خطیب‌زاده: مذاکرات ایران و اتحادیه اروپا در بروکسل توافقی دوسویه بوده است

«سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.

 توافق برای گفت‌وگوها در بروکسل دوسویه بوده

این دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس درباره اظهارات جوزپ بورل درباره این که زمان برای بازگشت ایران به مذاکرات محدود است و دولت جدید ایران وقت کافی داشته که بررسی‌های خود را انجام دهد و فکر نمی‌کنم مذاکرات در بروکسل کاملا ضرورت داشته باشد، بیان کرد: گفت‌وگوهای پنجشنبه هفته گذشته خوب و سازنده بود و نکاتی که باید به انریکه مورا می‌گفت منتقل کرد و توافق شد در چند روز آینده در بروکسل این گفت‌وگوها ادامه یابد و این توافق دوسویه بوده و قطعا موضوعات، چالش‌ها و موانعی که شش دور مذاکرات در وین به نتیجه نرسید باید در حین این گفتگوهایی که انجام می‌شود مورد رایزنی قرار بگیرد.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی افزود: اجازه دهید در مسیری که گفت‌وگوها بین ایران و هماهنگ کننده برجام آغاز شده ادامه یابد. آقای باقری در اولین فرصت نکات و موضوعات مدنظر خود را بیان خواهد کرد.

چهار دور گفت‌وگوهای ایران و عربستان در فضای مثبت و دوستانه‌

خطیب‌زاده در پاسخ به سؤال دیگر خبرنگار فارس درباره اظهارات وزیر خارجه عربستان مبنی بر این‌که مذاکرات با ایران پیشرفت ملموسی نداشته و این در حالی است که امیرعبداللهیان از توافقاتی در این زمینه سخن گفت نیز خاطرنشان کرد: چهار دور گفت‌وگوها در فضای مثبت و دوستانه‌ای بوده و در موضوعات دوجانبه و منطقه‌ای پیگیری شده است.

وی گفت: یکسری نکات را به عنوان نکات قابل اهمیت بیان کردیم و تماس‌ها ادامه دارد. فکر می‌کنم واژه‌ای که به خوبی می‌تواند فضای گفت‌وگوها را بیان کند گفت‌وگوهای محترمانه است، البته به همان مقداری که محترمانه است، جدی بوده و جدی پیگیری شده و امیدواریم به نتیجه برسد.

 تهران چهارشنبه هفته آینده میزبان وزرای خارجه ۶ کشور همسایه افغانستان به اضافه روسیه

سخنگوی وزارت خارجه گفت:‌ چهارشنبه هفته آینده در تهران میزبان وزرای خارجه کشورهای همسایه (۶ کشور همسایه افغانستان به اضافه روسیه) افغانستان به صورت حضوری خواهیم بود. این نشست یک روزه خواهد بود.دستورکار نشست تهران ادامه گفت‌وگوهایی است که در دور اول به صورت مجازی برگزار شد. این کشورها متمرکز خواهند بود که کمک کنند به تشکیل دولت فراگیر در افغانستان و صلح و ثبات در افغانستان.

وی همچنین اعلام کرد که ایران در نشست مسکو درباره افغانستان در سطح نماینده ویژه شرکت می‌کند.

عدم تأیید خبر دوویچه وله

خطیب‌زاده همچنین خبر دوویچه وله مبنی بر سفر هیأتی از عربستان به ایران را تأیید نکرد.

وی در پاسخ به سؤالی درباره خبر منتشر شده مبنی بر درخواست عربستان از ایران برای میانجیگری بین عربستان و یمن در پی پیش روی انصارالله در استان مأرب اظهار داشت:‌ درباره آن‌چه بین ما و عربستان در میز مذاکرات صورت می‌گیرد اجازه دهید در همان میز مذاکرات گفت‌وگوها جلو برود. آن‌چه برخی رسانه‌ها می‌گویند بیشتر گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای است درباره تایید یا عدم تایید آن اظهارنظر نمی‌کنم.

