سود ۳۰ میلیونی از هر کارت ملی به جیب چه کسانی می رود؟

به گزارش بورس امروز، روزنامه اعتماد نوشت: هنوز که هنوز است، کسی در این کشور متوجه نشده، چرا خودرو در بازارهای ایران دونرخی و چندنرخی است؟ چرا ارز با قیمت‌های متفاوت ارائه می شود؟ حتی لوازم خانگی هم چنین وضعیتی را دارند و به نرخ‌های مختلف ارائه می‌شوند. اما آسیب‌زاترین نمود این سیاست در اقتصاد ایران در بازار ارز نمایان می‌شود.

این روزها رییس کل بانک مرکزی اعلام کردند که هر ایرانی می‌تواند حدود ۵هزار یورو دریافتی داشته باشد. برای هر کارت ملی این میزان خرید ارز، ۳۰میلیون تومان سود به همراه دارد.

در سال‌های ابتدایی هم که ارز ۷ تومان بود، نرخ ارز در بازار آزاد بالاتر بود. برای برخی افراد هم رانتی در نظر گرفته می شد که ارز را به نرخ ۷تومان از دولت دریافت می‌کردند، بعد در بازار آزاد با قیمت بالاتر به فروش می‌رساندند. در سال‌های بعد نرخ ارز ۴۰۰تومانی توسط دولت مطرح شد و در بازار آزاد این نرخ ۵۲۰ تومان بود. طی دهه‌های اخیر هم نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی وجود داشت که فاصله قابل توجهی با بازار آزاد داشت.

امروز هم دولت همین روند را در پیش گرفته است. تنها در دولت اصلاحات بود که نرخ ارز تک نرخی بود و رانتی از این منظر جابه‌جا نمی‌شد. اساسا باید پرسید، چرا دولت‌ها در ایران نرخ بازار آزاد را به رسمیت نمی‌شناسند؟ چرا باید چنین رانت‌هایی در این وسعت توزیع شوند؟ وقتی دولت می‌گوید، به هر فرد ۵هزار یورو ارز داده می‌شود، طبیعی است که افراد دهک‌های برخوردار بیشترین سهم را از این رانت خواهند برد، چراکه خانواده‌های محروم اساسا این نقدینگی بالا را ندارند که بخواهند نقدینگی مورد نیاز برای خرید ۵هزار یورو (حدود ۲۵۰میلیون تومان)را تامین کنند. این رانت در جیب همان افراد و جریاناتی می رود که در تمام طول دهه‌های گذشته از رانت‌های ویژه بهره‌مند بوده‌اند. اما آیا کسی این واقعیت‌ها را درک می‌کند و به این مغالطه‌ها و رسم‌های غلط پایان می‌دهد؟