استفاده از فولاد سبز، عاملی محرک در فرایند کربن‌زدایی

‌به گزارش بورس امروز و به‌ نقل از موسسه «Fastmarkets»، حجم خرید فولاد سبز در بازار فیزیکی در سراسر اروپا، نسبتا با روند نزولی مواجه شده است؛ چراکه در حال حاضر توزیع‌کنندگان کوچک و متوسط و مراکز ارائه‌دهنده خدمات فولاد، حاضر به پرداخت پریمیوم بالاتر برای خرید این نوع از فولاد نیستند.

هلگه رانر، مدیر اجرایی شرکت «Norsk Stal» در جریان برگزاری این نشست، بیان کرد: در کشور نروژ، آگاهی از اهمیت فولاد‌ سبز بسیار بالاست اما تمایل برای پرداخت پریمیوم و هزینه بیشتر برای آن کم است.

برخی منابع اشاره کردند که برای مراکز خدمات فولادی، محصولات فولادی تقریبا ۱۰۰ درصد هزینه را شامل می‌شوند و پرداخت هرگونه پریمیوم برای این مراکز یک چالش محسوب می‌‌شود؛ این در حالی است که برای تولیدکنندگان خودرو، قیمت فولاد به مراتب ارزان‌تر تمام خواهد شد.

برخی فعالان بازار سرمایه عنوان کردند که تولیدکنندگان عمده در صنایع خودروسازی و ساختمانی، آماده ثبت سفارش فولاد‌ سبز و پرداخت پریمیوم برای خرید این نوع از فولاد هستند؛ چراکه ارزش فولاد‌ سبز برای آن‌ها علی‌رغم هزینه پرداختی اهمیت بیشتری دارد.

به گفته یکی از تولیدکنندگان، استفاده از فولاد‌ سبز در دستور کار شرکت‌های بزرگ خودروسازی قرار گرفته است و به‌کارگیری این نوع فولاد در زنجیره تامین تولیدکنندگان خودرو، اقدامی پذیرفته شده تلقی می‌شود اما پذیرش چنین اقدامی در سراسر زنجیره تامین، کار به نظر دشواری خواهد بود.

یاپ یان آردنبورگ، مدیر بازاریابی توزیع و مشاور تجاری شرکت «Tata Steel» در اروپا خاطرنشان کرد: آگاه‌سازی در رابطه با مزایای فولاد‌ سبز در زنجیره‌های تامین زمان‌بر خواهد بود.

ارزیابی هفتگی از موسسه «Fastmarkets» برای پریمیوم فولاد نورد مسطح سبز، با در نظر گرفتن اختلاف پریمیوم نسبت به شاخص کویل نورد گرم با شرط تحویل درب کارخانه تولیدکننده در شمال اروپا، رقم ۱۰۰ تا ۲۵۰ یورو (۱۰۵ تا ۲۶۴ دلار) در هر تن در روز پنجشنبه پنجم اکتبر ۲۰۲۳ را نشان داد.

پریمیوم فولاد نورد تخت سبز با درنظر گفتن اختلاف پریمیوم با شاخص کویل نورد گرم

علی‌رغم سطح بالای پریمیوم‌ها، فولادسازانی که قادر به عرضه فولاد بدون کربن یا سبز به بازار بودند، همچنان تمایل به ادامه این کار دارند. قیمت فولاد به دلیل اجرای تدریجی طرح مکانیزم تعدیل میزان کربن اتحادیه اروپا، روند صعودی به خود خواهد گرفت. علاوه‌براین، فولادسازان در اروپا میلیاردها یورو در فرایند کربن‌زدایی سرمایه‌گذاری می‌کنند و باید شاهد بازگشت سرمایه‌های خود باشند.

همچنین به نظر می‌رسد قبل از اینکه تمام ظرفیت‌های تعیین شده با استفاده از کوره قوس الکتریکی (EAF) عملیاتی و به مرحله بهره‌برداری برسد، فولاد‌ سبز تا چند سال آینده با کمبود عرضه دست و پنجه نرم کند؛ این در حالی است که انتظار می‌‌رود تمایل برای خرید این فولاد افزایش یابد.

