سکون بازار و بازی تازه اختیارها
در فاز اصلاح زمانی و قیمتی، بازی اختیارها دشوارتر میشود و کاهش نوسان پیشبینیشده سودگیری از اختیار خرید را محدود میکند. معاملهگران در چنین دورهای با استراتژیهای محافظهکارانه میتوانند از سکون بازار بهره ببرند.
به گزارش بورس امروز؛ در فاز اصلاح زمانی و قیمتی، بازی اختیارها دشوارتر میشود و کاهش نوسان پیشبینیشده سودگیری از اختیار خرید را محدود میکند. معاملهگران در چنین دورهای با استراتژیهای محافظهکارانه میتوانند از سکون بازار بهره ببرند.
بازار سهام ایران همانند بسیاری از بازارهای مالی، چرخهای از نوسانات صعودی و نزولی را تجربه میکند. یکی از پدیدههای مهم در این چرخه، فاز اصلاح زمانی و قیمتی است؛ دورهای که در آن قیمت سهام بهصورت تدریجی کاهش مییابد یا در یک محدوده قیمتی محدود نوسان میکند و رشد قابلتوجهی مشاهده نمیشود. در این شرایط، ابزارهای مشتقه مانند اختیار معامله، به ویژه اختیار خرید، تحت تأثیر مستقیم این سکون بازار قرار میگیرند. برای معاملهگران، درک دقیق اثرات این وضعیت بر ارزش اختیارها و استراتژیهای معاملاتی، نقش حیاتی در مدیریت ریسک و کسب بازده دارد.
یکی از مهمترین چالشها در این دوره، کاهش نوسان پیشبینیشده یا ضمنی است. نوسان پیشبینیشده نقش تعیینکنندهای در ارزشگذاری اختیارها دارد و کاهش آن باعث کاهش قیمت اختیارهای خرید میشود. در چنین شرایطی، فاصله میان قیمت سهم و قیمت توافقی اختیار به سختی پر میشود و اختیار خریدی که معمولاً برای کسب سود از افزایش قیمت سهم انتخاب میشود، احتمالاً بیارزش سررسید خواهد شد. به بیان دیگر، حتی اگر سهم پایه تغییرات جزئی داشته باشد، این نوسان برای رسیدن به قیمت توافقی اختیار کافی نیست و دارنده اختیار قادر به کسب سود قابل توجه نخواهد بود.
چالش دوم، کاهش ارزش زمانی اختیار است. در دورههای کمنوسان، با کاهش فعالیت معاملاتی و نبود موج تقاضای قدرتمند، ارزش زمانی اختیار خرید به سرعت تحلیل میرود. این امر در بازار ایران که عمق بازار اختیارها محدود است، ممکن است به گونهای رخ دهد که دارنده موقعیت خرید حتی با تغییر اندک روند سهم، امکان خروج مناسب و کسب بازده را نداشته باشد.
علاوه بر این، کمبود نقدینگی و عمق محدود بازار یکی دیگر از مشکلات این دوره است. کاهش جریان معاملات باعث میشود که بازیگران بزرگ بازار کمتر حرکتهای جهتدار انجام دهند و نوسان بازار اختیارها بیش از پیش کاهش یابد. در نتیجه، حتی در صورت تلاش معاملهگر برای کسب سود از حرکت جزئی قیمت سهم، فرصت کافی برای معامله یا سودگیری وجود ندارد.
بهطور کلی، این چالشها نشان میدهند که در فاز اصلاح زمانی و قیمتی، ابزارهای مشتقه، به ویژه اختیار خرید، توانایی سنتی خود در کسب بازده سریع از افزایش قیمت سهم را از دست میدهند و استفاده از آنها بدون تغییر استراتژی، ریسک بالایی دارد.
با وجود چالشها، دوره اصلاح زمانی و قیمتی میتواند فرصتهایی برای استفاده هوشمندانه از ابزارهای مشتقه ایجاد کند. یکی از مؤثرترین روشها، به کارگیری استراتژیهای محافظهکارانه مبتنی بر فروش اختیارها است. به عنوان مثال، نگهداشتن سهم پایه و همزمان فروش اختیار خرید با قیمت توافقی بالاتر از قیمت فعلی سهم، به معاملهگران این امکان را میدهد که از مبلغ دریافتی برای فروش اختیارها درآمد کسب کنند. این روش در شرایط کمنوسان، ریسک کمتری دارد، زیرا احتمال جهش ناگهانی قیمت سهم پایین است و معاملهگر میتواند از سکون بازار سود کسب کند.
روش دیگر، استفاده از فروش اختیارهای نزدیک به سررسید است. در شرایطی که نوسان پیشبینیشده کاهش یافته، فروش اختیار خرید با قیمت توافقی بالاتر میتواند درآمد ثابت ایجاد کند و ریسک کمتری نسبت به دورههای پرنوسان دارد. این رویکرد به ویژه برای معاملهگرانی مناسب است که به دنبال کسب بازده از سکون بازار هستند و نیازی به رشد سریع قیمت سهم ندارند.
علاوه بر این، هجینگ ملایم و مدیریت پرتفوی میتواند نقش مهمی در کاهش ریسک داشته باشد. در بازار کمنوسان، با استفاده از موقعیتهای پوششی، معاملهگر میتواند از زیانهای احتمالی جلوگیری کند و در عین حال از مبلغ دریافتی بابت فروش اختیارها بهره ببرد. این استراتژیها شامل موقعیتهای ترکیبی فروش اختیار همراه با نگهداری سهم یا استفاده از اختلاف قیمت میان اختیارها برای پوشش ریسک هستند که امکان کاهش نوسان و افزایش کارایی سرمایه را فراهم میکنند.
در مقابل، در بازارهای پرنوسان، وضعیت کاملاً متفاوت است. افزایش نوسان پیشبینیشده، حتی بدون تغییر محسوس قیمت سهم، ارزش اختیارها را بالا میبرد و خرید اختیار، به ویژه اختیار خرید، برای معاملهگرانی که به دنبال افزایش اهرم سرمایه هستند، جذاب میشود. با این حال، فروش اختیار در چنین دورههایی پرریسک است، زیرا احتمال جهش ناگهانی قیمت سهم پایه بالا است و ممکن است زیان قابل توجه ایجاد شود. بنابراین، انتخاب ابزار مناسب و مدیریت ریسک در این شرایط اهمیت حیاتی دارد.
فاز اصلاح زمانی و قیمتی بخشی طبیعی و اجتنابناپذیر از چرخه بازار سهام ایران است. این وضعیت چالشهای جدی برای استفاده سنتی از اختیار خرید ایجاد میکند، از جمله کاهش نوسان پیشبینیشده، کاهش ارزش زمانی و محدودیتهای ناشی از کمبود نقدینگی. با این حال، معاملهگران میتوانند با اتخاذ استراتژیهای محافظهکارانه و هوشمندانه، مانند نگهداشتن سهم و فروش اختیار خرید، فروش اختیار نزدیک به سررسید و هجینگ ملایم، از ابزارهای مشتقه برای کسب بازده و مدیریت ریسک بهرهبرداری کنند. در بازار کمنوسان، موفقیت نصیب کسانی است که بتوانند از سکون بازار درآمد کسب کنند و در بازار پرنوسان موفق کسی است که ابزار مناسب را برای همراهی با موجها انتخاب کند و ریسکهای مرتبط را بهخوبی مدیریت نماید.
نویسنده: سید میثم ایوبی_ مدیرعامل کارگزاری بانک مسکن