 مواضع روسیه را از مسکو می‌شنویم

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اظهارات اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین درباره انجام مذاکرات در بروکسل نیز خاطرنشان کرد: این گفت‌وگوها بین ایران و اتحادیه اروپا آغاز شده است.اجازه دهید در مسیر خود ادامه یابد. به زودی به نقطه ای‌ خواهد رسید که جزییات بیشتری را بیان خواهم کرد. درباره رایزنی با شرکا این کار به صورت منظم انجام می‌شود و مواضع روسیه را از مسکو می‌شنویم.

استقبال از انتخابات پارلمانی عراق

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره تحولات عراق و برگزاری انتخابات پارلمانی در این کشور نیز اظهار داشت: از برگزاری انتخابات استقبال کرده و می‌کنیم و از این‌که در فرآیند تکاملی و فرآیند مدنی شاهد این اتفاق میمون و مبارک بودیم. آن‌چه در عراق رخ می‌دهد توسط مردم و احزاب عراقی پیگیری می‌شود. آن‌چه مربوط به ایران است استقبال از برگزاری این انتخابات در راستای برداشتن قدم‌های تکاملی برای ساخت جامعه‌ای دموکراتیک در عراق است.

این دیپلمات ارشد کشورمان درباره اظهارات امیرعبداللهیان که خواستار اقدام جدی آمریکا شده است، گفت: پرونده مذاکرات در وزارت امور خارجه پیگیری می‌شود و ان‌شاءالله با ترکیب جدید انجام خواهد شد. باقری در ادامه گفت‌وگوهای هفته گذشته در تهران و براساس توافق طرفین به بروکسل می‌رود. آن‌چه توسط رئیس جمهور و وزیر خارجه گفته شده این است که مذاکرات ادامه می‌یابد و آن‌چه در حال انجام است روشن شدن برخی نقاطی است که چالش‌های گفت‌وگوهایی بوده که ۶ دور در وین انجام شده است.

وی افزود: ما هیچ وقت پیش شرطی را برای آمریکا تعیین نکردیم چون آمریکا عضو برجام نیست.

سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: هدف اخذ تضمین‌ها برای این است که هیچ کس در واشنگتن دنیا را به سخره نگیرد. آن‌چه امیرعبداللهیان گفت این بود که آمریکا به جای ادامه مسیر ترامپ روند مجزایی را پیگیری کند. همان فشار حداکثری ترامپ را همین دولت ادامه می‌دهد و این اقدام و عمل است که می‌تواند نشان دهد دولت فعلی بایدن متفاوت از دولت ترامپ است و در عمل آن‌چه دیدیم تداوم بوده است نه تغییر.

خطیب‌زاده بیان کرد: دولت جدید می‌خواهد با آسیب شناسی از آنچه واقع شده وارد مذاکرات شود. در خصوص اصل گفت‌وگوها آقای رئیسی اعلام کردند که گفت‌وگوها ادامه خواهد یافت درباره ابعاد چالش‌ها و نظراتی هست که با خرد جمعی در حال جمع بندی است و براساس آن تصمیم گیری جدید به طرف مقابل اعلام خواهد شد. مهم این است که وقتی تلف نشود. ۶ دور گفت‌وگوهای وین نشان داد اگر با آسیب شناسی درست انجام شود می‌تواند به نتیجه برسد.

خبرنگاری به ادامه جنایات تروریستی علیه شیعیان افغانستان اشاره کرد و وی گفت:‌با تمامی طرف‌ها در افغانستان به شمول طالبان در تماس هستیم. طالبان مسئولیت مستقیم و ویژه در صلح و ثبات و آرامش مردم و سلامت تمامی گروه‌ها و اقلیت‌های افغانستان از جمله هزاره‌ها و شیعیان دارد. ایران حساسیت ویژه‌ای در این خصوص داشته است. از طالبان و طرف‌ها شنیده‌ایم که تمام تلاش خود را می‌کنند که چنین مواردی تکرار نشود. جامعه بین‌الملل حساسیت ویژه‌ای دارد از تمامی مجاری دیپلماتیک که با گرو‌ه‌های افغانستان و از جمله طالبان داریم در تلاشیم افغانستان وارد چرخه خشونت و ترور نشود.

