شاخص در تله سیاست

به گزارش بورس امروز؛ مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» به کشورهای عضو برجام اجازه می‌دهد در صورت نقض تعهدات از سوی ایران، روند بازگردانی تحریم‌های پیشین را فعال کنند. در صورت اجرای این مکانیزم، بازار سرمایه در کوتاه‌مدت با اصلاح شاخص کل مواجه خواهد شد.

در میان‌مدت، با توجه به احتمال چاپ پول توسط دولت برای جبران کسری بودجه، رشد شاخص حداقل به میزان تورم قابل انتظار است. اما در صورت دستیابی به توافق سیاسی، کاهش تورم، افت ریسک سیستماتیک و افزایش اطمینان نسبت به آینده اقتصاد، زمینه‌ساز رشد عملکرد شرکت‌ها خواهد شد. در چنین شرایطی، رشد شاخص کل تا بیش از ۵۰ درصد نیز پیش‌بینی می‌شود.

از جمله اثرات مکانیزم ماشه بر بورس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش شاخص کل
• افزایش نوسانات و هیجانات رفتاری
• خروج نقدینگی
• تشدیدریسک سیستماتیک

اگرچه فعال‌سازی این مکانیزم ممکن است اثراتی جزئی بر عرضه و تقاضای ارز داشته باشد، اما تأثیر اصلی آن بر بازار سرمایه، ناشی از تغییرات نرخ ارز و فاصله آن با نرخ بازار آزاد خواهد بود.

در حال حاضر، بازار سرمایه یکی از مبهم‌ترین و دشوارترین دوره‌های خود پس از جنگ ۱۲ روزه را تجربه می‌کند. نوسانات ناشی از ابهام در توافق یا عدم توافق، احتمال درگیری نظامی یا اجرای مکانیزم ماشه، فضای تصمیم‌گیری را پیچیده کرده است. در این میان، صنایع ارزآور و استراتژیک کشور—از جمله پتروشیمی، فولاد و کانی‌های فلزی و غیرفلزی—بیشترین آسیب را از تداوم تحریم‌ها خواهند دید.

در صورت اجرای مکانیزم ماشه، صف‌های خرید موقتی در بازار شکل خواهد گرفت. اما اگر تمدید این مکانیزم در دستور کار نباشد، اصلاح شاخص چندان عمیق نخواهد بود. با این حال، باید توجه داشت که مکانیزم ماشه بیش از آن‌که اثر واقعی داشته باشد، یک بازی روانی در بازار سرمایه است که رفتار سرمایه‌گذاران را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

نویسنده: نادر خوش‌کردار، مدیر مالی کارگزاری بانک مسکن

منبع: شماره ۱۱۰ نشریه بورس امروز– شهریورماه ۱۴۰۴