بررسی عوامل بنیادی رکود
بی‌ثباتی اقتصادی و سیاسی، نرخ بهره و سیاست‌های پولی، مشکلات ساختاری و عدم شفافیت، بحران‌های جهانی، انتظارات تورمی، انتظار برای وزیران دولت چهاردهم و سیاست‌های آنها، شرایط سیاسی منطقه و درگیری‌های لبنان و اسرائیل، عدم حمایت مسئولین سازمان بورس، انتظار برای وزیران دولت چهاردهم و سیاست‌های آنها از جمله عوامل داخلی و خارجی است که سبب نوسانات شدید و افت ارزش قابل توجه بازار سرمایه شده است.
به گزارش بورس امروز؛ در شرایط کنونی، بازار سرمایه ایران با نوسانات شدید و افت ارزش قابل توجهی روبرو است که مجموعه‌ای از عوامل داخلی و خارجی منجر به این وضعیت شده‌اند.
بی‌ثباتی اقتصادی و سیاسی: یکی از اصلی‌ترین عوامل تأثیرگذار بر بازار سرمایه، عدم ثبات اقتصادی و سیاسی در کشور است، تحریم‌های اقتصادی، نوسانات نرخ ارز و مشکلات بودجه‌ای دولت همگی باعث افزایش نااطمینانی و کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران شده‌اند، همچنین تغییرات مکرر در سیاست‌های اقتصادی و قوانین مرتبط با بازار سرمایه، فضا را برای فعالیت‌های اقتصادی پیچیده‌تر کرده است.
نرخ بهره و سیاست‌های پولی: نرخ بهره بالا و سیاست‌های پولی انقباضی بانک مرکزی نیز از دیگر عواملی هستند که بازار سرمایه را تحت فشار قرار داده‌اند، این وضعیت منجر به کاهش نقدینگی در بازار و کاهش تمایل سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در سهام شده است.
مشکلات ساختاری و عدم شفافیت: بازار سرمایه ایران هنوز با مشکلات ساختاری متعددی مواجه است، عدم شفافیت در گزارش‌های مالی شرکت‌ها، وجود رانت و فساد و نیز عدم رعایت اصول حاکمیت شرکتی از جمله مواردی هستند که اعتماد سرمایه‌گذاران را کاهش داده‌اند، بدون رفع این مشکلات، نمی‌توان انتظار بهبود پایدار در بازار داشت.
بحران‌های جهانی: تأثیرات بحران‌های جهانی نظیر پاندمی کرونا و جنگ‌های اقتصادی بین قدرت‌های بزرگ، بازار سرمایه ایران را نیز تحت تأثیر قرار داده است، کاهش تقاضای جهانی برای نفت و سایر محصولات صادراتی ایران، به افت درآمدهای ارزی و در نتیجه فشار بر اقتصاد داخلی منجر شده است.
انتظارات تورمی: افزایش نرخ تورم و انتظارات تورمی بالا، سرمایه‌گذاران را به سمت دارایی‌های ثابت نظیر طلا و ارز سوق داده و از جذابیت بازار سرمایه کاسته است، این امر باعث شده که حجم معاملات در بورس کاهش یابد و شاخص‌ها با افت مواجه شوند.
انتظار برای وزیران دولت چهاردهم و سیاست‌های آنها: یکی دیگر از اصلی‌ترین دلایل منفی‌های اخیر بورس، انتظار برای معرفی و انتصاب وزیران دولت چهاردهم و سیاست‌های آنها در قبال بازار سرمایه است، این موضوع باعث افزایش نااطمینانی و عدم اعتماد سرمایه‌گذاران به آینده اقتصادی کشور شده است، هر گونه تغییرات در کابینه و سیاست‌های جدید می‌تواند تأثیرات عمیقی بر بازار سرمایه داشته باشد و سرمایه‌گذاران تا زمان روشن شدن این سیاست‌ها، تمایل کمتری برای ورود به بازار دارند.
شرایط سیاسی منطقه و درگیری‌های لبنان و اسرائیل: شرایط سیاسی منطقه نیز نقش مهمی در تأثیرگذاری بر بازار سرمایه ایران دارد، درگیری‌های شدیدتر بین لبنان و اسرائیل، افزایش تنش‌ها و نااطمینانی‌های سیاسی در منطقه را به دنبال داشته است، این وضعیت باعث افزایش ریسک‌های ژئوپلیتیکی و کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار سرمایه ایران شده است، هر گونه تشدید درگیری‌ها و ناپایداری‌های سیاسی منطقه‌ای می‌تواند تأثیرات منفی بر بازار سرمایه داشته باشد.
عدم حمایت مسئولین سازمان بورس: یکی دیگر از عوامل مهم در وضعیت فعلی بازار، عدم حمایت کافی مسئولین سازمان بورس و عدم برقراری جلسات و مصاحبه‌ها برای رفع نگرانی‌های سهامداران است، این مسئله باعث شده که سرمایه‌گذاران احساس کنند که نگرانی‌ها و مشکلات آنها نادیده گرفته شده و حمایتی از سوی نهادهای مرتبط دریافت نمی‌کنند، این عدم ارتباط مؤثر و پاسخگویی، به کاهش اعتماد و افزایش نااطمینانی در بازار منجر شده است.
برای بهبود وضعیت بازار سرمایه ایران، نیاز به اصلاحات ساختاری و سیاست‌گذاری‌های دقیق و هوشمندانه است، افزایش شفافیت، ایجاد ثبات اقتصادی و سیاسی و نیز اتخاذ سیاست‌های پولی مناسب می‌تواند به بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران و بهبود وضعیت بازار کمک نماید همچنین، اعلام سریع و شفاف سیاست‌های دولت چهاردهم و تیم اقتصادی جدید، کاهش تنش‌های منطقه‌ای و افزایش تعامل و پاسخگویی مسئولین سازمان بورس می‌تواند نقش مهمی در کاهش نااطمینانی و رونق دوباره بازار سرمایه داشته باشد.
نویسنده : عبدالحمیدی فعال و کارشناس بازار سرمایه
منبع : شماره ۹۷ نشریه بورس امروز – مرداد ۱۴۰۳
