اعطای تسهیلات از زیان

به گزارش بورس امروز؛ از دیرباز بانک اصلی‌ترین مکان برای سرمایه‌گذاری مازاد دارایی و همچنین تامین منابع مالی برای افراد و شرکت‌ها محسوب می‌شد؛ به‌طوری که می‌توان گفت که بانک، رکن اصلی اقتصاد در گذر زمان بوده است. به مرور و با گسترش بازارهای مالی، بانک از جایگاه خود تنزل پیدا کرد و نهادهای مالی جدید، جایگزین آن برای سرمایه‌گذاری بهتر و پر سودتر شدند.

از طرف دیگر، بانک به‌عنوان مهم‌ترین رکن برای تامین‌ مالی نیز به شمار می‌رفت؛ اما به مرور نهادهای مالی جدید با معرفی ابزارهای جدید مالی سعی بر تامین مالی داشتند، تا حدی که در سالیان اخیر سهم بسزایی در تامین مالی در سطح بین‌المللی داشته‌اند. استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه برای تامین مالی بنگاه‌ها در حال رشد است، چراکه در بازار سرمایه دو دسته تامین مالی مبتنی بر بدهی و سرمایه وجود دارد، در حالی که بانک فقط تامین مالی از طریق بدهی را بر عهده دارد و تامین مالی صرفا از این طریق سبب افزایش ریسک مالی و ریسک ورشکستگی شرکت‌ها می‌شود.

هر چند بانک هنوز هم به دید مردم بهترین مکان برای تامین مالی است اما باید به این نکته اشاره شود که بانک‌ها خود نیز دچار مشکلات عدیده‌ای هستند و بعضا از بانک مرکزی استقراض دارند. البته برخی از بانک‌ها همچنین ناترازی داشته و به هر طریقی و با هر نرخی سعی در جذب سپرده دارند. بنابراین امکان تامین مالی از بانک برای بنگاه‌ها کاری بسیار سخت است. بازار سرمایه، طیف وسیع‌تری از روش‌های تامین مالی را پیش روی این بنگاه‌ها قرار می‌دهد تا با توجه به نیازهای خود (مبلغ و افق تامین مالی)، دامنه انتخاب بیشتری داشته باشند و به کمک آن، به سطح مناسب و متعادلی از ریسک و بازدهی دست پیدا کنند. از جمله دیگر مزیت‌های تامین مالی از بازار سرمایه، صرفه‌جویی در زمان است. بنگاه‌ها می‌توانند در زمانی به مراتب کمتر، اقدام به تامین نقدینگی لازم کنند؛ اما نباید از این نکته نیز غافل شد که شرکت‌هایی که کنترل داخلی مناسبی ندارند یا گزارشات حسابرس مستقل برای آنها مناسب نیست کار بسیار دشواری در پیش دارند. همچنین این شرکت‌ها باید اطلاعات مالی خود را در اختیار عموم قرار دهند که سبب افزایش شفافیت و رعایت بیشتر حقوق سهامداران خرد می‌شود.

از مزیت‌های دیگر تامین مالی از بازار سرمایه می‌توان به سوق دادن نقدینگی در دست مردم به سمت تولید اشاره داشت که ضمن برطرف کردن نیازهای مالی بنگاه‌ها، سودی به مراتب بیشتر را نصیب سرمایه‌گذاران می‌کند و البته برای بنگاه نیز به صرفه‌تر است، چراکه اخذ تسهیلات از بانک نیاز به پروسه پیچیده‌تری از جمله کسب امتیازات لازم، وثایق بیشتر و پروسه طولانی‌تر دارد. به علاوه این که بر حسب نوع تامین مالی می‌توان در پایان بجای بازپرداخت، سرمایه‌گذاران در آن پروژه شریک باشند و آن پول در چرخه تولید باقی بماند.

انتخاب روش تامین مالی با توجه به نیاز شرکت‌ها می‌تواند در انواع مختلفی از جمله اوراق مشارکت، اوراق اجاره و… باشد. لازم به توضیح است که با نگاه به سیاست‌های کلان انقباضی در کشور، اعطای تسهیلات به خصوص با مبالغ بالا بسیار سخت است اما این مورد در بازار سرمایه به راحتی امکان‌پذیر است و حتی دولت یا برخی ارگان‌ها از جمله شهرداری‌ها نیز در راستای این سیاست‌ها، اقدام به انتشار انواع اوراق سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه می‌کنند. برای شرکت‌های کوچک‌تر نیز استفاده از ابزار مالی جدید همچون «تامین مالی جمعی» با استقبال بسیاری روبرو بوده است.

در پایان می‌توان به این نکته اشاره کرد که بانک‌ها در کنار خودروسازان، بیشترین زیان انباشته را دارند. بنابراین، با این همه مشکلات و سیستم قدیمی مدیریتی، نمی‌توانند تمام نیازهای بنگاه‌های اقتصادی کشور را برطرف کنند و نیاز است که همگام با دنیا به گسترش بازارهای مالی پرداخته شود؛ چراکه هدف اصلی از ایجاد این بازارها، تامین مالی برای شرکت‌ها است.

منبع: ماهنامه بورس امروز