انجام عملیات بازار باز بانک مرکزی، به اشتباه فروش اوراق دولت در بورس تعبیر میشود
به گزارش بورس امروز، یکی از چالشهای مهم دولت از همان ابتدای فعالیتش تاکنون، کسری بودجه حدودا ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی است. استقراض از بانک مرکزی، فروش داراییها و فروش اوراق بدهی از جمله راههای پیش روی دولت برای پوشش این کسریها به شمار میرود. عدم شناخت و ناآگاهی فعالین بازار سرمایه نسبت به انتشار […]
به گزارش بورس امروز، یکی از چالشهای مهم دولت از همان ابتدای فعالیتش تاکنون، کسری بودجه حدودا ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی است. استقراض از بانک مرکزی، فروش داراییها و فروش اوراق بدهی از جمله راههای پیش روی دولت برای پوشش این کسریها به شمار میرود. عدم شناخت و ناآگاهی فعالین بازار سرمایه نسبت به انتشار اوراق بدهی و همچنین عملیات بازار باز باعث تعابیر اشتباهی درباره اثرگذاری منفی این دو بر بازار سهام شده؛ این در حالی است که انجام عملیات بازار باز بانک مرکزی به معنی فروش اوراق توسط دولت در بازار سرمایه نیست.
از انتهای شهریورماه تا ۲۴ آبان ماه ۱۴۰۰ دولت تاکنون حتی یک ریال نیز اوراق مالی اسلامی( اوراق مرابحه عام و سلف) در بازار سرمایه به فروش نرسانده و تامین مالی نکرده است و از قضا در این دوماه حدودا ۹۰۰۰ میلیارد تومان از اوراق سررسید شده گذشته را تسویه کرده است و طبیعتا افزایش ارزش معاملات اوراق بدهی در برخی روزها مربوط به اجرای عملیات بازار باز بوده است و جو سنگین رسانه ای فعالین بازار از اساس غلط است. بدیهی است در صورت عدم مواجهه به موقع و صحیح با این فضاسازی و عدم شفاف سازی برای عموم مردم، اتهام بی مورد به حاکمیت و تضعیف سرمایه اجتماعی دولت جدید، چالش در مسیر انتشار اوراق مصوب بودجهای در ادامه سال و تزریق بی نتیجه و تورمزای منابع مالی به بازار سرمایه اجتنابناپذیر خواهد بود.
ماجرا از روز دوشنبه ۳ آبان ۱۴۰۰ آغاز شد. بانک مرکزی و بانکهای تجاری مطابق معمول در قالب اجرای عملیات بازار باز اقدام به خرید و فروش اوراق مالی اسلامی کردند که ارزش این معاملات نزدیک به ۳۷ هزار میلیارد تومان بود. لازم به ذکر است این که “ارزش معاملات” در یک روز ۳۷ هزار میلیارد تومان بوده، به این معناست که صرفا اوراقی به این مبلغ در قالب عملیات بازار باز بین بانکها و بانک مرکزی جابجا شده است و اساسا فروش اوراق به معنای تامین مالی دولت وجود نداشته است. در این روز یکی از نمایندگان مجلس به اشتباه آمار عملیات بازار بین بانکی را فروش اوراق تعبیر کردند و توئیت زیر را منتشر کردند:
به بیان دیگر حجم معاملات اوراق و فروش اوراق، دو مقوله به کلی متفاوت هستند. با این نگاه غیر دقیق به ارزش معاملات اوراق، اگر کل کسری بودجه دولت را ۴۰۰ همت در نظر بگیریم، با توجه به اینکه حجم معاملات اوراق در مهرماه ۱۴۰۰ بیش از این عدد بوده است، عملا یعنی دولت در یک ماه کل کسری بودجه خود را جبران کرده است! حال آنکه ارزش معاملات اوراق بدهی به معنای تامین مالی نبوده و به کلی با میزان فروش اوراق دولتی متفاوت است.
نکته دوم آن است که بازار بدهی و بازار سهام هر دو مکمل یکدیگر در تقویت بازارهای مالی محسوب میشوند و رقیب دانستن این دو بازار به هیچ وجه فنی و دقیق نیست. دیدگاه اشتباهی وجود دارد که اگر تمایل سرمایهگذار به سمت بازار بدهی افزایش یابد، بازار سهام از رونق میافتد که این فرضیه کاملاً اشتباه است. همانطور که در شکل زیر به وضوح مشخص است، اساسا بیش از ۹۹ درصد حجم خریداران اوراق بدهی ، صندوقهای با درآمد ثابت هستند و منابع مالی و نقدینگی فعالین بازار سرمایه و حتی صندوقهای سرمایه گذاری سهامی و مختلط خریدار این اوراق نیستند.