  افزایش حجم تقاضای مصرف‌کنندگان نهایی برای فولاد‌ سبز

یکی از تولیدکنندگان فولاد مستقر در اروپا اظهار داشت: مصرف‌کنندگان نیاز خود به استفاده از فولاد‌ سبز را از طریق بانک‌ها برطرف می‌کند و این مسئله تامین مالی معاملات برای این نوع از فولاد را در اولویت بانک‌ها قرار می‌دهد. این بانک‌ها از طریق تعیین یک سری مقررات، مصرف‌کنندگان را ملزم به استفاده از فولاد‌ سبز می‌کنند.

به گفته برخی منابع، فقدان استانداردهای متعارف و حتی عدم تعریفی جامع و تخصصی برای «فولاد‌ سبز»، از عوامل کاهش جذب فولاد‌ سبز در بازار اعلام شده است.

به گفته یکی از تولیدکنندگان مستقر در کشورهای اسکاندیناوی، به نظر می‌رسد که در برخی مناطق، مصرف‌کنندگان اطلاع چندانی در رابطه با فولاد‌ سبز نداشته و برخی از خریداران نیز هیچ درکی از نیازهای خود برای خرید این نوع از فولاد را ندارند.

یکی دیگر از فعالان بازار فولاد با اشاره به نیازمندی صنعت فولاد اروپا به حمایت کمیسیون اروپا، تصریح کرد: هنوز درک نادرستی از فولاد‌ سبز میان برخی از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان وجود دارد. برخی دیگر از فعالان بازار نیز مخالفت خود با وضع مقررات سختگیرانه که صنعت فولاد را به خطر می‌اندازد، اعلام کردند.

به گفته یکی از تولیدکنندگان فولاد، وجود یک بازار مملو از قوانین سختگیرانه، موجب کاهش بازدهی آن خواهد شد. بهتر است تعیین قوانین برای فولاد‌ سبز مرتبط با این صنعت باشد.

در این بین سوالی که ذهن تولیدکنندگان را درگیر می‌کند، این است که آیا بهره‌برداری از ظرفیت‌های جدید فولاد‌ سبز، منجر به مازاد عرضه در بازار فولاد اروپا خواهد شد یا اینکه وضع قوانین، مانع از به وجود آمدن چنین حالتی می‌شود.

اکثر فولادسازان در اروپا، از روش کوره بلند برای تولید فولاد استفاده می‌کردند و طی سال‌های گذشته، در پروژه‌های فولاد‌ سبز سرمایه‌گذاری کرده‌اند. بر همین اساس مطابق با قوانین تعیین شده از سوی اتحادیه اروپا، میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در این واحدها کاهش یافته است.

بر اساس معاهده تجارت سبز اروپا (European Green Deal)، کمیسیون اروپا اعلام کرد که میزان انتشارگازهای گلخانه‌ای در این قاره تا سال ۲۰۳۰، حداقل باید ۵۵ درصد در مقایسه با میزان گازهای منتشر شده در سال ۱۹۹۰ کاهش یابد. به علاوه میزان انتشار این گازها تا سال ۲۰۵۰ باید به مرز صفر برسد.

برخی از منابع بازار نگران هستند که اضافه شدن ظرفیت‌های جدید تولید بر بازار مازاد عرضه فولاد اروپا تاثیر منفی بگذارد اما فولادسازان دیدگاه متفاوتی در خصوص این مسئله دارند.

یان مایر، مدیرعامل و مدیر فروش شرکت «SSAB» بیان کرد: حجم تقاضا برای استفاده از فولاد‌ سبز، از حجم عرضه آن در بازار پیشی خواهد گرفت. بنابراین فضا برای راه‌اندازی ظرفیت‌های جدید در کوتاه‌مدت به وجود خواهد آمد.

