ریسک‌های صندوق‌های بخشی؛ توقف نمادها و مدیریت نقدینگی
صندوق‌های بخشی با چالش‌هایی از جمله تمرکز بر یک صنعت خاص و تأثیر توقف نمادهای کلیدی مواجه‌اند که می‌تواند تخصیص منابع و بازدهی صندوق را تحت تأثیر قرار دهد. ورود سرمایه‌های جدید در شرایط صف خرید سهام نیز مشکل‌ساز است. علاوه بر این، نقدشوندگی این صندوق‌ها به شرایط بازار و مهارت بازارگردان وابسته بوده و نیازمند نظارت دقیق نهادهای مالی است.
به گزارش بورس امروز؛ صندوق‌های بخشی (Sector Funds) در پهنه جهانی با اهدافی متنوع و راهبردی بنیان‌گذاری شده‌اند. از مهمترین این اهداف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
– دستیابی به بازدهی افزون‌تر نسبت به شاخص‌های صنعتی و حتی فراتر از شاخص کلی بازار؛
– فراهم‌آوری تنوع‌بخشی تخصصی در پرتفوی سرمایه‌گذار و صندوق، که نتیجه آن، ایجاد هم‌افزایی در تنوع دارایی‌ها و افزایش ثبات بازدهی، به‌ویژه در برابر نوسانات شدید بازار است؛
– پاسخ‌گویی به نیازهای سرمایه‌گذاران با تمرکز بر صنایعی خاص، همراه با مدیریت ماهرانه ریسک و دستیابی به بازده متوازن.
این ویژگی‌ها موجب شده است تا صندوق‌های بخشی به‌عنوان گزینه‌ای جذاب و دارای ظرفیت بالقوه بالا برای بازدهی، توجه طیف وسیعی از سرمایه‌گذاران را جلب کنند.
- چالش‌هاو ریسک‌های صندوق‌های بخشی
علی‌رغم مزایای چشمگیر، صندوق‌های بخشی با چالش‌ها و ریسک‌های ذاتی نیز مواجه‌اند. مهمترین این چالش‌ها عبارت‌اند از:
– ریسک سیستماتیک ناشی از تمرکز بر یک صنعت خاص: تمرکز این صندوق‌ها بر یک صنعت مشخص، آن‌ها را در برابر مخاطرات قابل توجهی قرار می‌دهد. به‌عنوان نمونه، توقف نمادهای کلیدی یک صنعت، نظیر نمادهای پرآوازه صنایع پتروشیمی یا خودرو، می‌تواند تأثیر بسزایی بر بازدهی صندوق‌ها داشته باشد.
– چالش‌های ورود سرمایه‌های جدید: ورود وجوه تازه به این صندوق‌ها، آنان را ملزم به صدور واحدهای جدید و خرید سهام مربوط به آن صنعت می‌کند. این موضوع در شرایطی که سهام در صف خرید قرار داشته باشد، می‌تواند مشکلات اساسی ایجاد نماید.
– پیامدهای بسته بودن نمادهای کلیدی: توقف نمادهای اصلی می‌تواند تخصیص بهینه منابع را مختل کرده و بازدهی آتی صندوق را تحت تأثیر قرار دهد. در چنین شرایطی، مدیران ناگزیر به استفاده از قیمت‌های کارشناسی برای محاسبه ارزش خالص دارایی‌ها (NAV) هستند. این رویکرد، ضمن جلوگیری از بروز حباب قیمتی، ممکن است حقوق دارایی‌های پیشین سرمایه‌گذاران را تحت تأثیر قرار دهد، به‌ویژه اگر صندوق توانایی خرید سهام جدید را نداشته باشد.
– چالش نقدشوندگی و بازارگردانی: نقدشوندگی صندوق‌های بخشی، به شرایط کلی بازار و نیز مهارت بازارگردان در مدیریت صف‌های خرید و فروش وابسته است. نظارت دقیق نهادهای نظارتی بر این فرآیند از اهمیت بالایی برخوردار است.
- مزایای صندوق‌های بخشی
با وجود چالش‌های مطرح‌شده، صندوق‌های بخشی از مزایای قابل توجهی برخوردارند:
– امکان سرمایه‌گذاری غیرمستقیم: این صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهند تا از طریق خرید واحدهای صندوق، پیش از بازگشایی نمادهای بسته‌شده، از فرصت‌های رشد بازار بهره‌مند شوند.
– گسترش و تنوع صنایع: صدور مجوز تأسیس صندوق‌های جدید در صنایعی نظیر بانکداری و نیروگاه‌ها، حکایت از توسعه این ابزار مالی و استقبال چشمگیر بازار از آن دارد. پیش‌بینی می‌شود تعداد این صندوق‌ها به حدود ۲۰ مورد افزایش یابد.
- توصیه‌های سرمایه‌گذاری
برای انتخاب صندوق‌های بخشی مناسب، سرمایه‌گذاران باید ترکیب دارایی‌ها و بازدهی دوره‌ای هر صندوق را به‌دقت بررسی و آن را با شاخص صنعت مربوطه و شاخص کل بازار مقایسه نمایند. چنانچه صندوقی بتواند بازدهی پایدار و بالاتر از میانگین ارائه کند، می‌تواند به‌عنوان انتخابی مناسب برای بهبود عملکرد پرتفوی مورد توجه قرار گیرد.
به‌عنوان نمونه، طی یک ماه گذشته، صندوق‌های بخشی “اتوآگاه” و “بهین رو” در صنعت خودرو، عملکردی حدود ۷ درصد بهتر از شاخص صنعت خود داشته‌اند.
نویسنده: پوریا رفیعی- مدیر پرتفوی سبدگردان ویستا
منبع: شماره ۱۰۶ نشریه بورس امروز– اردیبهشت ۱۴۰۴
