گره ای که به معاملات پایه زده شد

کمال خانزاده مدیرعامل کارگزاری ملل پویا در گفتگو با خبرنگار بورس امروز عنوان کرد: با توجه به ابلاغ دستورالعمل مصوب هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار درخصوص نحوه انجام معاملات در بازار پایه فرابورس ایران، درحال حاضر سه نوع تابلو (الف –ب- ج) برای معاملات بازار پایه وجود دارد که در تابلو “الف” تعداد یک نماد و در تابلو “ب” حدوداً تعداد ۹۰ نماد و در تابلو “ج” حدوداً تعداد ۵۸ نماد، پذیرش و مورد معامله قرار می گیرد.

وی افزود: به طورکلی در بازار پایه فرابورس حدود ۱۴۹ شرکت از جمله شرکتهای بزرگی مثل شرکت فرابورس، بانک سامان، شرکت گروه اقتصادی کرمان خودرو، پتروشیمی امیر کیبر، شرکت بیمه تعاون، شرکت بانک شهر، شرکت صنعتی مینو، شرکت خودکفایی آزادگان، شوکو پارس، گروه صنایع فلات و … مورد معامله قرار می گیرند و روزانه بطور میانگین حدود ۵ الی۶ درصد ارزش کل معاملات بازار بورس و فرابورس در این بازار مورد معامله قرار می گیرد.

مدیرعامل کارگزاری ملل پویا خاطرنشان کرد: برخی از شرکتهای کارگزاری، به پشتوانه دارایی سهام بازار پایه، اقدام به تخصیص اعتبار به مشتریان خود جهت خرید سهام نموده اند و ازآنجاییکه در این بازار بازدهی و نوسان بالا می باشد، لذا جذابیت این بازار برای نوسان گیران و سفته بازان بیشتر شده است. از چهارم مهرماه ۹۷ که ابلاغ دستورالعمل فوق به شرکت های کارگزاری صورت گرفت عملاً به ممنوعیت اعطای اعتبار برای خرید سهام بازار پایه تاکید گردیده است. در واقع با خرید سهام این بازار بصورت اعتباری توسط مشتریان اعتباری شرکتهای کارگزاری و همچنین در صورت عدم کفایت سایر دارایی سهام این مشتریان، وضعیت مشتری به حالت margin call درآمده و به نوعی برای کارگزاری ها تخلف محسوب می شود، به همین منظور پیگیری های مختلفی در خصوص رفع این مشکل صورت گرفته است ولی تاکنون به نتیجه نرسیده است.

مدیرعامل کارگزاری ملل پویا یادآور شد: با توجه به موارد فوق، شرکتهای کارگزاری هیچگونه ابزاری در جهت مدیریت و کنترل خرید اعتباری سهام در این بازار توسط مشتریان اعتباری خود را ندارند و از آنجاییکه در سیستم های معاملاتی قابلیت محدویت اتوماتیک خرید اعتباری بازار پایه وجود ندارد لذا بعضاً معامله گران و مدیران آنلاین در لحظه خرید، توانایی کنترل و مدیریت خرید سهام را ندارند.

در جهت حل این مشکل پیشنهاد می شود در مرحله اول برای کلیه سهام بازار پایه رقم ۱۰۰۰ ریال ارزش اسمی به عنوان ارزش دارایی سهام در سامانه مدیریت کنترل اعتباری کارگزاری ها (سکنا) اعمال گردد و در مرحله بعدی شرکت های مدیریت فناوری بورس و شرکتهای ارائه دهنده خدمات معاملات برخط (آنلاین) در سیستم های ایستگاه های معاملاتی و آنلاین، دسترسی و محدودیت خرید اعتباری برای سهام بازار پایه را در جهت کنترل اتوماتیک اعمال کنند.