واکاوی تبعات تورمی ابلاغیه تغییر نرخ ارز مبنای محاسبه قیمت محصولات پتروشیمی

به گزارش بورس امروز، در روز های اخیر، کارشناسان مختلفی نکات قابل توجهی در خصوص آثار تورمی ابلاغیه‌ی جدید بانک مرکزی در خصوص تغییر نرخ تسعیر ارز مبنای محاسبه خوراک پتروشیمی‌ها و همچنین قیمت پایه این محصولات در بورس کالا از ۲۸۵۰۰ تومان به نرخ مرکز مبادله، مطرح کرده‌اند.

این در حالی است که حتی معاون سیاست‌گذاری اقتصادی وزارت اموراقتصادی و دارایی با اشاره به تاثیر این اقدام بر افزایش قیمت برخی محصولات پتروشیمی بر این ادعا صحه گذاشته و گفته بود: افزایش نرخ ارز مبنای محاسبه قیمت پایه محصولات در بورس کالا، ممکن است موجب افزایش قیمت بازار برخی محصولات شود. در مصوبه اخیر این موضوع پیش‌بینی شد و به منظور کنترل این آثار قیمتی، برای برخی محصولات که اهمیت بالاتری در سبد مصرف‌کننده دارند و امکان صادرات آن‌ها نیز وجود ندارد، نرخ ارز مبنای محاسبه قیمت پایه تغییر نمی‌کند.

افزایش قیمت ۷۷ درصد محصولات پلیمری با افزایش نرخ پایه

گفتنی است برخی بررسی‌ها نشان می‌دهد، بر خلاف ادعاها مبنی بر اینکه قیمت محصولات پس از افزایش نرخ تسعیر تغییر نخواهد کرد، اتفاقا می‌توان انتظار قیمت‌ها را در برخی محصولات پتروشیمی داشت.

لازم به ذکر است، بررسی گزارش میزان عرضه محصولات پلیمری هفته اول شهریور ماه ۱۴۰۲، به وضوح نشان می‌دهد که ۷۷ درصد محصولات پتروشیمی با دلار ۳۷۵۰۰ تومان معامله شده است. به بیانی دیگر یعنی باوجود رقابت با قیمت پایه ۲۸۵۰۰، نرخ نهایی کشف شده باز هم کمتر از ۳۷۵۰۰ بوده است. این در حالی است که هم اکنون با تغییر نرخ پایه به ۳۷۵۰۰ تومان شاهد افزایش قیمت بخش قابل توجهی از این محصولات خواهیم بود.

افزایش نرخ تسعیر چگونه زمینه ساز ایجاد تورم خواهد شد؟

اما از طرفی نکته‌ی دیگری که وجود دارد، تغییر قیمت نهایی و رقابت شده‌ی سایر محصولات به واسطه‌ی افزایش نرخ تسعیر است و در واقع ادعای عدم تغییر قیمت نهایی و کشف شده‌ی محصولات را نقض خواهد کرد.

به عنوان مثال بررسی قیمت محصولاتی نظیر «اکریلو نیتریل بوتادین استایرن به عنوان ماده‌ای که در بدنه لوازم خانگی کاربرد دارد»، «استایرن بوتادین به عنوان ماده‌ای که در تولید لاستیک خودرو کاردبرد دارد»، «پلی‌اتیلن اکستروژن به عنوان ماده‌ای که لوله‌های گاز و آب کاربرد دارد»، «پلی‌اتیلن سبک خطی به عنوان ماده‌ای که در نایلون و نایلکس کاربرد دارد» و «پلی‌اتیلن سنگین بادی که در لوازم ایمنی و اسباب بازی کاربرد دارد» به خوبی نشان می‌دهد که قیمت رقابت شده‌ی این محصولات قبل از افزایش نرخ تسعیر، قیمت پایین‌تری نسبت به بعد از افزایش بوده است و مشخصاً این محصولات با افزایش قابل توجهی روبرو شده‌اند.

عدم مدیریت قیمت نهایی، یکی از چالش‌های جدی در بورس کالا

یکی از نکاتی که برخی طرفداران افزایش نرخ تسعیر مطرح می‌کردند این بود که، قیمت کشف شده محصولات نهایی حتی با نرخ تسعیر قبلی، با نرخی بالاتر از نرخ ارز در بازار غیر رسمی و قاچاق، کشف می‌شود و عملاً نرخ تسعیر ۲۸۵۰۰ تومانی جز کاهش سود شرکت‌های تولید‌کننده‌ی این محصولات عوایدی ندارد، اما نکته‌ای که در پاسخ باید گفت این است که وقتی هیچ مدیریتی در قیمت نهایی محصولات صورت نمی‌گیرد هم اکنون و با تغییر نرخ تسعیر و افزایش ۳۰ درصدی قیمت مواد اولیه، چه تضمینی وجود دارد که محصولات نهایی با نرخ‌های بسیار بالاتر به دست مصرف‌کننده نرسد؟

به نظر می‌رسد همین افزایش قیمتی که در ابتدای زنجیره توسط ابلاغیه‌ی جدید بانک مرکزی رخ داده، می‌تواند در آینده‌ای نه چندان دور زمینه ساز ایجاد تورم شود.