‌هایی ایجاد جاذبه‌هایی انگیزه ایجاد کند باید به سمت سرمایه گذاری بیاید.
ما سرمایه خاصی به جز سرمایه مردم نداریم، دولت و بانک‌ها اعتبارات شان محدود است ما باید از ظرفیت نقدینگی در جیب مردم استفاده کنیم. برای سرمایه گذاری‌های مولد که رشد هشت درصدی تحقق یابد؛ که محقق نمی‌شود، همه کارشناسان می‌گویند مگر این که اقتصاد از این گروه دولتی آزاد و تولید محور شود.
اقتصاد باید با سرمایه گذاری بخش مردمی و خصوصی پای کار بیاید و این اصطلاح از مقام رهبری است، می‌فرمایند اگر منابع بسیج شوند اقتصاد می‌شود مردم سالار و اقتصاد مردم سالار بیش از یک دهه است که مقام معظم رهبری شعار سال را اقتصادی قرار دادند و فرمودند امسال به دولت هم گفتند اولویت اول اقتصاد است.
یک جایی فرمودند نه تنها اولویت بلکه ضرورت هست، باید ما این کار رابکنیم، یک جایی فرمودند ما امروز در جنگ اقتصادی هستیم.
من به عنوان یک کارشناس در حوزه سازمان خصوصی سازی به عنوان فردی که تجربه داشتم در بنگاه‌های بزرگ اقتصادی صراحتا عرض می‌کنم که بدون این باور و یقین که مردم می‌توانند مشارکت جدی داشته باشند در بحث اقتصاد ما نمی‌توانیم فضای اقتصادی را سامان دهیم، هدف اصلی سیاست‌های اصل ۴۴ نجات و رهایی اقتصاد از جریان دولت و دولتی بودن به سمت مردمی بودن است. این نمی‌شود مگر با همکاری همه.
سوال: براساس همین نکاتی که بیان کردید تکلیفی مشخص شده است در برنامه هفتم که شرکت‌های دولتی باید تمامی سهام خود در شرکت‌ها اعم از تولیدی، خدماتی و بازرگانی تا پایان سند سوم واگذار کنند و اگر اقدام نکنند سازمان خصوصی سازی موظف است که این کار را انجام دهد؟
دکتربازیان: سازمان خصوصی سازی تجربه خیلی خوبی دارد، من جلساتی با نهاد‌های مختلف برگزار کردم، جلساتی با وزرای محترم در صندوق.
سوال: استخراج کردید چند شرکت زیرمجموعه سازمان خصوصی سازی می‌شود؟
دکتربازیان: چه در وزارت صمت، چه در وزارت نفت، چه در وزارت کار و رفاه و تامین اجتماعی. آقایان به حکم این برنامه آقای وزیر رفاه در دفاع از رای اعتماد ما دو سال وقت داشتیم که این برنامه را انجام دهیم.
من ضمن دعوت و عرض ارادت خدمت وزرا و مدیران محترم آمادگی کامل داریم تجربه خودمان در حوزه واگذاری‌ها و رهیافت‌هایی که داریم در اختیار بگذاریم و فرصت را از دست ندهیم و در اولین فرصت با آقایان می‌شینیم و برنامه شان همراهی کنیم.
ما منتظر نمی‌مانیم که بعد از دو سال که انجام دهند، ما باید گزارشی از عملکرد‌ها را بدهیم در تعامل دو سویه باید این کار انجام شود.
سوال: مجموعه چند نهاد یا وزارت دولتی هستند؟
دکتربازیان: یک گزارش را می‌خواندم هفتصد شرکت فقط در حوزه وزارت کار، رفاه و تامین اجتماعی است در قالب صندوق فولاد.
سوال: که مشمول این قانون می‌شوند؟
دکتربازیان: فقط در وزارت رفاه، مشخصا برای این که یک کد بدهم، مسئولیتی که در شصتا داشتم به صراحت به این رسیدیم دو سوم از این شرکت‌ها اضافه است و گذاره مهم‌تر شصت درصد سود ما در این شرکت‌ها از سهام شرکت‌هایی است که ما مدیریت نمی‌کردیم.
منبع:روابط عمومی سازمان خصوصی سازی