سخنگوی وزارت خارجه درباره رزمایش پدافند هوایی در جمهوری آذربایجان و خرید تسلیحات از رژیم صهیونیستی هم بیان کرد: این‌که رزمایش توسط کشورهای منطقه رخ دهد موضوعی طبیعی است و از جمله این‌که اطلاع رسانی دقیق در این زمینه صورت بگیرد و اگر کشورها بتوانند با این منش اقدام کنند نشانه بلوغ آنهاست که اطلاع رسانی کنند.

وی گفت:‌ناامنی‌هایی که ریشه از حضور نامشروع رژیم صهیونیستی ایجاد می‌شود همه کشورها باید با دقت توجه کنند. ریشه و ذات این رژیم در خشونت و ترور رشد کرده و از این فضا می‌تواند رشد و نمو کند.

خطیب‌زاده بیان کرد: از منطقه جنوبی خلیج فارس تا نواحی شمالی ایران و شامات هر کجا رژیم اشغالگر قدس رفته شاهد همین هستید. دوستانه و از مجاری مختلف به همسایگان گفته‌ایم ایران حضور رژیم صهیونیستی را در نزدیکی مرزهایش تحمل نمی‌کند و در این خصوص با کسی شوخی نداریم.

سخنگوی وزارت خارجه درباره مذاکرات هسته‌ای نیز تصریح کرد: هیچ پیش شرطی برای گفت‌وگوها طرح نکردیم. آن‌چه امیرعبداللهیان از نیویورک تا تهران اشاره کرد بیان یک منطق بود که در این منطق آمریکا باید نشان می‌داد اگر در راستای بازنگری سیاست‌های قبلی خود است به صورت عملی نشان دهد ولی دولت بایدن هیچ تغییری در ابعاد سیاست‌های ترامپ علیه ایران به خصوص فشار حداکثری انجام نداده است.

وی افزود: آنچه امروز در روی زمین رخ می‌دهد فرقی با قبل از آمدن بایدن ندارد. آمریکا خیلی بیش از این می‌توانست بسیاری از اقدامات ظالمانه و گردنکشانه علیه ایران انجام داد را متوقف می‌کرد. در میانه فراگیری کرونا شاهد ادامه آن بود.

خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی درباره یک بانک روسی و یک بانک ایرانی سیستمی شبیه سوئیفت راه‌اندازی کنند و امکان گشایش ال سی بین دو کشور اظهار داشت: دلار توسط آمریکا به ابزار نظامی علیه همه تبدیل شده است و تبدیل به یک سلاح و ابزار کشتار دسته جمعی در نظام پولی و مالی بین‌المللی شده است. تحریم‌های فراسرزمینی آمریکا به همه نشان داد که چگونه دلار به سلاحی تبدیل شده که گردن همه را می‌زند. نظام‌های پولی و مالی دنیا تلاش کردند خودشان را مستقل از دلار کنند. برخی کشورها وارد اتحادیه‌های مالی و پولی با هم شدند که مستقل از دلار است.

وی افزود: این اراده وجود دارد که برخی کشورها به صورت مستقل کارهای خود را از طریق پیام‌های سیستمی ادامه دهند.

خطیب‌زاده درباره روابط ایران و عربستان بیان کرد: باید اجازه دهیم گفت‌وگوهایی که در بغداد شکل گرفته و تماس‌ها بین دو طرف به نقطه قابل اعمال برسد. الان در آن وضعیت نیستیم.

سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر سردار باقری به پاکستان گفت: ایشان به دعوت رئیس ارتش پاکستان به این کشور و در چارچوب روابط دوستانه به این کشور سفر کرد. ایران سیاست حسن همسایگی اصل اساسی اش همین است که مجمع همسایگان را با محوریت ایران داشته باشد. سفر بسیار موفقی بود در راستای مراودات نزدیک ایران و پاکستان بود و از سوی دو طرف ادامه خواهد یافت.

