توجه مدیران به عدم تقارن اطلاعات با انتخاب سطح افشاء

به گزارش بورس امروز؛ هر جا سخن از تصمیم گیری است، بحث اطلاعات و نحوه دسترسی به آن مطرح است. باتوجه به اثرگذاری اطلاعات افشا شده بر تصمیمات سرمایه گذاران، در این گزارش اطلاعات افشا شده توسط شرکت های حاضر در بورس و اوراق بهادار تهران را در دوره یک ماهه تیر ۱۴۰۳ مورد بررسی قرار می دهیم.

یکی از عوامل مؤثر در تصمیم گیری، وجود اطلاعات مناسب است. اگر اطلاعات مورد نیاز به صورتی نامتقارن بین افراد توزیع شود، می تواند نتایج متفاوتی را سبب شود. بنابر این اگرچه اطلاعات می تواند برای فرد تصمیم گیرنده مهم باشد، اما این کفیت توزیع اطلاعات است که باید به صورت دقیق مورد ارزیابی قرار گیرد.

لذا عدم تقارن اطلاعات دارای پیامدهای نامطلوب متفاوتی از قبیل افزایش هزینه های معاملات، ضعف بازار، نقد شوندگی پایین و به طور کلی کاهش سود حاصل از معاملات در بازار سرمایه می باشد؛ این پیامدهای نامطلوب را می توان با افشا و شفافیت اطلاعات مالی به منظور کاهش عدم تقارن اطلاعات تعدیل نمود.

افشا اطلاعات کامل، به موقع و داوطلبانه عاملی است که باعث سالم سازی بازار سرمایه می شود و از معاملات افرادی که به نحوی به اطلاعات منتشر شده دسترسی دارند جلوگیری می نماید و همچنین باعث آشکار شدن گزینه های جدید و یا حذف گزینه های ضعیف می شود و سرانجام افراد را تحت تأثیر قرار داده و آنان را به سمت اتخاذ تصمیم صحیح سوق می دهد.

در تیر ماه سال جاری، ۱۵۴ افشائیه منتشر گردید که عمدتاً در دسته «سایر اطلاعات با اهمیت»، «برگزاری مزایده»، «دریافت مجوز تغییر نرخ» و «برگزاری مناقصه» قرار می گیرند. از دیگر افشائیه های منتشر شده می توان به «افزایش نرخ مواد اولیه»، «نتایج برگزاری مزایده»، «عدم حصول نتیجه از برگزاری مزایده» و «نتایج برگزاری مناقصه» اشاره کرد.

در میان افشائیه های منتشر شده، صنایعی که بیشترین نقش را داشتند شامل صنعت «بانک و مؤسسات اعتباری» با ۲۰ افشائیه، صنعت «مواد و محصولات دارویی» با ۱۵ افشائیه، صنعت «فرآورده های نفتی، کک و سوخت هسته ای» با ۱۱ افشائیه، صنعت «سیمان، آهک و گچ» با ۱۰ افشائیه، صنعت «خودرو و ساخت قطعات» با ۸ افشائیه و صنعت «حمل و نقل، انبارداری و ارتباطات» با ۷ افشائیه می باشد.

افشائیه های انجام شده توسط شرکت های حاضر در صنعت بانک و مؤسسات اعتباری مربوط به برگزاری مزایده، عدم حصول نتیجه از برگزاری مزایده و انتشار صورت های مالی شرکت های زیرمجموعه همچون شعب بانک در خارج از کشور و درآمد حاصل از سود سهام بوده است که نمادهای «وتجارت»، «وبصادر»، «وسینا»، «وبملت»، «وپارس» و «ونوین» منتشر کردند. در صنعت محصولات دارویی نیز شرکت های «دالبر»، «دیران»، «دامین»، «دفارا»، «دکوثر» و «دعبید» از انجام معاملات با اشخاص وابسته، دریافت مجوز تغییر نرخ برخی از محصولات و تولید محصول جدید خبر دادند.

شرکت های البرز دارو، داروسازی زهراوی، داروسازی امین، داروسازی فارابی و داروسازی کوثر اقدام به افزایش نرخ برخی از محصولات خود نمودند که در تیر ماه نوع محصول و میزان افزایش را اعلام کردند. البرز دارو اعلام کرد به دلیل بودجه فروش ۹ ماهه آتی این افزایش کمتر از ۴ درصد بوده که مربوط به محصولات تزریقی همچون آمپول ویتامین ب۱ ، ب۶ و ب ۱۲ می باشد.

داروسازی زهراوی نیز با دریافت مجوز از سازمان غذا و دارو نرخ محصولات تزریقی همچون دگزامتازون، محصولات قرصی همچون باکلوفن و کپسول هایی همچون فلوکونازول را بین ۱۹ تا ۸۳ درصد افزایش داد. طبق برآورد «دزهراوی» افزایش قیمت محصولات مذکور بر فروش این شرکت را به میزان ۸.۷۳ درصد تأثیر خواهد داشت.

