کدام تسه را بخریم؟

به گزارش بورس امروز، اوراق مسکن یا همان تسه در بازار فرابورس با نماد «تسه» معامله می‌شود که توسط بانک مسکن به عنوان تسهیلات برای متقاضیان خرید یا تعمیر ملک مسکونی در نظر گرفته شده است. قیمت اوراق بانک مسکن با توجه‌ به میزان عرضه و تقاضای آن در بازار فرابورس تعیین می‌شود. در زمان بازپرداخت بدهی، سند ملک به عنوان وثیقه در رهن بانک قرار می‌گیرد. در صورتی که دریافت‌کننده وام نتواند بدهی خود را به بانک پرداخت کند، خانه با دستور مراجع قضایی حراج گذاشته می‌شود. مبلغ فروش خانه پس از کسر بدهی، به صاحب ملک بازگردانده می‌شود. قیمت اوراق در بازار فرابورس مانند قیمت سایر سهام بر اساس میزان عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. هر چه عرضه بیشتر باشد، قیمت اوراق وام مسکن کم‌تر و بالعکس هرچه تقاضا بیش‌تر باشد، قیمت اوراق افزایش می‌یابد. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که قیمت اوراق تسهیلات طبق دامنه نوسان مشخص بازار در روز نوسان می‌کند و تعیین می‌شود. دامنه نوسان نماد «تسه» مثبت و منفی ۵ درصد است. بسیاری به دنبال سامانه اطلاع از اوراق بانک مسکن برای اطلاع لحظه‌ای از قیمت اوراق تسه هستند، در پاسخ به این سوال باید بگوییم جهت استعلام آخرین قیمت تسه به سایت tsetmc.com مراجعه کنید. در قسمت جست‌وجو، نماد تسه را سرچ کنید. سپس تسه هر ماه نشان داده می‌شود که هر کدام به مدت دو سال اعتبار دارد. اعداد چهار رقمی در کنار تسه نوشته شده است؛ دو رقم ابتدایی آن نشان دهنده سال و دو رقم بعدی نشان دهنده ماه صدور اوراق است. برای نمونه «تسه ۰۰۰۱» نشان می‌دهد که اوراق در فروردین ۱۴۰۰ صادر شده است. تفاوت قیمت اوراق تسه ۱۴۰۱ و تسه ۱۴۰۲ بخاطر مدت زمان باقی مانده تا سررسید است. هر اوراق از زمان شروع به فعالیت به مدت ۲ سال اعتبار دارد. هر چه به مدت زمان سررسید نزدیک تر شویم، قیمت اوراق تسه ارزان‌تر می‌شود.

  کدام تسه بهتر است؟

باید بگوییم که هرچه به تاریخ انقضا و سررسید اوراق نزدیک‌تر شویم، قیمت خرید اوراق ارزان‌تر و هرچه تاریخ انتشار اوراق جدیدتر باشد، قیمت آن گران‌تر است. مهلت انقضا اوراق از زمان انتشار تا دو سال بعد از آن می‌باشد، بعد از گذشت ۲ سال از تاریخ انتشار اوراق بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای، ابطال می‌شوند. ممکن است این مدت تا ۶ ماه نیز تمدید گردد. به عنوان نمونه اگر تسه ۹۹۰۲ بود، زمان ابطال این اورق اردیبهشت ۱۴۰۱ است. احتمال دارد تاریخ انقضا تا مهر ۱۴۰۱ نیز تمدید شود. ممکن است از زمان خرید اوراق تا مرحله دریافت وام حدود دو ماه زمان نیاز باشد؛ بنابراین به تاریخ انقضا و ابطال اوراق حتماً توجه نمایید و در صورت نیاز از مسئول مربوطه در بانک مسکن مشورت بگیرید.

  برای دریافت وام مسکن چقدر اوراق تسه بخریم؟

در زمان نگارش این مطلب قیمت روز یکی از اوراق با نماد “تسه۱۴۰۲” در بازار فرابورس ایران حدود ۱۲۸ هزار تومان است. اما ارزش ریالی هر ورق اوراق تسه بعد از خریداری، ۵۰۰ هزار تومان محاسبه می‌شود. به عنوان مثال، اگر شما برای دریافت وام ۴۰۰ میلیونی مسکن اقدام کنید، باید ۸۰۰ برگه اوراق تسه خریداری کنید. به عبارتی، جدا از بهره ۱۸ درصدی بازپرداخت وام، ۱۰۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان هزینه خرید اوراق تسه خواهد شد. پس از انجام مراحل بانکی و دریافت وام از بانک مسکن، اوراق مربوطه توسط شعبه بانک باطل شده و قابل فروش نخواهد بود. در هنگام ثبت سند در دفاتر ثبت اسناد رسمی مبلغ چک وام از طرف نماینده بانک در اختیار فروشنده قرار خواهد گرفت.

  و سخن پایانی

با توجه به محاسباتی که در بالا برای دریافت تسهیلات مسکن انجام شد و شرایطی که بانک برای اعطای تسهیلات پیش روی شما قرار می دهد، اینکه دریافت این وام ارزندگی دارد یا خیر؟ سوالی است که باید حتما قبل از دریافت وام خودتان به آن پاسخ دهید.

نویسنده: مجتبی مهرافروز – کارشناس اعتبارات کارگزاری آینده‌نگر خوارزمی

منبع: ماهنامه بورس امروز شماره ۹۱، بهمن ماه ۱۴۰۲