وی درباره رایزنان بازرگانی نیز اظهار داشت: این‌ها وابستگان بازرگانی هستند که وزارت صمت تعیین می‌کند و ما تسهیل می‌کنیم و سعی می‌کنیم وابستگان بازرگانی مناسب کشورها باشند ولی وزارتخانه مسئول و بررسی کننده اولیه وزارت صمت است. وزارت خارجه در دو ماه اخیر و در جلسات هیأت دولت اعلام کرده حضور گسترده‌تر وابستگان بازرگانی را تسهیل کند. هر موقع به ما معرفی شوند سعی می‌کنیم در اسرع وقت حضور آنها را تسهیل کنیم.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره روابط ایران و مصر نیز اظهار داشت: مناسبات دو کشور در سطح حافظ منافع در جریان است. گفت‌وگوی کوتاهی در بغداد بین وزیر خارجه و رئیس جمهور مصر صورت گرفت امیدواریم بتوانیم این روابط را به جلو ببریم.

خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی مبنی بر این‌که چرا به بروکسل می روید به جای وین اظهار داشت: بازار ما تمامی شوک ناشی از خروج یکجانبه ترامپ از برجام را جذب کرد و برای شما ده‌ها گزارش مستقل از اندیشکده‌های دنیا بدهم که نه تنها شوک را نظام اقتصادی ایران با سختی و با مدیریت توانست جذب کند و امسال GDP مثبت را توانستیم تجربه کنیم. آنها می‌دانند نظام اقتصادی ایران تاب آورتر از این است و کشوری که در اوج کرونا مراودات تجاری و اقتصادیش با دنیا و کشورهای همسایه قطع نشد و صادرات نفت آن ادامه یافت الان که ایران آن فاز را رد کرده قطع نخواهد شد. آن‌چه مهم است تامین منافع مردم است و اگر منافع مردم تامین شود ساعتی را تلف نخواهیم کرد و گفت‌وگوهای هدفمند را آغاز خواهیم کرد.

خطیب‌زاده درباره عربستان نیز بیان کرد: شاید اولین اظهارنظرها از سوی من و جمهوری اسلامی صورت گرفت. دست دوستی ایران نه الان بلکه همواره به سمت کشورهای همسایه و دوست و از جمله عربستان دراز بوده است. این بدان معنا نیست که ما چشمان را به روی اقدامات عربستان در یمن و … بسته‌ایم.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره مذاکرات بروکسل نیز اظهار داشت: وزارت خارجه و امیرعبداللهیان با صراحت اعلام کردند که تمرکز خود را بر دیپلماسی اقتصادی و ارتباط با همسایگان و ارتقای مفاهیم اصلی جدید در سیاست خارجی مثل سیاست خارجی متوازن گذاشتند. آن‌چه در ۲ ماه گذشته از جلسه و ملاقات و تماس و … آمده همه مؤید این است. یکی از موضوعات سیاست خارجی ما رفع تحریم‌های فراقانونی و یکجانبه است و این یکی از اولویت های اساسی دولت، نظام و دستگاه دیپلماسی است. سعی کردیم روابط مبتنی بر اقتصاد بدون دلار را دنبال کنیم.

وی درباره سند برنامه جامع همکاری ۲۵ ساله بین ایران و چین نیز خاطرنشان کرد: برنامه جامع همکاری ایران و چین یک چارچوب حقوقی و عملی برای روابط بلندمدت و راهبردی دو کشور است. این روابط ابعاد و اجزای مختلف دارد که به وزارتخانه‌های مختلف و … برمی‌گردد. امیرعبداللهیان بعد از اینکه به وزارت خارجه آمد ارزیابی از عملیاتی شدن توافق داشت و در هیأت دولت مطرح کرد و برای تمام دستگاه‌ها وظایفشان را با نگاه جدید فرستاد. به عنوان موضوع حاکمیتی در کل حاکمیت در حال پیگیری است.

