کود شوک زده!!!

ریحانه کولی وندی کارشناس بازار سرمایه | صنعت پتروشیمی به لحاظ فرآورده های تولیدی به گروه‌های زیر دسته بندی می‌گردند: متانول، الفین، آروماتیک، اوره و محصولات پلیمری که مجموعاً ۲۵% ارزش بازار سرمایه را به خود اختصاص داده‌اند، این موضوع در حالی است که سهم شرکت‌های تولیدی پتروشیمی ۱۴% و سهم شرکت‌های سرمایه‌گذاری در این صنعت ۱۱% است. در این گزارش سعی بر این است تغییرات قیمت‌های جهانی محصولات پتروشیمی و دلار در سه مقطع زمانی انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ (آغاز تابستان)، تنفیذ ریاست جمهوری آقای رئیسی(مردادماه) و مقطع زمانی فعلی( آذرماه ۱۴۰۰ ) بررسی گردد و سپس به تاثیرات احتمالی این تغییرات بر سودآوری شرکت های پتروشیمی فعال در بازارسرمایه پرداخته شود.

از مهم‌ترین اتفاقات رخ داده در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی می‌توان گسترش ابتدایی بیماری کرونا و در پی آن کاهش تقاضای انرژی در سطح جهانی و کاهش سطح عمومی قیمت‌ها اشاره کرد. در پی این کاهش، سرمایه‌گذاری‌های جدید در این صنعت به صورت تعلیق درآمدند که این موضوع منتج به کاهش عرضه محصولات نفتی گردید.

لذا در اواخر فصل تابستان و اوایل پائیز ۱۴۰۰ با توجه به بهبود وضعیت اقتصاد جهانی و افزایش تقاضا و عقب ماندگی عرضه در این بازار قیمت این محصولات (بخصوص گاز طبیعی) با افزایش چشمگیری همراه گردید؛ به طوری که اکثر کشورهای مصرف کننده انرژی در آستانه فصل سرما با کمبود جدی ذخایر مواجه گردیده و فشار مضاعفی بر نرخ گاز و به طبع آن سایر حامل‌های انرژی از جمله زغال سنگ و نفت وارد گردید. در پی افزایش قیمت حامل های انرژی، نرخ گاز مایع مصرفی نسبت به ابتدای تابستان ۱۴۰۰ با رشد بیش از ۶۰ درصدی مواجه گردیده است. همچنین نرخ جهانی مواد پلیمری و پلاستیکی که در ۳ ماهه پایانی سال ۱۳۹۹ در پی آغاز واکسیناسیون سراسری و موج خوش‌بینی ناشی از آن مبنی بر گشایش اقتصاد جهانی و افزایش رشد اقتصادی کشورها، با روندی صعودی همراه بودند.

در اواخر بهار ۱۴۰۰ و در پی شیوع مجدد گونه دلتای ویروس کرونا در سطح جهانی و با تیره شدن خوش بینی‌ها قیمت این محصولات با افت مجدد رو به رو شدند. و پس از آن با کاهش شیوع دوباره بیماری در فصل تابستان قیمت‌ها به طور تدریجی افزایش و به سطوح قبلی قیمتی خود مجددا دست یافتند.

افزایش نرخ در قیمت گاز طبیعی (متان) که ماده اولیه تولید اوره کشاورزی است همراه با افزایش تقاضا برای مصارف کشاورزی از جانب کشورهای عمده مصرف کننده مانند هند و چین، منجر به وارد آمدن شوک قیمتی در محصولات گروه کود شیمیایی و اوره به میزان بیش از ۱۲۰% از ابتدای تابستان شد.

نرخ متانول جهانی نیز در پی افزایش قیمت زغال سنگ و گاز دچار شک قیمتی شده و به حدود ۴۸۰ دلار در هر تن رسید ولی پس از کاهش قیمت زغال سنگ با کاهش بیش از ۳۰ درصد مواجه گردید.

این موضوع در حالیست که نرخ دلار نیمایی که در ابتدای دوره مذکور برابر با ۲۰۵۰۰۰ ریال بوده است در مرداد ماه با رشد ۱۴ درصدی به ۲۲۳۰۰۰ ریال و پس از آن در آذرماه به ۲۳۵۰۰۰ رسیده است در حالیکه دلار آزاد در محدوده ۲۹۰۰۰۰ ریال معامله می گردد.

به طور کلی با توجه به بررسی قیمت محصولات گروه پتروشیمی، تولید کنندگان اوره، مواد پایه پتروشیمی و در نهایت گروه الفینی بیشترین رشد دلاری محصولات را در دوره مورد بررسی از آن خود کرده‌اند.

توجه به این نکته ضروری است که در حال حاضر فاصله قیمتی نرخ دلار نیما و ارز آزاد قابل توجه بوده و همراه نرخ نیما سعی بر نزدیک شدن به قیمت آزاد داشته است. با فرض ثبات شرایط فعلی اکثر سهام گروه پتروشیمی با P/E فوروارد محدوده ۵ الی ۶ در حال معامله هستند.

در جدول ذیل روند تغییرات نرخ محصولات پتروشیمی طی سه مقطع زمانی نشان داده شده است: