حسن قالیباف اصل مدیرعامل سابق بورس اوراق بهادار تهران و عضو هیئت علمی و ریاست دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد دانشگاه الزهرا در گفتگو با خبرنگار بورس امروز از عرضه اولیه هلدینگ خلیج فارس به عنوان بهترین خاطره خود در بورس تهران نام برد. وی اظهارداشت: این شرکت از جمله بزرگترین شرکت های عرضه شده […]
حسن قالیباف اصل مدیرعامل سابق بورس اوراق بهادار تهران و عضو هیئت علمی و ریاست دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد دانشگاه الزهرا در گفتگو با خبرنگار بورس امروز از عرضه اولیه هلدینگ خلیج فارس به عنوان بهترین خاطره خود در بورس تهران نام برد.
وی اظهارداشت: این شرکت از جمله بزرگترین شرکت های عرضه شده در بورس بود و یکبار قبل از عید عرضه شد اما قیمت ارایه شده برای آن خیلی بالا بود و بازار آن را نخرید. این یک خاطره شیرین برای من بود چرا که یک رفتار حرفه ای در بازار را نشان می داد، اینکه هرکس چشم بسته در بازار سهمی را نمی خرد. در واقع در ارزیابی بازار این عدم جذابیت قیمت حاکی از بلوغ بازار بود. بعد از عید نیز این عرضه با قیمت ۸۰۰ تومان صورت گرفت که باز هم بازار از آن استقبال نکرد. پس از اصلاح قیمت پایه در بار سوم و رسیدن آن به ۷۵۰ تومان، بازار از این عرضه استقبال کرد. این اتفاق خوبی بود که نشان می داد باید روی عرضه بازار فکر کرد.
عضو هیئت علمی و ریاست دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد دانشگاه الزهرا اظهار داشت: من ۱۰ سال در بورس اوراق بهادار بودم و به خاطر می آورم که زمانی تنها در بورس سهام عرضه و از محل آن بورس تامین مالی می شد در دنیا ابزار مالی متنوع بود و بحث معامله انواع مشتقات در بازار همواره مطرح است.
وی به راه اندازی اوراق اختیار معامله و آتی در بورس با کمک شرکت فن آوری نرم افزاری اشاره و اضافه کرد: البته ایده اصلی را از بورس کالا خریداری و از تجربه این بورس بهره بردیم. با دعوت از آقای صالح آبادی رییس وقت سازمان بورس و مدیر عامل بورس ترکیه “حسین امکان” این نرم افزار راه اندازی شد.
ابزارهای جدید در بازار سرمایه
مدیرعامل سابق شرکت بورس تهران افزود: معرفی ابزارهای جدید بازار سرمایه اتفاق جدید و خوبی بود. انواع اوراق از جمله بدهی، اختیار معامله و اوراق فروش تبعی را منتشر کردیم. به عنوان مثال از اوراق اختیار فروش تبعی در سال گذشته ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان تامین مالی انجام شد.
حجم تامین مالی در بازار سرمایه
در سال ۸۸ کل تامین مالی بازار سرمایه هزار میلیارد تومان بود. بعدها که می خواستیم مقررات را تعیین کنیم فقط ۳ تا ۴ ماه از این ابزار استفاده کردیم. در این مدت ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان از این ابزارها استفاده شد.
تلخی حذف بورس ایران ازمجمع فدارسیون جهانی بورس ها
قالیباف یادآور شد: زمانی دبیر کل فدراسیون جهانی بورسها به دنبال حذف ایران از این فدراسیون بود. در این زمینه به دلیل ارتباط خوبی که با بورس ترکیه داشتیم، این بورس کمک زیادی به ما کرد. در آن زمان حسین امکان عضو هیات مدیره فدراسیون جهانی بورسها بود و بعد از آن دبیر کل شد. ایشون کمک زیادی به ما کرد.
وی یادآورشد: زمانی که ما عضو فدراسیون جهانی بورس ها شدیم در منطقه، ایران به عنوان قدیمی ترین عضو فدراسیون جهانی بورس ها به شمار می رفت.
ریاست دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد دانشگاه الزهرا اشاره کرد: دبیرکل مخالف ایران معتقد بود که نهاد ناظر هم باید عضو سازمان بینالمللی کمیسیونهای اوراق بهادار (آیسکو) (IOSCO) باشد، این در حالی بود که ایران قبل از تعیین این مقررات، عضو فدراسیون جهانی بورس ها بود و سازمان بورس اوراق بهادر هم می توانست با ارایه درخواست پذیرش داد، در آیسکو پذیرفته شود. همانگونه که بعد از آن عضو فدراسیون شد و آیسکو هم بورس اوراق بهادر را پذیرفت .
وی ادامه داد: با این وجود هیات مدیره فدراسیون جهانی بورس از بهانه دبیر کل استفاده و در نهایت تصمیم به حذف ایران گرفت. البته ایران پیگیری های زیاد کرد و بورس ترکیه هم کمک زیادی به ما کرد. اما این موضوع بدترین خاطره من در بورس تهران به شمار می رود . فکر می کنم که لازم نبود این تصمیم را بگیرند، چونه نهایتاً نهاد ناظر ما نیز این فرایند را طی می کرد.
قالیباف اظهار داشت: عضو شدن در فدراسیون جهانی بورس نیاز به طی کردن فرایندی دارد و بورس تهران قبل از ایجاد نهاد ناظر، ایجاد شده بود. در حقیقت این سازمان کارگزاران بورس تهران بود که عضو فدراسیون جهانی بورس ها بود. البته فکر می کنم که آن تصمیم رنگ و بوی سیاسی داشت.
وی تصریح کرد: در مورد فعالیت های بازار سرمایه خاطره بدی ندارم . البته در آن زمان تلاشهای خاص خودمان را داشتیم . چون رکود فرسایشی طولانی در بورس، موجب فروش اوراق تبعی شد .
داستان شکل گیری اوراق تبعی
قالیباف اضافه کرد: روزی در جلسه ای نزد آقای صالح آبادی رفتیم و در آن جلسه آقای خواجه نصیر هم حضور داشت، در آن جلسه صحبتهای زیادی انجام شد و یکی از مباحث مطروحه، کاهش قیمت سهام بود. سهامداران عمده می گفتند که سهام ارزنده است اما مشکل نقدینگی داریم و نمی توانیم از سهام خود حمایت کنیم. در آن جلسه به این نتیجه رسیدیم که باید یک ابزار اطمینان بخشی ارائه کنیم که سهامدار عمده با استفاده از آن، به سهامداران جزء در بازار اطمینان و آپشن دهد .
مدیرعامل سابق بورس اوراق بهادار تهران در انتها اشاره کرد: در آن زمان آقای خواجه نصیر ایده های خیلی خوبی در این حوزه داشت و چون پیش از این هم در این حوزه کار کرده بود استفاده از اوراق فروش تبعی را پیشنهاد کرد. در آن زمان ۴۰ -۵۰ شرکت بود و با سهامدارن عمده صحبت کردیم. همچنین با سازمان نیز برای تصویب و ابلاغ مقررات آن صحبت کردیم و خیلی هم از این پیشنهاد استقبال شد. البته از اوراق اختیار استفاده نشد چون قیمت بالا رفت. در واقع شرایط سخت بازار باعث می شود که خلاقیت ها و نوآوری هایی در بازار شکل گیرد و بعدها به یک ابزار تامین مالی خوب برای بازار سرمایه مبدل می شود.