سخنگوی وزارت خارجه درباره همکاری جامع ایران و روسیه نیز خاطرنشان کرد: یک توافقنامه‌ای در ۱۳۷۹ را با روسیه در خصوص همکاری‌ها داریم که به صورت ۱۰ ساله بوده و ۵ ساله تمدید می‌شد و فروردین امسال به ۵ سال بعد رسیدیم. صحبتی شده بود و امیرعبداللهیان در سفر به مسکو با لاوروف به صورت جدی صحبت کرد و متن در تهران باید نهایی شود و زمانی نهایی شود و مجوز مذاکرات را اخذ کردیم دستگاه دیپلماسی برای سند جامع همکاری راهبردی با روسیه اقدام خواهد کرد.

وی درباره چهار دیپلمات ربوده شده ایرانی در لبنان گفت: هیچگاه رایزنی‌ها و پیگیری‌های خودمان را در این زمینه متوقف نکردیم. همچنان اولویت اصلی ما در حوزه شامات یکی همین عزیزان هستند که مفقود هستند و همچنان پیگیری می‌کنیم. به شما اطمینان بدهم دیپلمات‌هایی که در آن سال‌ها مفقود شدند به عنوان دیپلمات‌های زنده جمهوری اسلامی ایران پیگیر آنها هستیم.

خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات رئیس جمهور آذربایجان و ایران را متهم به قاچاق مواد مخدر به همراه ارمنستان به اروپا کرده است نیز اظهار داشت: توصیه‌ام به برادران در جمهوری آذربایجان این است که بیش از پرداختن به اظهارات رسانه‌ای اجازه دهند در کانال‌های دیپلماتیک که پیام‌های مثبت و دوستانه می‌فرستند در همان مسیر ادامه یابد. ایران به تأیید و اعتراف نهادهای ذیربط بین‌المللی به خرد همه کنشگران که در فضای بین‌المللی آشنا به موضوعات هستند ایران در مبارزه با پدیده شوم قاچاق مواد مخدر پیشرو است. ما شهدایی را در این مسیر داده‌ایم. شاید روشن باشد برخی اظهارنظرات رسانه‌ای از سوی مسئولان آذربایجان با چه هدفی صورت می‌گیرند توصیه می‌کنم مقامات آذربایجان عنان کلام را داشته باشند و اجازه ندهند روابط طبیعی ایران و این کشور با دست‌های مصنوعی به هم بریزد.

سخنگوی وزارت خارجه درباره اقدامات وزارت خارجه در خصوص عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای نیز بیان کرد:‌ دبیرخانه در وزارت خارجه کارها را پیگیری می‌کند و ادارات مربوطه در وزارت خارجه اسناد را آماده می‌کند. مراحل عضویت قطعی مراحل خاصی است که با همکاری مجلس باید صورت بگیرد. حداقل یک پروسه چند ماهه را در ماه‌های آتی پیش رو داریم.

خبرنگاری درباره پیگیری‌ها در خصوص دو تبعه کرد ایرانی که به جبهه النصره تحویل داده شدند سؤال کرد که خطیب‌زاده پاسخ داد: ما هیچ موضوعی را بدون پیگیری رها نکرده و نمی‌کنیم. در موضوعات مرزی همواره یکسری دقایقی وجود دارد که باید براساس دقایق عمل کرد. گزارش‌ها ضد و نقیض همواره وجود داشته است. مرزبانان ما جلسات مشترک داشتند و موضوع در تهران و آنکارا در دست پیگیری است. در این موضوع و یکی دو موضوع دیگر مرزی در حال صحبت هستیم.

وی در ابتدا آغاز هفته وحدت را تبریک گفت و افزود: ان‌شاءالله به برکت این هفته، امت اسلامی روزهای بهتری را در پیش داشته باشد.