تغییرات فصلی و تأثیر آن بر میزان تقاضای لاستیک در بازار

به گزارش بورس امروز؛ برای انجام یک سرمایه‌گذاری مناسب و انتخاب سهام برتر، لازم است اطلاعات دقیقی از وضعیت صنایع مختلف و چشم‌انداز هر صنعت جمع‌آوری شود. پس از شناخت کافی، باید جایگاه هر شرکت در صنعت و موقعیت آن نسبت به رقبا بررسی گردد.

در تقسیم‌بندی شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، شرکت‌های فعال در تولید لاستیک در کنار سایر شرکت‌های تولید محصولات پلاستیکی تحت گروه “لاستیک و پلاستیک” طبقه‌بندی شده‌اند. لازم به ذکر است که شرکت‌های این گروه خود به چند زیرگروه دیگر قابل تفکیک هستند.

نحوه قیمت‌گذاری لاستیک در ایران:

قیمت فروش لاستیک در ایران توسط سازمان حمایت از مصرف‌کننده تعیین می‌شود. قیمت‌گذاری دستوری در این صنعت موجب می‌شود که شرکت‌ها در دوران شوک‌های ارزی تا زمان اخذ مجوز افزایش نرخ با چالش تأمین مواد اولیه و کاهش حاشیه سود مواجه شوند.

بنابراین، نحوه قیمت‌گذاری محصولات یکی از عوامل کلیدی در سودآوری شرکت‌های این گروه محسوب می‌شود. در ادامه، عوامل مؤثر بر سودسازی شرکت‌ها در این صنعت را به‌صورت اجمالی بررسی خواهیم کرد.

عوامل موثر بر وضعیت گروه لاستیک:

واردات لاستیک

یکی از عوامل مؤثر بر سودآوری شرکت‌های تولیدکننده لاستیک، واردات لاستیک است. کاهش تعرفه‌های گمرکی و افزایش واردات می‌تواند باعث افت فروش کارخانه‌های داخلی شود. از سوی دیگر، وزارت صمت گاهی با هدف حمایت از تولید داخل، واردات لاستیک‌هایی با تولید مشابه داخلی را ممنوع می‌کند که این اقدام منجر به افزایش سود شرکت‌های داخلی خواهد شد.

قیمت گذاری در صنعت لاستیک

شرکت‌های تولیدکننده لاستیک و تایر خودرو در بازار سرمایه جزو صنایع ریالی محسوب می‌شوند؛ زیرا قیمت محصولات آن‌ها تحت تأثیر نرخ‌های جهانی قرار ندارد و تنها در بازه‌های زمانی مشخص افزایش نرخ دریافت می‌کنند. بنابراین، سودآوری این شرکت‌ها وابسته به سیاست‌های قیمت‌گذاری بوده و با تغییر نرخ فروش محصولات، روند مالی آن‌ها نیز دستخوش تغییر می‌شود.

نرخ دلار

در ایران، شرکت‌های تولیدکننده لاستیک مواد اولیه و تجهیزات خود را با قیمت‌های جهانی تأمین می‌کنند، اما محصولاتشان را به ریال می‌فروشند. بنابراین، افزایش نرخ دلار در کوتاه‌مدت و تا زمان دریافت مجوز افزایش نرخ، به زیان آن‌هاست. اما در بلندمدت، با توجه به میزان افزایش نرخ دریافتی، اثر صعود قیمت ارز می‌تواند سودآوری این شرکت‌ها را تقویت کند.

تامین مواد اولیه

گروه لاستیک به‌عنوان یکی از صنایع پایین‌دستی پتروشیمی، وابستگی بالایی به تأمین مواد اولیه از پتروشیمی‌ها دارد. عدم تأمین به‌موقع این مواد می‌تواند تولید شرکت‌های لاستیک‌سازی را مختل کند و سودآوری آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.