آردنبورگ معتقد است که دنیا به سمت جوامع فراصنعتی پیش می‌رود و در سال های آینده به فولاد کمتری نیاز خواهد داشت. همچنین به نظر می‌رسد صنعت فولاد با برنامه‌ریزی‌های انجام شده، مانع از ایجاد وضعیت ظرفیت مازاد در آینده شود.

یکی از حاضران در نشست سازمان «Eurometal» عنوان کرد : میزان تولید فولاد در اروپا تا سال ۲۰۳۰، از ۱۲۰ میلیون تن در سال فراتر نخواهد رفت.

گفتنی است در سال ۲۰۲۲، میزان تولید فولاد خام در سراسر اروپا به ۱۳۶٫۳ میلیون تن رسید که نسبت به ۱۵۲٫۶ میلیون تن فولاد خام تولیدی در سال ۲۰۲۱ کاهش داشت.

این روند نزولی به دلیل کاهش مقدار تولید توسط واحدهای فولادسازی در اروپا در سه ماهه سوم و چهارم سال ۲۰۲۲ اتفاق افتاد و این اقدام فولادسازان اروپا، منجر به کاهش حجم تقاضا و قیمت فولاد در این قاره شد.

  ارائه طرح مکانیزم تعدیل میزان کربن اتحادیه اروپا

اجرای آزمایشی طرح مکانیزم تعدیل میزان کربن اتحادیه اروپا از روز اول اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد و اولین گزارش‌های مرتبط با این طرح تا پایان ماه ژانویه ۲۰۲۴ به نهادهای مربوطه کمیسیون اروپا ارسال خواهد شد.

برخی منابع پیشنهاد کردند که پیچیدگی‌های پیاده‌سازی طرح مکانیزم تعدیل میزان کربن همراه با افزایش هزینه‌ها و غیرقابل پیش‌بینی بودن امکان صدور مجدد مجوزها برای تولید کربن بیش از میزان تعیین شده در ازای پرداخت جریمه، تعداد مصرف‌کنندگان متقاضی فولاد تولید شده در کشورهای عضو اتحادیه اروپا را به میزان قابل‌توجهی محدود می‌کند.

به گفته یکی از منابع بازار، حتی تعداد گواهی‌های موردنیاز برای هر واردکننده به منظور پوشش کالاهای خریداری شده منطبق با طرح مکانیزم تعدیل میزان کربن هم مشخص نیست.

یک معامله‌گر فولاد مستقر در قاره اروپا معتقد است که مراکز ارائه‌دهنده خدمات فولاد و توزیع‌کنندگان، قادر به خرید مستقیم فولاد وارداتی نیستند. بنابراین برای تامین نیاز خود مجبورند به بازار داخلی اروپا رجوع کنند و فولاد وارداتی را از شرکت‌های بزرگی که قادر به پوشش ریسک محصولات خود هستند، تهیه کنند.

یک منبع آگاه دیگر در مصاحبه خود با موسسه «Fastmarkets» ابراز نگرانی کرد که این طرح منجر به انحصار‌گرایی در روند واردات خواهد شد و تنها چند فعال بزرگ در سطح بازار، قادر به ارائه تمام اسناد لازم و خرید گواهی‌های منطبق با طرح مکانیزم تعدیل میزان کربن برای کاهش میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای خود خواهند بود.

این منبع در ادامه تاکید کرد: به احتمال زیاد خریداران خرد چاره‌ دیگری جز خرید فولاد تولید شده در اروپا را نداشته باشند. توزیع‌کنندگان در اروپا باید به منظور تنوع‌بخشی به منابع عرضه واردات تکیه کنند تا بتوانند عرضه بی‌وقفه محصولات فولادی را برای مشتریان خود تضمین کنند. خرید حجم مورد نیاز فولاد نباید ۱۰۰ درصد از طریق واردات و یا بازارهای داخلی تامین شود.