دو شرکت «داروسازی زاگرس فارمد پارس» و «فرآورده های تزریقی و دارویی ایران» در تیر ماه محصولات جدید خود را معرفی کردند که وارد خط تولید نموده اند. شرکت «ددام» از تولید ۳ محصول جدید لورژین درم، تولترازوریل و لوازانید خبر داد که بودجه پیش بینی شده برای هر یک به ترتیب شامل ۶۰ میلیارد ریال، ۴۰۰ میلیارد ریال و ۱۴۰ میلیارد ریال بوده است. شرکت «دفرا» نیز موفق به دریافت مجوز تولید «آرتیپیک پلاس» شد تا با قیمت ۱،۱۰۰،۲۰۰ ریال به دست مصرف کننده برسد.

در تیر ماه سال جاری، پیرو نامه دریافتی از معاون اول ریاست جمهور دستور العمل قیمت گذاری خوراک و فرآورده های اصلی اصلاح شد. با وجود اینکه برخی از شرکت های پالایشی اعلام نمودند در خصوص اثرات این اصلاحیه اطلاعات کافی در دست ندارند، شرکت پالایش نفت تبریز برآوردهای خود را در خصوص آثار مالی این اصلاحیه اعلام نمود.

پالایش نفت تبریز اعلام کرد میزان سود هر سهم با دریافت صورت حساب های ارسالی وزارت نفت از ۲،۰۴۵ ریال به ۲،۳۸۲ ریال افزایش خواهد یافت. باتوجه به اینکه مطالبات «شبریز» از شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران و شرکت های زیرمجموعه بالغ بر ۹ همت است، در صورتی که این شرکت در سال جاری از بابت مابه التفاوت خرید نفت خام و فروش فرآورده های اصلی و سوخت هوایی به وزارت نفت بدهکار باشد، نیازی به گشایش اعتبار اسنادی نبوده و از محل مطالبات این شرکت تسویه خواهد شد.

شرکت های تأمین سرمایه نیز در تیر ماه سال جاری علاوه بر پذیرش تعهدات جدید، موفق به افزایش نرخ خدمات بازارگردانی خود شدند که شامل شرکت های تأمین سرمایه امید و تأمین سرمایه لوتوس پارسیان می باشند. در صنعت سیمان نیز شرکت ها به تحصیل سهام پرداختند و شرکت های سرمایه گذاری نیز همچون شرکت های حاضر در صنعت بانک اقدام به برگزاری مزایده نمودند.

شرکت های صنعت خودرو نیز ضمن برگزاری مزایده از دریافت افزایش نرخ توسط «خازین» خبر دادند. همچنین شرکت خرینگ در خصوص میزان پیشرفت ساخت خط تولید جدید خود برای تولید رینگ سنگین خبر داد. شرکت رینگ سازی مشهد اعلام کرد بخشی از پروژه خط ۳ تولید رینگ سنگین در حال نصب و فراهم آوری مقدمات راه اندازی است تا پس از تست وارد مدار تولید شود. در کنار افشائیه های منتشر شده مذکور، شرکت پالایش نفت بندر عباس از برنامه انتشار اوراق بدهی خود خبر داد که به مبلغ ۳۱۸ هزار میلیارد ریال با نرخ ۲۵ درصد بوده است تا منابع مالی طرح ارتقاء کیفیت محصولات سنگین نفتی را فراهم آورد.

لذا همچنان مشاهده می شود، عمده صنایع بزرگ بازار همواره در ارائه افشائیه های مربوط به فعالیت خود پیشگام هستند. اصل افشا یکی از اصول اساسی حسابداری است که بر کلیه جوانب گزارشگری مالی تأثیر دارد. اصل افشاء ایجاب می کند که کلیه واقعیت های بااهمیت مربوط به رویدادها و فعالیت های مالی واحد تجاری به شکل مناسب و کامل گزارش شود.

برخی شرکت ها در خصوص افشائیه های خود حتی گاهی برآوردی از آثار آن رویداد بر عملکرد خود را ارائه نکردند. این اقدام موجب عدم تقارن شده و در ادامه نوسانات سهم را تحت تأثیر قرار دهد. باتوجه به افشائیه های منتشر شده از صنایع مختلف، عمدتاً افشائیه های با آثار مالی مثبت همچون تولید محصول جدید، پذیرش تعهدات جدید و افزایش نرخ فروش تأثیرات مثبتی بر تقاضا و جذابیت سهم جهت سرمایه گذاری دارد.

منبع: شماره ۹۷ نشریه بورس امروز – مرداد ۱۴۰۳