آمادگی برای راه‌اندازی صندوق‌های کالایی کشاورزی

به گزارش روند بورس امروز، به گفته علیرضا ناصرپور، صندوق‌های کالایی مبتنی بر محصولات کشاورزی متفاوت از صندوق‌هایی است که به‌صورت سنتی در بازار کشاورزی فعال هستند چراکه می‌توان از حجم منابع بالایی که در بازار سرمایه وجود دارد در راستای حمایت از کشاورزان بهره برد که این روند قابل مقایسه با فعالیت صندوق‌ها در بازار سنتی نیست.

وی با اشاره به آغاز جدی معاملات گواهی سپرده کالایی روی محصول زعفران و سکه طلا طی یکسال گذشته در بورس‌کالا گفت: پس از راه‌اندازی صندوق‌های کالایی مبتنی بر طلا، شاهد رونق بیشتر معاملات گواهی سپرده سکه طلا در بورس بودیم به‌طوری‌که هم اکنون چهار صندوق فعال در این زمینه حضور دارند و معاملات گواهی سپرده نیز از حجمی مطلوب برخوردار است.

معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس‌کالای ایران با بیان اینکه خوشبختانه طی یکسال گذشته موفقیت‌های زیادی حاصل شد و تجربه‌های متعددی پس از معاملات گواهی سپرده سکه طلا و زعفران به‌دست آمد، گفت: امروز با توجه به ترکیب گواهی سپرده و بازار مشتقه، راه‌اندازی صندوق کالایی کشاورزی در بورس‌کالا مسیری هموار‌تر در پیش دارد که امیدواریم به زودی شاهد آغاز به‌کار نخستین صندوق کالایی در حوزه کشاورزی باشیم.

ناصرپور اظهار کرد: با راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده و قراردادهای آتی زیره سبز نیز شاهد تنوع بیشتر در بازار محصولات کشاورزی بورس و تکمیل زنجیره ابزارهای مالی بودیم که این موضوع نیز در راه‌اندازی توسعه صندوق‌های سرمایه‌گذاری روی محصولات کشاورزی اثرگذار خواهد بود.

یک صندوق با چند محصول دارایی

وی افزود: با توجه به ریسک‌هایی که به‌دلیل فصلی بودن محصولات کشاورزی ممکن است برای صندوق‌ها ایجاد شود، این طرح ارائه شد که به‌جای راه‌اندازی صندوق سرمایه‌گذاری کالایی بر پایه یک محصول کشاورزی خاص، صندوق‌ها را بر پایه یک گروه کالایی از محصولات کشاورزی راه‌اندازی کنیم.

هرچند صندوق‌هایی که مبتنی بر یک کالای خاص باشند نیز می‌توانند در اندازه‌های کوچک‌تر راه‌اندازی شوند؛ اما برای راه‌اندازی صندوق‌های با اندازه بزرگ این ریسک با متنوع‌سازی کالاها مرتفع می‌شود.

ناصرپور با بیان اینکه کالاهایی همچون زعفران، زیره و پسته می‌توانند به‌عنوان دارایی‌های پایه قرار گیرند، تاکید کرد: خوشبختانه این محصولات زمان برداشت متفاوتی دارند و نگرانی‌هایی که بابت زمان سررسید شدن اوراق گواهی سپرده آنها و ریسک‌های ناشی از تحویل کالا برای صندوق‌ها مطرح شده، برطرف می‌شود.

ضمن اینکه طبق ملاحظات در نظر گرفته شده در این طرح، صندوق‌های مبتنی بر کالاهای کشاورزی امکان تحویل محصول در زمان سررسید اوراق گواهی سپرده کالاها را ندارند و مدیریت آنها باید متناسب با شرایط و پیش از سررسید شدن اوراق به نحوی که بازار تحت تاثیر قرار نگیرد، اقدام به فروش این اوراق و تبدیل آنها به اوراق با سررسیدهای دورتر کنند.

معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس‌کالای ایران با بیان اینکه در دنیا سهم ابزارهای مشتقه در پرتفوی صندوق‌های سرمایه‌گذاری کالایی به نسبت اوراق گواهی سپرده و معاملات نقدی آن غالب است، گفت: می‌توانیم برای حساسیت‌هایی که ممکن است موعد تحویل کالا در سررسید اوراق گواهی سپرده بروز کند، سهم ابزارهای مشتقه را برای این صندوق‌ها افزایش و سهم اوراق گواهی سپرده را کاهش دهیم؛ در دنیا نیز ابزارهای مشتقه روی محصولات کشاورزی کاربرد بیشتری دارد.

