آینده‌ای روشن صنعت بانکداری در بازار سرمایه

عباسعلی حقانی‌نسب درباره شرایط صنعت بانکداری کشور به خبرنگار بورس امروز گفت: با توجه به رخدادهای بازار سرمایه، صنعت بانکداری در سال‌های گذشته با مسائلی ویژه روبه‌رو بود،سیستم بانکی ما جزو سیستم‌هایی است که به دلیل استقلال نداشتن بانک مرکزی و نبود نظارت کافی همیشه از ناکارامدی‌های خاص رنج می‌برد.

وی افزود: ما در سال‌های پس از پیروزی انقلاب در دهه ۶۰ مفهوم بانکداری اسلامی را به اسم فعالیت سرمایه‌گذاری وارد فعالیت بانکداری کردیم اما این اقدام منشا ایجاد مشکل شد و بانک‌های ما به جای فعالیت‌های بانکداری به سمت بنگاه‌داری و سرمایه‌گذاری رفتند.

مدیرعامل شرکت سبندگردانی هدف با اشاره به مشکلات گفت: تلفیق فعالیت سرمایه‌گذاری و اعتباری مشکل اصلی نقدینگی، تورم ساختاری و حذف تولید در کشور است. طرح‌های توجیهی زیادی در سال‌های گذشته به دلیل نرخ بازده داخلی کمتر از نرخ تسهیلات بانکی از دایره تولید و اجرا خارج شده‌اند.

حقانی نسب عنوان کرد: در دیگر کشورها طرحی که بالای یک یا دو درصد سود دارد انجام می‌شود، اما در کشور ما طرح‌هایی که زیر ۲۰ درصد سود داشته باشند از دایره تولید خارج شدند.

انتظار بازار سرمایه برای اصلاحات نظام بانکی

وی با اشاره به تفکیک بانک‌های سرمایه‌گذاری از بانک‌های تجاری اظهار کرد: باتوجه به راهبردهایی که وجود دارد از حدود ۴-۳ سال پیش با توصیه رهبری تعدادی برنامه چیده شد، طبق این برنامه قرار است که فعالیت سرمایه‌گذاری مدیریتی از بانک‌های تجاری جدا شود بنابراین بانک‌ها فقط به فعالیت پولی و اعتباری خواهند پرداخت.

مدیرعامل شرکت سبدگردان هدف گفت: مهمترین جراحی‌ که باید اتفاق بیفتد اصلاح نظام بانکی است، اقدام‌های اصلاحی از سال‌ها پیش آغاز شده که با آمدن آقای همتی این موارد شدت گرفته است، با اصلاحاتی که اتفاق افتاده است بانک‌هایی که اکنون در بورس هستند جز یک یا دو مورد می‌توان گفت که اصلا این بانک‌ها بانک نیستند!

حقانی نسب یادآور شد: این بانک‌ها هلدینگ‌های چند رشته‌ای اهرمی هستند که پول مردم را در قالب سپرده سرمایه‌گذاری گرفته‌اند و به فعالیت‌های بنگاه‌داری و سرمایه‌گذاری مدیریت پرداخته‌اند، این بانک‌ها حتی در دوره‌های بدون سود به سپرده‌گذاران سود داده‌اند. به این ترتیب که از منابع سرمایه‌گذار برداشته و به سپرده‌گذاران پرداخت کرده‌اند.

وی درباره شفافیت بانک‌ها اظهار کرد: صنعت بانکداری در بازار سرمایه مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفته است، به‌طوری که در سال ۹۸ با تغییرات نرخ ارز  و افزایش نرح ارز در سال‌های ۹۶ و ۹۷ و به ترتیب در سال ۹۸ و  ۹۹ با روند تغییراتی که اتفاق افتاد ارزش دارایی‌هاشان افزایش یافت.

مدیرعامل شرکت سبدگردان هدف گفت: نظام بانکی در سال‌های گذشته نرخ سود بانکی را همیشه بالا نگه داشته اند. این بالا نگه داشتن نرخ بانکی سبب افزایش نقدینگی غیرمولد شده و ما شاهد این هستیم که سپرده‌های بانک‌ها از این محل به شدت افزایش یافته است.

حقانی نسب عنوان کرد: بانک‌ها با منابع مازاد روبه‌رو هستند، بر اساس گفته‌های رئیس بانک مرکزی در سال ۹۹ مقدار بالای منابع سبب کاهش نرخ سود در بازار بین بانکی به زیر ۱۰ درصد شده بود، در یک برهه‌ای از زمان بانک مرکزی به بهانه کنترل نقدینگی نرخ سود بین بانکی را به ۱۸ درصد برگرداند.

افزایش نرخ سود بانکی کشور در دوران کرونا، خلاف تصمیم‌های دنیا!

