لزوم توجه به تعهدات ارزی در کنار کمبود تقاضای بازار نیمایی
شکاف بین دو نرخ ارز دلار از دلایل مختلفی نشات میگیرد که برخی از این دلایل نیاز به تأمل دارد. در این گزارش به این مسئله پرداخته میشود.
شکاف نرخ ارز سامانه نیما و سنا یکی از مسائلی است که هر روزه در حال رشد است به طوری که طبق آخرین اخبار منتشر شده فاصله این دو نرخ افزایش یافته است. اگرچه تقاضا برای ارز درحال افزایش بوده و جذابیت نرخ نیما برای واردکنندگان بیش از بیش گشته اما محدودیتهای وارد شده از سوی بانک مرکزی امکان خرید ارز از سامانه نیما را برای آنها ناممکن کرده است. از سوی دیگر نیاز صادرکنندگان عمده به ریال در کنار کمبود تقاضای تأیید شده بانک مرکزی در سامانه نیما موجب شده است این فاصله قابل جبران نباشد.
اجرای تعهدات صادرکنندگان برای عرضه ارز در سامانه نیما عاملی دیگری است که بر این شکاف افزوده است. اگرچه از جمله دلایل افزایش شکاف دو نرخ دلار عوامل سیاسی کشور است اما عدم حضور قابل توجه متقاضیان ارز در سامانه نیما در کنار لزوم اجرای تعهدات ارزی صادرکنندگان و کسب ریال برای مصارف داخلی خود، این شکاف را تقویت کرده است. باتوجه به حجم صادرات دو صنعت پتروشیمی و فلزات اساسی در صادرات غیر نفتی، در صورتی که حجم تقاضا در سامانه نیما با محدودیت رو به رو است این انتظار را ایجاد کرده است که نرخ حقیقی ارز بدون توجه به هیجانات بازار آزاد، در این سامانه تعیین نمیشود؛ چرا که در مقابل محدودیت تقاضا امکان شکل گیری رقابت برای خرید ارز وجود دارد. لذا در حالی که حجم عرضه ارز از سوی صاردکنندگان قبال توجه میباشد، محدودیت ارز باعث کاهش نرخ خواهد شد.