بازار جهانی مس در بحبوحه جنگهای تجاری
بازار مس ۲۰۲۵: تولید جهانی رشد ۱.۷ درصدی داشته اما کاهش تولید شیلی و چند کشور دیگر اثر آن را خنثی کرده است. مصرف ۱ درصد افزایش یافته، با رشد ۶ درصدی چین. مازاد عرضه ۱۵۰-۱۶۷ هزار تن است. قیمت میانگین ۹,۳۰۱.۸۸ دلار، تعدیل شده تحت تأثیر تعرفههای آمریکا. پیشبینی قیمت سال ۸,۸۱۸ دلار.
به گزارش بورس امروز؛ این یادداشت عمدتاً بر تحولات افق کوتاهمدت و تحلیل تأثیر تعرفههای ایالات متحده آمریکا تمرکز دارد و کلان روندهای بلندمدت را شامل نمیگردد. در ادامه بهاختصار به عرضه، تقاضا و پیشبینی قیمت مس پرداخته شده است.
۱- تولید:
بر اساس گزارش فوریه آی.سی.اس.جی. میزان تولید کنسانتره ۲.۷ درصد افزایش و میزان تولید استخراج با حلال- الکترووینینگ حدود ۱ درصد کاهشیافته است. مجموعاً تولید جهانی معادن در دوماهه سال ۲۰۲۵ حدود ۱.۷ درصد افزایش یافته است. هرچند طی این دوماهه تولید مس پروژهها به واسطه افزایش ظرفیت و بهرهوری تولید در معادن مختلف، افزایش داشته است؛ اما به دلیل کاهش شدید تولید شیلی و کاهشهای جزئیتر تولید در کشورهای اندونزی، مکزیک و ایالات متحده، تا حدی خنثی شده است:
- تولید کشور پرو به دلیل افزایش خروجی معادن بامباس، کواِلِیکوو توروموکونسبت به سال قبل ۵ درصد افزایش را تجربه کرده است. تولید جمهوری دموکراتیک کونگو به دلیل رشد تولید کنسانتره معدن کامائو افزایش ۵ درصدی داشته است.
- تولید آسیا ۵ درصد و تولید آمریکای شمالی ۲.۵ درصد کاهش داشتهاند. تولید کنسانتره شیلی ۲ درصد کاهش است. و تولید کاتد این کشور نیز به واسطه کاهش تولید معدن کولاهواسی و در ابعاد کوچکتر در معادن کودلکو و لُس پلامبرزکاهش ۱۱ درصدی را تجربه نموده است. تولید معدن کولاهواسی از ۴۵۰۰۰ تن در فوریه ۲۰۲۴ با کاهش ۶۲ درصدی به ۱۷۰۰۰ تن در ۲۰۲۵ رسید که از عمیق شدن معدن و کاهش عیار از ۰.۹ درصد در سطح به ۰.۴ درصد در عمق ناشی میشود.
بر اساس گزارش مذکور تولید مس پالایش شده در دوماهه اول سال ۲۰۲۵ حدود ۱ درصد افزایش داشته است که تولید اولیه حدود ۰.۵ درصد و تولید ثانویه از قراضه ۳ درصد افزایش داشته است. تولید مس پالایش شده جهانی به دلیل کاهش شدید در خروجی معادن کشور شیلی محدود شده است:
- تولید مس پالایش شده شیلی ۱۸ درصد کاهش یافته است. تولید الکترولیتی به دلیل نگهداری تعمیرات واحدهای ذوب ۲۹ درصد کاهش یافته است و خروجی الکترووینیگ نیز ۸ درصد کاهش داشته است.
- تولید در چین و کنگوکه حدود ۵۴ درصد کل تولید جهان را شامل میشود در حدود ۲ درصد افزایش داشته است.
- تولید آسیا (به جزء چین) حدود ۶ درصد افزایش داشته است که عمدتاً به دلیل رشد تولید ۶ درصدی هند است. هند در ماه مارس ۲۰۲۴ واحد ذوب و تغلیظ کنسانتره آدانی را با ظرفیت ۵۰۰ هزار تن در سال با سرمایه ۲ میلیارد دلار افتتاح نموده است. با اجرای فاز دوم ظرفیت این واحد به ۱ میلیون تن در سال خواهد رسید و با ۲۰۰۰ نفر اشتغال مستقیم بزرگترین واحد ذوب و پالایش جهان خواهد بود. شروع به کار دو پروژه ذوب و پالایش اندونزی به تأخیر افتاده است احتمالاً پروژه آمانبا ظرفیت ۲۲۲ هزار تن در ماه مارس ۲۰۲۵ و پروژه مانیار با ظرفیت فراوری ۲ میلیون تن کنسانتره معادل حدود ۶۰۰ هزارتن کاتد در سال، در اواسط ۲۰۲۵ به بهرهبرداری برسند. مانیار متعلق به فریپورت مکموران میباشد. فریپورت مکموران اکنون در اندونزی واحد گریسیک با ظرفیت فراوری ۱ میلیون تن کنسانتره در سال را در اختیار دارد. با ۲.۹ میلیارد دلار سرمایهگذاری در پروژه مانیار ظرفیت فریپورت مکموران در اندوزی به ۳ میلیون تن ذوب و پالایش کنسانتره در سال میرسد. تولید ژاپن ۵ درصد کاهش یافته است.
تولید مس پالایش شده از قراضه نیز حدود ۳ درصد رشد داشته است.
۲- مصرف:
در بخش تقاضا، مصرف آشکار مس در ۲ دو ماهه ۲۰۲۵ حدود ۱ درصد رشد داشته است:
- مصرف آشکار چین (به جزء تغییرات در موجودیهای گمرکی و گزارش نشده) حدود ۶ درصد افزایش یافته است. واردات مس پالایش شده چین حدود ۷ درصد کاهش و صادرات آن ۱۲۰ درصد افزایش داشته است. مجموعاً خالص واردات مس پالایش شده چین حدود ۱۱ درصد کاهش داشته است.
- مصرف سایر کشورها به جزء چین نشاندهنده۵ درصد رشد میباشد که این ناشی از رشد مصرف در تعدادی کشورهای آسیایی و حوزه منا میباشد. این رشد عمدتاً به دلیل تقاضای ضعیف در امارات، ژاپن و ایالات متحده خنثی شده است.
۳- موازنه تولید و مصرف:
طی دوماهه ابتدایی ۲۰۲۵ موازنه مس جهانی براساس مصارف آشکار چین (به جزء تغییرات در موجودیهای گمرکی و گزارش نشده) حاکی از مازاد ۱۵۰ هزار تنی بوده است که این رقم در مدت مشابه سال ۲۰۲۴ برابر ۱۵۷ هزارتن بوده است. موازنه تعدیل شده با لحاظ تغییرات در موجودیها حدود ۱۶۷ هزار تن عرضه مازاد است.
موجودی گمرکی مس چین دوماهه اول ۲۰۲۵ در مقایسه با پایان سال ۲۰۲۴ حدود ۱۷,۰۰۰ تن در افزایش یافته است.
در پایان مارس ۲۰۲۵ موجودی بورس فلزات مهم شامل لندن، کامکس و شانگهای مجموعاً به ۵۳۷,۰۴۳ رسیده است و نسبت به پایان دسامبر ۲۰۲۴ حدود ۱۰۶,۸۱۵ تن (معادل ۲۵ درصد) افزایش داشته است. موجودی در بورس فلزات لندن ۵۸،۰۷۵ تن کاهش، در بورس کامکس ۳,۷۶۶ تن کاهش و در بورس آتی شانگهای ۱۶۱,۱۲۴ تن افزایش داشته است.
۴– قیمت:
میانگین قیمت نقد مس در مارس ۲۰۲۴ حدود ۹۷۳۱.۶۷ دلار بوده است که معادل ۴.۳ درصد رشد نسبت به قیمت ۹,۳۲۹.۲۵ دلاری فوریه ۲۰۲۴ تجربه کرده است. در سال ۲۰۲۵ حداقل قیمت مس ۸,۵۳۹ دلار در ۹ آپریل و بیشینه ۹,۹۸۲ دلار در ۲۵ مارس بوده است. میانگین ۹۳۰۱.۸۸ دلار بوده است، که از میانگین سال ۲۰۲۴ به میزان ۱.۷ درصد بالاتر میباشد.
اعلام تعرفههای تجاری ایالات متحده در ۲ آپریل موجب کاهش رشد اقتصاد جهانی خواهد شد. صندوق بینالمللی پیشبینی رشد اقتصاد جهانی را از ۳.۳ درصد به ۲.۸ درصد و رشد اقتصادی کشورهای پیشرفته را از ۱.۹ به ۱.۴ درصد، رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه و نوظهور را از ۴.۲ به ۳.۷ درصد، رشد اقتصادی آمریکا را از ۲.۷ به ۱.۸ درصد و رشد اقتصادی چین را از ۴.۶ به ۴ درصد کاهش داده است. عمدتاً شرکتها و موسسات مختلف بر اثر تعرفههای تجاری ایالات متحده پیشبینیهای قیمت مس در سال ۲۰۲۵ را تغییر دادهاند. برای مثال کمیسیون مس شیلی بهعنوان بزرگترین کشور تولیدکننده مس قصد دارد پیشبینی قیمت خود را از ۴.۲۵ دلار به ازای هر پوند به ۳.۹ تا ۴ دلار به ازای هر پوند تعدیل کند.
بر اساس پیشبینی شرکتهای و مؤسسات مختلف اعم از بانک جهانی، سیتی بانک، گلدمن ساکس، جی پی موگان، اسکوشیا بانک، بانک آی.ان.جی.، تریدینگ اکونومیست، فیتچ، بانک آمریکا، لانگ فورکست، مرکوریا انرژی، میانه قیمت مس سال ۲۰۲۵ حدود ۸,۸۱۸ دلار به ازای هر تن برآورد میگردد.
کاهش قیمت مس به دلیل تعرفه های وارداتی ایالات متحده آمریکا
داده تاریخی قیمت نقد مس کاتدی در بورس لندن از ابتدای سال ۲۰۲۴ (ارقام به دلار به ازای هر تن)
پیشبینی عمده شرکتها و مؤسسات بینالمللی حاکی از مس ۸,۸۱۸ هزار دلاری در سال ۲۰۲۵
ارقام به دلار بهازای هر تن
محمدجواد بناءزاده-تحلیلگر مالی
منبع: شماره ۱۰۶ نشریه بورس امروز– اردیبهشت ۱۴۰۴