وی با اشاره به حبابی بودن این نرخ افزود: در همه دنیا در شرایط کرونا نرخ سود بانکی را کاهش می‌دهند تا فعالیت‌های اقتصادی رونق بگیرد. متاسفانه در کشور ما نظام بانکی نرخ سود بانکی را افزایش داد، این افزایش حتی برای بانک‌ها نیز مضر است.

مدیرعامل شرکت سبدگردان هدف اظهار کرد: این شرایط سبب پنهان کاری مدیران بانک‌ها از بسیاری از دارایی‌ها شده است، آنها به روش‌های مختلف همچون استفاده از لایه‌های شرکتی و  ملاک تملیکی سعی در نبود شفافیت دارایی‌های خود را دارند.

حقانی نسب گفت: البته با اجبار و نظارتی که اتفاق می‌افتد کم کم به سمت شفافیت حرکت می‌کنیم. هم‌اکنون تقریباً بالای ۱.۲ میلیون میلیارد تومان خالص قیمت تمام شده دارایی‌های بانک‌هاست، درحالی که آن‌ها امکان به فروش رساندنشان را در بازار سرمایه داشتند، اما دریغ از این که ده هزار میلیارد سهام که فروخته شده باشد.

وی درباره شرایط بانک دی بیان کرد: بانک دی تنها بانکی بوده است که بخشی از سهام که نیروگاه دماوند را در بازار سرمایه فروخته است. گفته می‌شود تجدید ارزیابی برای شفافیت است، این درحالی است که بانک‌ها جزو صنایعی هستند که متاسفانه کمترین شفافیت را در بازار سرمایه دارند.

مدیرعامل شرکت سبدگردانی هدف گفت: سیستم بانکی حتی بر اساس قوانین مختلف باید سیستم بسیار شفافی باشد که ناکارامدی در آن اتفاق نیفتد و به دور از اختلاس‌ها باشد. متاسفانه می‌بینیم که صنعت بانکداری در بازار سرمایه جزو صنایعی است که کمترین شفافیت را دارد.

حقانی نسب ادامه داد: به جز بانک‌های زیان ده و مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت مانند بانک تجارت و صادرات، بانک‌های چندانی برای شفافیت دارایی‌های بورسی و غیر بورسی پیش قدم نشدند.

صنعت بانکداری به یکی از صنایع پیشرو تبدیل می‌شود

وی با اشاره به اقدام‌ بانک‌ها در شفاف‌سازی عنوان کرد: اگر بانک‌ها این اقدامها را انجام دهند، شرایط برای این صنعت تغییر می‌کند. در نتیجه پیش‌بینی می‌کنیم که یکی از صنایع پیشرو در نیمه دوم سال، صنعت بانکداری باشد.

مدیرعامل شرکت سبدگردانی هدف بیان کرد: هر اتفاق در اقتصاد سیاسی  در حوزه متغیرهایی مانند نرخ ارز و انتخابات ایران و آمریکا و مواردی از این دست، صنعت بانک منفعت بسیاری به دست می‌آورد.

حقانی نسب با اشاره به شافیتهای بانک دی گفت: یکی از بانک‌هایی که ملزم به شفافیت شدند بانک دی است، این بانک بر اساس صورت مالی سال ۹۸ از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها حداقل ۳۷۰۰ درصد باید افزایش سرمایه انجام دهد.

وی افزود: باتوجه به شرایط اعلام شده بانک مرکزی، این افزایش تنها نباید از تجدیدارزیابی باشد. طبق شنیده‌ها، بانک دی حدود ۲۰۰ درصد نیز  از محل آروده نقدی افزایش سرمایه خواهد داشت.

مدیرعامل شرکت سبدگردان هدف اظهار کرد: در بانک پارسیان نیز تجدید ارزیابی سبب پوشش زیان شد. این بانک در مرحله دوم افزایش سرمایه خود را از محل آورده نقدی ارائه کرد.

به نظر می‌رسد در صنعت بانکداری، بانک مرکزی و سازمان بورس به این نتیجه رسیده‌اند که  بانک‌هایی که زیان انباشته داشته‌اند باید افزایش سرمایه را در دو مرحله انجام بدهند.

اول از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها و در مرحله بعدی از محل آورده نقدی و سهامداری

وی ادامه گفت: از آن جایی که بانک‌ها تحت نظارت بازار پول هستند تا حدودی خود را ملزم به شفافیت در بازار سرمایه نمی‌دانند. متاسفانه بعضی از افشائات را انجام نمی‌دهند. یکی از افشائاتی که بانک‌ها باید انجام بدهند بحث تسعیر ارز دارایی‌ها به نرخ نیمایی است. متاسفانه بانک مرکزی دستور داده است که با نرخ‌های خیلی پایین تر باید تسعیر انجام شود که این اجحاف در حق بازار سرمایه است.

مدیرعامل شرکت سبدگردان هدف تأکید کرد: بانک مرکزی حق ندارد برای تجدیدارزیابی بانک‌ها تعیین و تکلیف نماید و جلو شفاف شدن صورت‌های مالی را بگیرد.