گزارش های مهر ماه؛ کدام سهم‌ها از فیلتر عبور می‌کنند؟
صنایع غذایی، زراعت، پالایشی، سیمان و هلدینگ‌ها به‌دلیل گزارش‌های خوب و عوامل حمایتی، برای سرمایه‌گذاری میان‌مدت مناسب هستند.
به گزارش بورس امروز؛ بازار سهام با ترکیبی از ابهام‌های سیاسی، انتشار گزارش‌های عملکرد تابستان و چالش‌های نرخ بهره مواجه است. در چنین فضایی، انتخاب سهام مناسب نیازمند تحلیل دقیق‌تری از وضعیت بنیادی شرکت‌ها و متغیرهای کلان اقتصادی است. در گفت‌وگوی پیش‌رو با علی بیگدلی شاملو کارشناس ارشد تحلیل شرکت مشاور سرمایه گذاری ترنج، به‌ویژه در بخش پایانی، به این پرسش کلیدی پرداخته‌ایم که در شرایط نرخ بهره بالا، کدام صنایع و شرکت‌ها می‌توانند عملکرد بهتری داشته باشند و چگونه می‌توان با ارزیابی دقیق گزارش‌های مالی، نقاط ورود و خروج بهینه را در بازار شناسایی کرد که مشروح آن در ذیل آمده است.
بورس امروز: در شرایطی که ریسک‌های سیستماتیک کاهش یافته‌اند اما گزارش‌های عملکرد شرکت‌ها ضعیف‌اند، چگونه می‌توان با تکیه بر تحلیل بنیادی، ترکیب پورتفوی سرمایه‌گذاری را بهینه‌سازی کرد؟
علی بیگدلی شاملو گفت: ریسک‌های سیاسی از جنس ریسک‌های سیستماتیک هستند و کلیت فضای سرمایه‌گذاری در کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهند. بازار سهام هم از این امر مستثنا نخواهد بود و حتی می‌توانیم بگوییم که بازار سهام با توجه به ذات این بازار، معمولاً دچار بیش واکنشی می‌شود؛ چه در جهت مثبت و چه در جهت منفی، در قبال ریسک‌های سیاسی. اما حرکت به سمت فضای سیاسی مثبت و کاهش ریسک، فضای مثبتی را بر بازار سرمایه حاکم می سازد. اما سوال اینجاست که زمانی که فضای سیاسی مثبت می‌شود، اما گزارش شرکت‌ها ضعیف است، از چه استراتژی می‌توانیم استفاده کنیم؟
کارشناس ارشد تحلیل شرکت مشاور سرمایه گذاری ترنج ادامه داد: طبیعتاً وقتی فضای سیاسی مثبت‌تر شده و ما کمتر درگیر ریسک‌های سیستماتیکی هستیم که همه شرکت‌ها را فارغ از گزارشات، فارغ از چشم‌انداز و عملکرد و سودآوری‌شان تحت تاثیر قرار می‌دهد، اینجا اتفاقاً اهمیت تحلیل بنیادی و انتخاب سهام در پورتفوی سرمایه‌گذاری بیشتر می‌شود.
وی افزود: در چنین شرایطی، سرمایه‌گذاران باید با شناخت کامل و آگاهی که از چشم‌انداز سودآوری شرکت و پارامترهای بنیادی مختلف به دست می‌آورند، سهامی را برای پورتفوی خود انتخاب کنند که با توجه به سطح قیمتی‌اش در بازار سهام، مناسب برای ورود به سرمایه‌گذاری باشد. به نوعی، سرمایه‌گذاران باید خودشان را کمتر درگیر شرکت‌هایی کنند که انتظار می‌رود گزارشات ضعیفی داشته باشند.
این کارشناس بازار تصریح کرد: بنابراین در چنین شرایطی، علی‌رغم اینکه اگر ما می‌گوییم فضای سیاسی مثبت شود، کلیت روند بازار مثبت خواهد بود، اما همچنان انتخاب سهام و صنایع مختلف در پورتفوی سرمایه‌گذاری همچنان اهمیت بسیار بالایی دارد و سرمایه‌گذاران نباید از تحلیل و کسب شناخت و آگاهی نسبت به وضعیت بنیادی شرکت غافل شوند.
بورس امروز: آیا می‌توان گزارش‌های مالی شرکت‌ها را به‌عنوان شاخص پیش‌نگر برای رفتار بازار در نظر گرفت؟
علی بیگدلی شاملو گفت: گزارشاتی که شرکت‌ها به بازار سهام ارائه می‌کنند، اعم از گزارشات خوب و بد، در روند قیمتی سهام موثر هستند. اما آنچه که مشاهده می‌کنیم، به شرط عدم وجود ریسک‌های سیاسی یا عوامل غیربنیادین تاثیرگذار بر جهت بازار، معمولاً بلافاصله بعد از ارائه گزارش های مالی و در صورت خوب بودن گزارش ها، سهم به سمت اهداف بالاتر حرکت می‌کند. همچنین در صورت مناسب نبودن گزارش، روند قیمتی سهم رو به پایین خواهد بود.
وی اظهار داشت: اما آنچه که به عنوان شاخص پیش‌نگر منجر به حرکت سهام در بازار سرمایه است، انتظارات بازار از گزارشات شرکت‌هاست. اگر فعالین بازار انتظار گزارشات ماهانه ای خوبی رو به واسطه قیمت های جهانی داشته باشند حرکت سهم، حتی قبل از ارائه گزارش آغاز می شود. دراین میان اگر گزارش ها انتظارات بازار را تایید کرد یا حتی بهتر از انتظارات بازار بود، می‌تواند روند صعودی ادامه یابد و برعکس، برای گزارشات منفی یا انتظارات منفی هم این موضوع صادق خواهد بود.
بورس امروز: چگونه می‌توان از داده‌های کدال برای تشخیص زمان مناسب ورود یا خروج از بازار استفاده کرد؟
کارشناس ارشد تحلیل شرکت مشاور سرمایه گذاری ترنج اذعان داشت: داده‌ها و اطلاعاتی که شرکت‌ها از عملکرد و وضعیت مالی خود در سایت کدال قرار می‌دهند، مهمترین منبع اطلاعاتی برای تحلیلگران و سرمایه‌گذاران بازار سهام است تا نسبت به وضعیت فعلی و وضعیت آتی شرکت، چشم‌انداز سودآوری، طرح‌های توسعه، وضعیت تولید و فروش، نرخ‌های فروش شرکت، اطلاعات کسب کنند و شناخت خود را نسبت به شرکت ها تکمیل کنند.
این کارشناس بازار تاکید کرد: با توجه به این اطلاعات، طبیعتاً چشم‌انداز سودآوری برای سرمایه‌گذاران ترسیم می‌شود و سرمایه‌گذاران با استفاده از انتظاراتی که از سود آتی شرکت‌ها و جریان‌های نقد آتی شرکت‌ها دارند، تصمیم می‌گیرند که در چه قیمت‌هایی سهام بخرند و در چه قیمت‌هایی از نظرشان گران است و باید از آن سهام خارج شوند. پس با استفاده از این اطلاعات و ارزش‌گذاری با استفاده از این اطلاعات سهام شرکت‌ها را انجام می‌دهیم، می‌تواند نقاط ورود و خروج سهم شرکت‌های مختلف را مشخص کند.
بورس امروز: با توجه به نرخ بهره بالا، چه سطحی از P/E برای بازار جذاب تلقی می‌شود؟
علی بیگدلی شاملو کفت: نرخ بهره یکی از مهمترین متغیرهای اقتصادی است که بر نسبت P/E بازار سهام اثر می‌گذارد. تغییرات نرخ بهره بدون ریسک، نرخ تنزیلی که سرمایه‌گذاران برای ارزیابی جریان‌های نقدی آتی شرکت‌ها از آن استفاده می‌کنند را تحت تاثیر قرار می‌دهد و در نتیجه، بر سطوح ارزش‌گذاری و P/E بازار اثر می‌گذارد.
به طور کلی، افزایش نرخ بهره باعث کاهش P/E بازار و کاهش نرخ بهره باعث افزایش آن می‌شود. با این حال، تعیین سطح P/E بازار تنها بر اساس نرخ بهره امکان‌پذیر نیست، زیرا عوامل دیگری نیز در این امر دخیل هستند.
وی ادامه داد: ریسک‌های سیستماتیک حاکم بر فضای سرمایه‌گذاری کشور، در کنار نرخ بهره، بر P/E تاثیرگذارند. هرچه ریسک‌های سیستماتیک کمتر و شفافیت بیشتر باشد، انتظار می‌رود P/E در سطوح بالاتری قرار گیرد. علاوه بر این، وضعیت خود شرکت‌ها نیز اهمیت دارد.
همچنین وی افزود: عواملی مانند رشد سودآوری، حاکمیت شرکتی، وضعیت ترازنامه، طرح‌های توسعه، چشم‌انداز صنعت، کیفیت سود (که درصدی از سود تقسیمی شرکت نشان‌دهنده آن است) و حاشیه سود، همگی می‌توانند در کنار عوامل کلان مانند نرخ بهره، بر P/E شرکت‌ها اثر گذارند.
کارشناس ارشد تحلیل شرکت مشاور سرمایه گذاری ترنج گفت: در شرایط فعلی، با وجود نرخ بهره نسبتاً بالای ۳۵ درصد در ایران، ممکن است برخی شرکت‌ها با P/E بین ۴ تا ۵ از نظر قیمتی منصفانه یا حتی گران به نظر برسند. در مقابل، شرکت دیگری با وضعیت بنیادی مطلوب، ممکن است با P/E برابر ۶، گزینه سرمایه‌گذاری مناسبی باشد.
بنابراین، نمی‌توان با تکیه بر نرخ بهره، عدد مشخصی برای P/E بازار تعیین کرد. در حالی که نرخ بهره بالا معمولاً P/E بازار را کاهش و کاهش نرخ بهره آن را افزایش می‌دهد، بررسی وضعیت شرکت‌ها در سطح فردی برای تصمیم‌گیری دقیق‌تر ضروری است.
بورس امروز: آیا کاهش نرخ بهره می‌تواند اثر منفی گزارش‌های ضعیف را خنثی کند یا باید منتظر اصلاح بنیادی بود؟
علی بیگدلی شاملوتاکید کرد: کاهش نرخ بهره می‌تواند از سه طریق بر بازار سهام اثر گذارد. نخست، کاهش نرخ بهره می‌تواند نسبت قیمت به سود (P/E) کلیت بازار را افزایش داده و ارزش‌گذاری را در سطح بالاتری قرار دهد. اما دو کانال دیگر، اثرات واقعی‌تری بر اقتصاد دارند.
نخست اینکه، کاهش نرخ بهره دسترسی شرکت‌ها به منابع مالی را با هزینه کمتر فراهم می‌کند. در نتیجه، شرکت‌هایی که برای تامین سرمایه در گردش یا اجرای طرح‌های توسعه‌ای به تسهیلات نیاز دارند، می‌توانند با هزینه کمتری این کار را انجام دهند. این امر منجر به کاهش هزینه‌های مالی و افزایش سودآوری شرکت‌ها می‌شود.
دوم اینکه، کاهش نرخ بهره به طور کلی می‌تواند به رونق اقتصادی کمک کند. این رونق از طریق افزایش تولید و فروش شرکت‌ها و حتی افزایش قیمت‌ها، بر عملکرد آن‌ها اثر مثبت خواهد گذاشت.
کارشناس ارشد تحلیل شرکت مشاور سرمایه گذاری ترنج ادامه داد: اما سوال اینجاست که آیا کاهش نرخ بهره می‌تواند گزارش‌های مالی ضعیف را خنثی کند؟ پاسخ به این سوال تا حد زیادی به شرکت‌های مختلف و محدوده قیمتی آن‌ها بستگی دارد. به عبارت دیگر، میزان ضعف گزارش یک شرکت با توجه به قیمت فعلی آن سنجیده می‌شود و باید بررسی کرد که آیا کاهش نرخ بهره می‌تواند قیمت را با وجود گزارش ضعیف و چشم‌انداز سودآوری نامطلوب، توجیه کند یا خیر.
وی تصریح کرد: به طور کلی، کاهش نرخ بهره می‌تواند کلیت بازار را مثبت کند، اما بررسی وضعیت هر شرکت به صورت جداگانه ضروری است. باید ارزیابی کرد که آیا سودآوری ضعیف گزارش شده و احتمال تداوم آن در آینده، با قیمت فعلی سهام متناسب است یا خیر.
