عایدی طرح مالیات بر عایدی چیست؟
به گزارش بورس امروز؛ مالیات یکی از اصلی‌ترین روش‌های تأمین مالی دولت است. عایدی سرمایه، در واقع تفاوت ارزش واگذاری یا فروش و بهای تمام‌شده دارایی در یک دوره نگهداری مشخص است. طرح مالیات بر عایدی سرمایه در سال ۱۳۹۹ برای اولین بار در مجلس مطرح شد. این طرح که سوم تیرماه همان سال در مجلس […]
به گزارش بورس امروز؛ مالیات یکی از اصلی‌ترین روش‌های تأمین مالی دولت است. عایدی سرمایه، در واقع تفاوت ارزش واگذاری یا فروش و بهای تمام‌شده دارایی در یک دوره نگهداری مشخص است. طرح مالیات بر عایدی سرمایه در سال ۱۳۹۹ برای اولین بار در مجلس مطرح شد. این طرح که سوم تیرماه همان سال در مجلس اعلام وصول شده بود، پس از توافق دولت و مجلس و البته نامه احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد به رئیس مجلس در دستور کار نمایندگان قرار گرفت تا با دو نوبته شدن جلسات علنی مجلس، زودتر این طرح به قانون تبدیل و جلوی نوسان شدید قیمت‌ها در بازارها گرفته شود. دولت انتظار دارد با تصویب این طرح و تبدیل آن به قانون از تورم و سوداگری در بازارهای غیرمولد نظیر مسکن، خودرو، ارز و طلا جلوگیری شود. اگرچه آغاز بررسی جزئیات طرح مالیات بر عایدی سرمایه در ۱۲ دی امسال از سوی مجلس، خبری بد برای سوداگران این صنف به شمار رفت. دولت مدعی است معافیت‌های این طرح به نحوی طراحی شده که تقاضای مصرفی افراد و خانوارها در دارایی‌هایی نظیر مسکن، خودرو، طلا و جواهرات، به هیچ وجه مشمول مالیات نشود. بلکه تنها سوداگرانی که بیش از حد مصرفی خود و خانوار خود به خرید و فروش مکرر دارایی‌های مذکور اقدام می‌کنند و در بازار اختلال به وجود می‌آورند، مشمول این مالیات می‌شوند.
- طرحی برای ۵ درصد از جامعه
طبق آمار رسمی، برای دریافت مالیات این طرح تنها باید به سراغ ۵ درصد از جامعه حرکت کنند، به نظر می‌رسد شناسایی این تعداد از افراد جامعه برای دولت کار سختی نیست. اما منتقدان این طرح را مخالف حقوق مالکیت افراد می‌دانند. اهالی بازار سرمایه هم در رابطه با تأثیر تصویب و اجرای طرح مالیات برعایدی سرمایه بر روی بازار سهام، اظهاراتی را مطرح کرده‌اند. برخی از فعالان بازار سرمایه معتقدند طرح نهایی که اکنون ذیل مالیات عایدی بر سرمایه در مجلس در دست بررسی است، نسبت به طرح ابتدایی که در سال ۱۳۹۹ در مجلس ارائه شد بیش از پیش برای بازار سرمایه منفعت دارد. در ابتدا طرح مالیات بر عایدی سرمایه شامل املاک، سرقفلی، وسایل نقلیه، سکه، ارز و سهام، سهم الشرکه، حق تقدم و سایر اوراق بهادار بود، در حالی که اکنون براساس بررسی‌های انجام شده قرار است علی‌الحساب سود نقدی و سرمایه‌ای سهام با نرخ مالیات صفر محاسبه شود.
این دسته از فعالان بازار سرمایه معتقدند درصورت تصویب طرح مالیات بر عایدی سرمایه، بازارهای غیر مولد با رکود تورمی مواجه خواهند شد، زیرا عرضه‌ها به سبب پرداخت مالیات کاهش می‌یابد یا آنکه سوداگران به سمت معاملات غیرشفاف یا تهاتری حرکت می‌کنند.
اما عده ای دیگر از اهالی بازار سرمایه اذعان دارند که به دلیل بی‌اعتمادی گسترده‌ای که در بازار سرمایه ایجاد شده با اجرای این طرح ممکن است به افزایش خروج سرمایه از کشور منجر شود؛ چرا که فضای ایجاد شده در بازار سرمایه به گونه‌ای نیست که افراد حقیقی جدیدی تمایلی به سرمایه گذاری در این بازار داشته باشند و هنوز بازار سال ۱۳۹۹ را فراموش نکرده است. از سویی دیگر با اعمال تصمیمات شبانه و دستورات خلق‌الساعه بر بازار مانند نرخ دستوری ارز، تعیین نرخ عوارض مالیاتی برای صادرات، تغییر نرخ حامل‌های انرژی و نرخ خوراک صنایع باعث شده که بازار حال و روز خوبی نداشته باشد. به علت نبود سرمایه گذاری مناسب در سال‌های پیش صنایع بورسی با مشکلاتی از جمله قطع گاز و برق در زمستان و تابستان مواجه شده‌اند که میزان تولید و فروش شرکت‌ها را متأثر کرده است. از همین رو بسیاری معتقدند اگر بازار سهام برای سرمایه گذاری جذاب بود افراد به جای خرید ملک، سکه، دلار و خودرو حتماً در این بازار سرمایه گذاری می‌کردند.
در این میان مرکز پژوهش‌های اتاق ایران و کمیسیون مالیات، کار و تأمین اجتماعی اتاق ایران در گزارش‌هایی جداگانه، طرح اصلاح برخی احکام قوانین مالیاتی (مالیات بر عایدی سرمایه) را مورد بررسی قرار دادند. اهالی اتاق بازرگانی به موجب بررسی های خود وضع مالیات بر عایدی سرمایه در کشور را توجیه دار می دانند. اگرچه توجه به چند نکته مهم را ضروری می دانند. ابزاری چون مالیات بر عایدی سرمایه به تنهایی مثمرثمر نخواهد بود اگر همزمان، محیط کسب و کار و سرمایه‌گذاری در کشور نیز بهبود نیابد. از این رو، ضروری است رفع موانع موجود بر سر راه فعالیت‌های مولد و تولیدی در دستور کار قرار گیرد. در غیر اینصورت اجرای این پایه مالیاتی می‌تواند خروج سرمایه از کشور، افزایش فعالیت‌های غیررسمی و بازارهای غیرشفاف را رقم بزند.
