نگران نیما
با افزایش اختلاف نرخ دلار نیما با ارز بازار آزاد و به وجود آمدن شایعات مبنی برافزایش یک‌باره نرخ ارز نیما و تائید و تکذیب آن توسط مسئولان مربوطه، بازار سرمایه دچار نوسانات شدید شده و منجر به شکل‌گیری منافع برای رانت‌داران می‌شود که در نهایت عدم اعتماد سرمایه‌گذاران خرد به بازار سرمایه را به دنبال خواهد داشت.
به گزارش بورس امروز؛ نرخ ارز یکی از عوامل مهم تاثیرگذار بر بازار سرمایه است. تعداد زیادی از شرکت‌های بازار سرمایه را شرکت‌های به‌اصطلاح دلارمحور تشکیل می‌دهند که نرخ فروش محصولات‌شان بر اساس قیمت‌های جهانی بوده و نرخ ارز تأثیر مستقیم در قیمت تولیدات و محصولات آن‌ها دارد. همچنین تغییرات نرخ ارز به واسطه وجود برخی دارایی‌های شرکت‌ها بر سود و زیان آن‌ها اثر می‌گذارد. بنابراین افزایش نرخ ارز می‌تواند بر سودآوری شرکت‌ها تاثیر بسزایی داشته باشد.
با توجه به نرخ دستوری ارز یا همان نرخ نیمایی، شرکت‌ها موظف هستند قیمت پایه محصولات خود در بورس کالا را با نرخ ارز نیمایی درج کنند و این امر موجب می‌شود گاهی اختلاف معناداری میان قیمت‌های محصولات در بورس کالا و بازار آزاد به وجود می‌آید و همچنین وجوه حاصل از صادرات تولیدات و محصولات خود را با این نرخ (نیمایی) تسعیر کنند.
در حال حاضر نرخ دلار نیمایی در محدوده ۴۱۰.۰۰۰ ریال و نرخ دلاار آزاد در محدوده ۶۵۰.۰۰۰ ریال قرار دارد و این دو، اختلافی حدود ۶۰ درصد دارند. افزایش فاصله بین ارز بازار آزاد و ارز نیمایی تأثیر مطلوبی بر بازار سرمایه نخواهد داشت و موجب می‌شود سرمایه‌گذاران بازارهای موازی با بازار سرمایه (بازار طلا و ارز) را به سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های بورسی ترجیح دهند؛ چرا که با توجه به ماهیت دستوری نرخ ارز نیما، قیمت محصولات افزایشی متناسب با افزایش قیمت ارز نداشته و سود حاصل از تسعیر نیز افزایشی نخواهد داشت و این دو موضوع به‌صورت مستقیم بر سود هر سهم شرکت تأثیرگذار خواهند بود و بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاران را پوشش نمی‌دهد. همچنین با افزایش این اختلاف و به وجود آمدن شایعات مبنی برافزایش یک‌باره نرخ ارز نیما و تائید و تکذیب آن توسط مسئولان مربوطه، بازار سرمایه دچار نوسانات شدید شده و منجر به شکل‌گیری منافع برای رانت‌داران می‌شود که در نهایت عدم اعتماد سرمایه‌گذاران خرد به بازار سرمایه را به دنبال خواهد داشت.
همچنین برخی از شرکت‌های بورسی مواد اولیه خود را با نرخ ارز آزاد خریداری می‌کنند، اما مجبورند درآمد حاصل از فروش را با نرخ دستوری نیمایی محاسبه کنند که این رویه موجب کاهش حاشیه سود شرکت‌ها شده و مستقیما به زیان سهامداران است.
با نزدیک شدن نرخ ارز نیمایی به نرخ بازار آزاد، درآمد حاصل از فروش شرکت‌ها و حاشیه سود آن‌ها افزایش‌یافته و شرکت‌ها گزارش‌های فعالیت مطلوب‌تری را ارائه خواهند داد و این موضوع به شرکت‌ها کمک می‌کند تا ارز را با نرخ بالاتری تسعیر کنند و در نهایت منافع حاصله به جیب سهامداران خواهد رفت و موجب ترغیب سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه خواهد شد.
نویسنده: سیدجواد درواری ـ کارشناس بازار سرمایه