تحریم‌های اقتصادی

تحریم‌های اقتصادی ایران تأثیر قابل‌توجهی بر صنایع مختلف داشته‌اند، از جمله شرکت‌های فعال در صنعت لاستیک. این محدودیت‌ها بر فروش صادراتی، تأمین مواد اولیه و واردات تجهیزات تولید اثرگذار بوده و می‌توانند روند تولید و سودآوری شرکت‌های این گروه را تحت تأثیر قرار دهند.

نوسانات قیمت نفت و بازارهای جهانی

مواد اولیه مورد استفاده در گروه لاستیک عمدتاً شامل محصولات پتروشیمی و نفتی است که بر اساس نرخ‌های جهانی قیمت‌گذاری می‌شوند. بنابراین، نوسانات بازارهای جهانی می‌تواند بر هزینه تولید شرکت‌های این صنعت تأثیر قابل‌توجهی داشته باشد و میزان سودآوری آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.

تغییر فصل

بررسی‌ها نشان می‌دهد که مصرف لاستیک خودرو در فصل‌های سرد سال افزایش می‌یابد. این رشد تقاضا موجب افزایش فروش شرکت‌های فعال در صنعت لاستیک شده و تأثیر مثبتی بر سودآوری آن‌ها خواهد داشت.

نکات قابل توجه در مورد شرکت‌های تولیدکننده لاستیک:

تعداد شرکت‌ها:

تعداد شرکت‌های تولیدکننده لاستیک در بازار سهام ایران ۶ شرکت است.

ارزش بازار:

ارزش بازار ۶ شرکت بورسی تولیدکننده لاستیک در ایران‌ اکنون حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان است.

جایگاه شرکت‌های تولیدکننده لاستیک:

با توجه به ارزش بازار بیش از ۱۱.۵ میلیون میلیارد تومانی کل بازار سهام ایران، این ۶ شرکت در مجموع کمتر از یک درصد از بازار را تشکیل می‌دهند و از نظر اندازه، شرکت‌های بسیار کوچکی محسوب می‌شوند.

ارزش بازار شرکت‌های تولیدکننده لاستیک:

ارزش بازار شرکت‌های تولیدکننده لاستیک در مجموع حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان است که در ادامه به بررسی و مقایسه آنها می‌پردازیم.

سه شرکت پکرمان، پکویر و پارتا بزرگ‌ترین شرکت‌های گروه لاستیک محسوب می‌شوند، در حالی که پاسا، پیزد و پتایر کوچک‌ترین شرکت‌های این صنعت هستند. برای درک بهتر مقایسه ارزش بازار، در ادامه نمودار دایره‌ای ارزش بازار شرکت‌های تولیدکننده لاستیک ارائه شده است

نسبت پ‌ب‌ای شرکت‌های تولیدکننده لاستیک:

با توجه به تورم بالا و عدم رشد متناسب قیمت سهام شرکت‌های بورسی در سال‌های اخیر، نسبت P/E در تمامی شرکت‌های تولیدکننده لاستیک اکنون در محدوده‌ای منطقی قرار گرفته است. در ادامه، وضعیت این نسبت در شرکت‌های بورسی فعال در این صنعت قابل مشاهده است.

نسبت پ‌ب‌اس شرکت‌های تولیدکننده لاستیک:

همانند نسبت P/E، تمامی شرکت‌های بورسی تولیدکننده لاستیک از نظر نسبت P/S نیز در وضعیتی منطقی قرار دارند. میانگین هم‌وزن P/S در این گروه حدود ۱.۳ واحد است. در ادامه، وضعیت این نسبت در شرکت‌های تولیدکننده لاستیک قابل مشاهده است.

همان‌طور که نمودار نشان می‌دهد، شرکت‌های گروه لاستیک از نظر نسبت P/S در وضعیتی نسبتاً مطلوب قرار دارند. این موضوع نشان می‌دهد که دریافت مجوز افزایش نرخ می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر سودآوری این شرکت‌ها داشته باشد.