بورس امروز: با توجه به پیش‌بینی پرچالش بودن مهرماه، چه نوع سهامی در این دوره می‌توانند عملکرد بهتری داشته باشند؟
علی بیگدلی شاملو اظهار داشت: مهرماه می‌تواند ماه مهم و چالش‌برانگیزی برای بازار سهام باشد و از دو جنبه قابل بررسی است. نخست، بازگشت تحریم‌ها فضای سیاسی کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
دوم، در مهرماه گزارش‌های فروش شهریور شرکت‌ها منتشر می‌شود. این گزارش‌ها به تحلیلگران و سرمایه‌گذاران امکان می‌دهد تا عملکرد شرکت‌ها در فصل تابستان را به طور کامل ارزیابی کنند و در پایان ماه، گزارشات فصلی تابستان را دریافت کنند. ارائه گزارشات فصلی همواره بر روند کلیت بازار یا سهام مختلف، بسته به کیفیت آن‌ها، اثرگذار است.
این کارشناس گفت: همچنین؛ در شرایط فعلی، اقتصاد و فضای سیاسی کشور با ابهام‌های زیادی روبرو است و حضور یا عدم حضور در بازار سرمایه به سطح ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران بستگی دارد. با این حال، در صورت پذیرش ریسک، صنایع و سهامی وجود دارند که می‌توان با سرمایه‌گذاری میان‌مدت سود مناسبی کسب کرد.
صنعت غذایی و زراعت از جمله این صنایع هستند. شرکت‌های غذایی عموماً گزارش‌های خوبی در فصل بهار منتشر کرده‌اند و فروش آن‌ها در تابستان نیز با توجه به فضای تورمی کشور، روند مثبتی داشته است.
وی گفت: کشرکت‌های زراعی نیز گزارش‌های بسیار خوبی ارائه داده‌اند. اعلام زودهنگام نرخ شیر خام و تخصیص نهاده‌های دامی با نرخ ارز ۲۸۵۰۰ تومان، به عملکرد مثبت این شرکت‌ها کمک کرده است. انتظار می‌رود امسال سال خوبی برای آن‌ها باشد.
علاوه بر این، برخی از هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری با توجه به محدوده قیمتی فعلی، گزینه‌های مناسبی هستند. این شرکت‌ها سود خود را از سرمایه‌گذاری در شرکت‌های مختلف کسب می‌کنند که ریسک آن‌ها را کاهش داده و ریسک کلیت پورتفوی سرمایه‌گذاران را پایین می‌آورد.
این کارشناس افزود: در شرکت‌های پالایشی، کرک اسپردها در محدوده مناسبی قرار دارند و با توجه به گزارش خوب بهار و شرایط فعلی، انتظار می‌رود گزارشات تابستان خوبی نیز داشته باشند.
از سوی دیگر، افزایش فاصله نرخ دلار نیما و آزاد (یا دلار مبادله‌ای فعلی و نیمای قدیم با دلار آزاد) به بالاترین سطح خود رسیده است. در اقتصاد ایران، افزایش این فاصله و صف تخصیص ارز معمولاً منجر به افزایش نرخ دلار مبادله‌ای یا دلار رسمی می‌شود. در این راستا، خبر راه‌اندازی بازار توافقی دوم مطرح شده تا شرکت‌ها بتوانند با نرخ‌های بالاتری از دلار مبادله‌ای یا نزدیک‌تر به دلار آزاد، محصولات خود را بفروشند. بنابراین، انتظار می‌رود شرکت‌های کامودیتی‌محور و صادراتی که صادرات خود را با ارز نیما انجام می‌دهند یا محصولات خود را در بورس کالا با دلار رسمی به فروش می‌رسانند، پتانسیل رشد داشته باشند.
وی تاکید کرد: صنایع روانکار نیز در حال حاضر اسپرد عملیاتی مناسبی دارند و زمزمه‌هایی وجود دارد که این شرکت‌ها نیز بتوانند ارز حاصل از صادرات خود را در بازار توافقی دوم به فروش برسانند که این خبر مثبتی برای شرکت‌های صادراتی محور این صنعت است.
کارشناس ارشد تحلیل شرکت مشاور سرمایه گذاری ترنج تصریح کرد: شرکت‌های سیمانی نیز معاملات خوبی در بورس کالا داشته‌اند و گزارشات بهار آن‌ها عالی بوده است. برخی از آن‌ها می‌توانند گزارشات تابستان خوبی نیز داشته باشند.