خرما نیمه دوم سال به بورس‌کالای ایران می‌آید

سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیکی بورس‌کالا با اشاره به لزوم توسعه هرچه بیشتر معاملات محصولات کشاورزی در بورس‌کالا گفت: در فصل برداشت خرما که نیمه دوم سال است معاملات این محصول را نیز در بورس‌کالا راه‌اندازی خواهیم کرد و به همین ترتیب به سمت معاملات کشمش و محصول استراتژیک پسته خواهیم رفت.

اکبر میرزاپور در پاسخ اینکه چه زمانی خرما در بورس‌کالا معامله خواهد شد، اظهار کرد: بورس‌کالا برنامه توسعه‌ای خود را براساس تولید و کشت و برداشت محصول قرار می‌دهد. درحال‌حاضر دقیقا در زمانی هستیم که کشت زیره اتفاق می‌افتد و به همین علت معاملات زیره را راه‌اندازی کردیم. برای خرما هم برنامه به همین ترتیب خواهد بود.

وی ادامه داد: برنامه توسعه معاملات محصولات کشاورزی در بورس‌کالا با سه‌گانه‌های گواهی سپرده کالایی، مشتقات و صندوق‌ها را برای کالاها از جمله خرما هم خواهیم داشت. در فصل برداشت خرما که نیمه دوم سال خواهد بود، معاملات این محصول را نیز در بورس‌کالا راه‌اندازی خواهیم کرد و به همین ترتیب به سمت معاملات کشمش و محصول استراتژیک پسته خواهیم رفت.

سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیکی بورس‌کالا در پاسخ اینکه از زمانی که معاملات زعفران در بورس‌کالا راه‌اندازی شد چقدر به این هدف که بتوانیم مرجع قیمت‌ گذاری زعفران در جهان شویم، نزدیک شدیم، گفت: گام‌های بلندی در این مورد برداشته شده است.

البته برای تبدیل شدن به مرجعیت قیمتی در عرصه جهانی الزاماتی لازم است و یکی از مهم‌ترین این الزامات آن است که بتوانیم در جهان فعالیت کنیم. بورس‌کالا این قدم را توانسته برای بازارهای داخلی بردارد؛ به‌طوری‌که حتی کشاورزان خرد وقتی می‌خواهند زعفران را بفروشند حتما به سایت بورس‌کالا مراجعه می‌کنند و قیمت را می‌بینند، بعد معامله انجام می‌دهند.

میرزاپور افزود: ولی هنوز تا مرجعیت قیمتی شدن در جهان فاصله وجود دارد. برای اینکه بتوانیم به آن نقطه برسیم باید برای توسعه بازارمان در خارج از کشور اقدامات جدی انجام دهیم. از جمله آن پذیرش انبارها در خارج از کشور است. از طرفی صادرکنندگان باید به استانداردهای بورس بیشتر توجه داشته باشند و محصول خود را با استانداردی که در بورس است صادر کنند. در این مورد رایزنی‌های خوبی انجام می‌شود.

وی ادامه داد: در مورد عرضه محصولات کشاورزی در بورس‌کالا یک قاعده کلی وجود دارد و آن هم بحث استانداردپذیری است. برای هر کالایی که بتوانیم استاندارد داشته باشیم می‌توانیم بازار بورسی راه‌اندازی کنیم. مثلا برای زعفران و زیره یک دسته‌بندی مشخص و استاندارد وجود دارد.

سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیکی بورس‌کالا گفت: برای عمده محصولات زراعی امکان استاندارد‌سازی وجود دارد و عمده توسعه بازار در بورس‌کالا براساس محصولات زراعی بوده است.

ولی با یک‌سری زیرساخت وارد حوزه محصولات باغی هم می‌توانیم بشویم. مثلا روی معاملات سیب هم می‌توان کار کرد اما محصولات باغی نیاز به سردخانه دارند. البته خرما هم با انبارهای معمولی قابلیت نگهداری ندارد و قرار است با ظرفیت سردخانه‌ای معامله شود.اگر بخواهیم برای معاملات محصولات کشاورزی اولویت‌بندی کنیم زراعی‌ها استانداردپذیرترند و محصولات بعدی باغی در نوبت بعد هستند.

وی با اشاره به معاملات دام و طیور در بورس‌کالا نیز توضیح داد: بورس‌کالا درباره دام و طیور هم بازار موفقی داشته است، مثلا جوجه یک‌روزه، تخم‌مرغ و مرغ منجمد بازار معاملاتی خوبی دارند.

منبع:

روابط عمومی شرکت بورس کالای ایران