نسبت حاشیه سود شرکت‌های تولیدکننده لاستیک:

هرچند شرکت‌های گروه لاستیک از نظر حاشیه سود عملکرد فوق‌العاده‌ای ندارند، اما هیچ‌یک در وضعیت بحرانی قرار ندارند. در ادامه، انواع حاشیه سود شرکت‌های تولیدکننده لاستیک قابل مشاهده است.

در ادامه وضعیت نرخ رشد درآمدی این شرکت‌ها نیز مورد بررسی و مقایسه قرار می‎‌گیرد.

همان‌طور که نمودار نشان می‌دهد، شرکت‌های تولیدکننده لاستیک از نظر نرخ رشد درآمد بلندمدت عملکرد مطلوبی داشته‌اند، اما در سال‌های اخیر با کاهش رشد مواجه شده‌اند. میانگین رشد درآمد ۵ ساله این گروه حدود ۵۶ درصد بوده، در حالی که در یک‌سال اخیر به ۴۰ درصد کاهش یافته است. در ادامه، مقایسه دقیق‌تر شرکت‌های فعال در این صنعت ارائه شده است.

در ادامه، ابتدا آخرین وضعیت درآمد عملیاتی و سهم هر شرکت از کل درآمد شرکت‌های تولیدکننده لاستیک بررسی و مقایسه می‌شود. سپس، میزان سود شرکت‌ها با یکدیگر مقایسه خواهد شد.

وضعیت مبلغ درآمد عملیاتی شرکت‌های بورسی تولیدکننده لاستیک:

در ادامه، ابتدا آخرین وضعیت درآمد عملیاتی و سهم هر شرکت از کل درآمد شرکت‌های تولیدکننده لاستیک بررسی و مقایسه می‌شود. سپس، میزان سود شرکت‌ها با یکدیگر مقایسه خواهد شد.

وضعیت مبلغ درآمد عملیاتی شرکت‌های بورسی تولیدکننده لاستیک:

وضعیت میزان سودسازی شرکت‌های تولیدکننده لاستیک:

وضعیت سهم هر شرکت نسبت به کل گروه از سود خالص شرکت‌های گروه لاستیک:

نتیجه‌گیری:

گروه صنعت لاستیک یکی از گروه‌های کوچک بازار سرمایه محسوب می‌شود که همواره تقاضای خوبی برای محصولات خود دارد و به‌طور کلی مشکلی در فروش ندارد. سود شرکت‌های فعال در این گروه عمدتاً عملیاتی است، اما با توجه به قیمت‌گذاری دستوری و افزایش نرخ ارز، تمامی شرکت‌های این صنعت با ریسک رشد سودسازی مواجه‌اند.

در شرایط فعلی، برخی از شرکت‌های منتخب این گروه وضعیت نسبتاً مناسبی برای سرمایه‌گذاری میان‌مدت و بلندمدت دارند، اما سرمایه‌گذاری روی همه شرکت‌های این گروه توصیه نمی‌شود. اگر قصد سرمایه‌گذاری در این صنعت را دارید، انتخاب دقیق و تحلیل داده‌های واقعی ضروری است، زیرا شرکت‌های منتخب این گروه می‌توانند فرصت‌های سرمایه‌گذاری مطلوبی را فراهم کنند.

لازم به ذکر است که این تحلیل صرفاً به ارائه دید کلی از وضعیت شرکت‌های تولیدکننده لاستیک می‌پردازد و کمک می‌کند تا سهام برتر شناسایی شود. با این حال، برای خرید و فروش سهام، بررسی دقیق‌تر و جامع‌تر شرکت‌ها ضروری است.

بنابراین، توصیه می‌شود پیش از هرگونه معامله، علاوه بر تحلیل‌های ارائه‌شده، به سایر عوامل کلیدی شرکت‌ها توجه کرده و شرایط کلی بازار سرمایه را نیز مدنظر قرار دهید تا تصمیم‌گیری هوشمندانه‌تری داشته

نویسنده: دکتر محسن تارتار – تجلیل گر شرکت کارگزاری بانک سامان