نسخهای سبک از معاملات سلف
قراردادهای پریمیومی نسخه سبک تر شده معاملات سلف است که هم برای تامین مواد اولیه و هم فروش محصول بنگاههای اقتصادی کارآیی دارد.
قراردادهای کشف پریمیوم یکی از ابزارهای مالی مناسب برای فعالیتهای بنگاههای اقتصادی است؛ همانطور که میدانیم امسال سال جهش تولید است بنگاهها عموما دو مشکل بزرگ دارند سرمایه و فروش. تامین سرمایه و سرمایه در گردش وظیفه بازار سرمایه و بازار بدهی است و مسئله فروش به بورسهای کالا و انرژی باز میگردد که با ابزارهای مناسب امکان فروش محصولات و خرید مناسب مواد اولیه را فراهم میکند.
با معاملات کشف پریمیوم در بورس کالا، تولیدکننده و خریدار اطمینان پیدا میکند که در هر زمان، در زمینه تولید و خرید در بازار مشکلی نخواهند داشت.
برای آشنایی بیشتر باید اشاره کنم معاملات کشف پریمیوم قراردادی است که در بازار فیزیکی معامله میشود و به موجب آن، طرفین متعهد میشوند که در زمان مشخصی در آینده (تحویل، حمل یا بارگیری) کالا را بر اساس قیمت نهایی (قیمت مبنا به علاوه مابهالتفاوت توافقشده) معامله کنند. خریدار بخشی از ثمن معامله را در زمان توافق، به فروشنده پرداخت و تسویه بقیه وجه متعاقبا و براساس شرایطی انجام میشود که در زمان امضای قرارداد مشخص میشود.
سازوکار این قرارداد بهگونهای است که در ابتدای انجام توافق، طرفین باید قسمتی از ارزش حدودی معامله را نزد اتاق پایاپای بهعنوان وجهالضمان تودیع کنند. در این قرارداد، ﭘﺮﻳﻤﻴﻮم ﻣﺒﻠﻎ ﻳﺎ درﺻﺪی اﺳﺖ ﻛﻪ برای ﻣﺤﺎسبه ﻗﻴﻤﺖ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﺒﻨﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻳﺎ از ﻗﻴﻤﺖ ﻣﺒﻨﺎ ﻛﺴﺮ میﺷﻮد و قیمت مبنا ﻗﻴﻤﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه در اﻃﻼﻋﻴﻪ ﻋﺮﺿﻪ، از سوی ﻣﺮﺟﻊ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﺑﻮرس اﻋﻼم میشود.
به این ترتیب، ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻧﻬﺎﻳﻲ زمانی بین طرفین امضای میشود ﻛﻪ در ﻗﺮارداد ﻛﺸﻒ ﭘﺮﻤﻴﻮم ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم آن ﻃﺒﻖ ﺿﻮاﺑﻂ بورس شدهاند.
اﻳﻦ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ در زﻣﺎن ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه در ﻗﺮارداد ﻛﺸﻒ ﭘرمیوم ﺑﺮاﺳﺎس ﻗﻴﻤﺖ ﻧﻬﺎﻳﻲ، ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻮرس بین طرفهای ﻗﺮارداد ﻛﺸﻒ ﭘﺮمیوم ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﺮارداد ﻧﻘﺪ، نسیه ﻳﺎ ﺳﻠﻒ امضای میشود.
ﻗﻴﻤﺖ ﻧﻬﺎﻳﻲ در این قراردادها از فرمول توافقشده بین طرفین و پریمیوم کشفشده قابل محاسبه است. مزیت اصلی این گونه قراردادها نسبت به دیگر قراردادها در آن است که در قرارداد کشف پریمیوم خریدار از رسیدن کالا و تامین به موقع اطمینان خاطر دارد. حال آنکه در قراردادی مثل سلف خریدار باید وضع مالی خوبی داشته باشد تا کالای موردنظر را پیشخرید کند و در قرارداد فوروارد نیز بهدلیل مشخص شدن قیمت نهایی در زمان امضای قرارداد، امکان تضمین قیمت وجود دارد.
حال آنکه ممکن است برخی خریداران، سرمایه موردنیاز را برای تامین مواد اولیه مصرفی خود در اختیار نداشته باشند، اما برای حفظ تولید آتی خود نیازمند تضمین باشند که این ضمانت به کمک قرارداد کشف پریمیوم امکانپذیر است. ضمن اینکه فروشنده نیز این اطمینان را پیدا میکند که کالای تولیدی خود را در تاریخ سررسید میفروشد.
در واقع قراردادهای پریمیومی نسخه سبک تر شده معاملات سلف است که هم برای تامین مواد اولیه و هم فروش محصول بنگاههای اقتصادی کارایی دارد. در واقع یک بنگاه میتواند از یک منظر خریدار مواد اولیه و از منظری دیگر فروشنده محصول به صورت پرمیومی در بازار باشد.