بررسی مسائل مشترک صنعت کارگزاری و شرکت فرابورس ایران

به گزارش بورس امروز، محمدرضا دهقانی احمدآباد، دبیرکل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار در این نشست به بررسی عملکرد صنعت کارگزاری در سال گذشته پرداخت و گفت: کاهش حاشیه سود و افت شدید نقدینگی شرکت‌های کارگزاری‌ به دلیل کسر ۳۷.۵% کارمزد معاملات و واریز به حساب صندوق توسعه سبب شده تا شاهد کاهش سرمایه گذاری زیرساخت‌های کارگزاری‌ها باشیم.

او تصریح کرد: نیمی از شرکت­های فعال در صنعت کارگزاری توان پوشش هزینه‌های عملیاتی خود را از طریق درآمدهای کارمزدی ندارند. پیش‌بینی می‌شود در سال جاری ارزش معاملات خرد ۳۷۰۰ میلیارد تومان در روز، صنعت کارگزاری را شرایط سر به سر قرار می‌دهد.

دهقانی احمدآباد افزود: همان­طور که پیش بینی می شد عملکرد صنعت کارگزاری در سال گذشته عملکرد مطلوبی نبود؛ دلیل اصلی آن هم تک محصولی بودن شرکت­های کارگزاری بوده زیرا عمده درآمدشان به کارمزد معاملات مرتبط است. این موضوع با توجه به تنزل حجم معاملات در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال­های گذشته قابل درک است.

دبیرکل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار بیان کرد: البته با توجه به طرح­های توسعه­ای که شرکت­های کارگزاری داشتند و هزینه­های ثابت زیادی از لحاظ زیرساخت‌های فناوری اطلاعات، افزایش تعداد شعب و توسعه نیروی­انسانی متحمل شدند، با اهرم عملیاتی بالایی مواجه هستند. این موضوع درعملکرد ۶ ماهه دوم نسبت به نیمه نخست سال ۱۴۰۰ به وضوح قابل مشاهده است به نحوی که با کاهش حدود ۳۰درصدی در ارزش معاملات خرد، سود عملیاتی صنعت در حدود ۵۷درصد کاهش داشته است.

نیمی از صنعت کارگزاری در حاشیه زیان عملیاتی

او در مقایسه ۶ ماهه دوم سال گذشته نسبت به ۶ماه ابتدای سال ۱۴۰۰ گفت: بررسی­ها نشان می دهد که سود خالص این صنعت بیش از ۳۰درصد کاهش یافته است، اما ۵۸درصد از سودی که در صنعت شناسایی شده ناشی از سود سرمایه گذاری­ها بوده، به این معنی که سود عملیاتی صنعت هم کاهش ۵۸درصدی داشته است.

دهقانی احمدآباد اظهار داشت: در چنین شرایط نامطلوبی، ۳۷.۵ درصد از کارمزد معاملات هم به طور مستقیم وارد صندوق توسعه شده است، موضوعی که خود به لحاظ نقدینگی کارگزاران را ضعیف می کند. در ۶ماه نخست سال گذشته ۷۴درصد از سود عملیاتی که صنعت کارگزاری داشته اجبارا درصندوق توسعه سرمایه گذاری واریز شده است؛ اما در ۶ماهه دوم این رقم به ۱۳۷درصد تبدیل شده است. این موضوع بر کاهش سرمایه­گذاری حدود ۲۷۰ میلیارد­تومانی زیرساخت­های سرمایه­ گذاری اثرگذار بوده است.

دغدغه­ای به نام نظارت‌های موازی

دبیرکل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار در ادامه موضوع نظارت­های موازی را عمده دغدغه صنعت کارگزاری با بورس‌ها دانست و افزود: این موضوع علاوه بر این که حجم کاری زیادی را به شرکت­های کارگزاری تحمیل می کند، عملا دستاورد خاصی را نیز ایجاد نمی کند. انتظار بر این است طی همکاری­های لازم این رویه اصلاح شود.

دهقانی احمد آباد با اشاره به بحث سرمایه­گذاری حرفه ای تاکید کرد: اگر بخواهیم بازار سرمایه را برای ورود شرکت‌های بیشتر به خصوص شرکت‌های استارت­آپی تسهیل کنیم، با مدل­های مرسوم در بازار سرمایه نمی توان دارایی­های این قبیل شرکت‌ها را که معمولا نامشهود دارند، قیمت گذاری کرد. براین اساس این شرکت ها نِمود ریسکی داشته و انتظار بر این است که اگر این شرکت­ها در بورس عرضه شدند، سرمایه­گذارانی سهام این شرکت­ها را خریداری کنند که به ماهیت این قبیل شرکت­ها توجه داشته باشند.

او افزود: احراز هویت سرمایه­گذار حرفه­ای نیاز به اطلاعات صحیح دارد. منبع این اطلاعات می تواند مانده سهم و پورتفوی سرمایه‌گذاران باشد که در شرکت سپرده­گذاری مرکزی وجود دارد؛ اما در موارد زیادی ممکن است یک شرکت کارگزاری توان تشخیص مانده منابع یک شرکت سرمایه­گذاری را نداشته باشد.

دبیرکل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار تصریح کرد: موضوع مدارک حرفه­ای و سابقه عضویت در نهادهای مالی هم که از دیگر موارد تشخیصی برای سرمایه­گذاران حرفه­ای بوده، قابل شناسایی توسط اطلاعات موجود در سازمان بورس است. براین اساس ضروری است امکان دسترسی به چنین اطلاعاتی توسط کارگزارن فراهم شود تا بتوانند این کار را به طور سیستمی و با سرعت و دقت بیشتری انجام دهند. در صورت اصلاح این موارد به زودی شاهد شرایطی برای تخصصی­تر شدن بازارسرمایه خواهیم بود.