شرکت های اوره ساز بازار سرمایه

به گزارش بورس امروز؛ اوره  یک ترکیب شیمیایی آلی بیرنگ، بی بو و کریستالی محلول در آب و اتانول است که به نام کاربامید شناخته می‌شود. از مهمترین کاربردهای اوره می توان به تولید کود، مکمل خوراک و همچنین ماده اولیه تولید پلاستیک، چسب و دارو اشاره کرد. این محصول بیرنگ و کریستالی است که به شکل گرانول و پریل تهیه می شود. تفاوت اول در شکل این دو محصول میباشد که اورهی پریل به صورت دانه های کوچک و پودری شکل، اما گرانول در سایز دانه های بزرگتر تولید میشوند. تفاوت دوم در فرآیند تولید می‌باشد که پس از تولید، محصول گرانول وارد فرآیند اصلاح شده و با موادی مانند سولفات آمونیوم یا سولفات پتاسیم ترکیب و به صورت دانه های درشت و گرانولی تولید می شوند. از لحاظ کاربرد اوره پریل به دلیل کوچک بودن و حل‌شدن سریعتر در آب و جذب آسانتر در مصارف گل خانه‌ای مورد استفاده قرار می گیرد، اما گرانول به دلیل اندازه ی بزرگتر در برابر رطوبت مقاومت بیشتری دارد. بر همین اساس برای خاک هایی با بافت سنگین‌تر مناسب است.

تولید کنندههای آمونیاک و اوره داخل کشور

نرخ اوره صادراتی

از اواخر سال ۲۰۲۲، به دنبال کاهش نرخ جهانی گاز، نرخ اوره نیز روند کاهشی را دنبال کرد تا جایی که نرخ صادراتی اوره ایران تا محدوده ۲۴۰ دلار رسید. در فوریه ۲۰۲۴ قیمت اوره در شرق و غرب سوئز به دنبال افزایش تقاضا، روند صعودی را دنبال کرد. دولت هند در بودجه جدیدی که ارائه داده است، واردات اوره را حدود ۲۵ درصد کاهش داده و پیش بینی می کند که واردات به حدود ۲.۷۲ میلیارد دلار خواهد رسید. همچنین به نظر می رسد اندونزی صادرات اوره را از سر گیرد و این مورد باعث افزایش تقاضا می شود. از طرفی در حال حاضر شاهد افزایش تقاضا از سمت اروپا هستیم که قیمت اوره را تحت تأثیر قرار داده است. به دلیل محدود شدن عرضه ها از سمت شرق سوئز و افزایش تقاضا از سوی اروپا و آمریکا، قیمت این محصول تا اوایل ماه مارس روند صعودی  خواهد داشت. ولی در بلندمدت با کاهش نرخ گاز ممکن است مجدداً شاهد یک روند اصلاحی در نرخ جهانی اوره باشیم.

نرخ های فروش محصولات صادراتی ایران با بررسی و پیشنهادهای کارگزاری سیاست گذاری قیمت فروش محصول اوره براساس درصدی نرخ نشریه آرگوس و با درنظر گرفتن شرایط بازار ایران و توافق با مشتریان تعیین می گردد. در حال حاضر آخرین نرخ اوره صادراتی ایران ۳۳۳ دلار و نرخ اوره چین برابر ۳۵۰ دلار می باشد. به دلیل شرایط تحریمی عمدتاً نرخ شرکتهای اوره ساز نسبت به نشریه آرگوس دارای تخفیف می باشد.

نرخ اوره حمایتی

طبق ابلاغیه ی هیأت دولت، شرکتهای اوره ساز داخلی موظف به عرضه اوره تکلیفی به شرکت حمایت کشاورزی و اتحادیه های تابعه ی آن هستند. نرخ اوره حمایتی با توجه به کف ۶ ماهه معاملاتی در بورس کالا تعیین می شود و با توجه به اختصاص یافتن حداقل ۲۰ درصد از مبلغ فروش شرکتهای پتروشیمی اورهای به اوره کشاورزی، این شرکتها سهم قابل توجهی از درآمد خود را بصورت حسابهای دریافتنی ثبت می کنند که مبلغ آن در جدول زیر نشان داده شده است. نمودار زیر روند نرخ اوره حمایتی را از سال ۱۴۰۰ نشان میدهد.

نرخ خوراک

نرخ گاز خوراک یکی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر حاشیه سود  شرکتهای اوره ای می باشد که مبلغ آن، مواد مستقیم مصرفی را تشکیل می‌دهد. درحال حاضر فرمول محاسبه نرخ خوراک پتروشیمی بصورت زیر قابل محاسبه است. اگر بخواهیم نگاهی به روند نرخ گاز داشته باشیم، از فوریه سال ۲۰۲۲ نرخ جهانی گاز در هاب‌های اروپایی به دلیل جنگ روسیه و اوکراین رشد چشمگیری را تجربه کرد. بطوریکه میانگین نرخ ۴ هاب جهانی تا ۸۰ سنت هم افزایش یافت. از اوایل سال ۲۰۲۳ روند نرخ گاز در اروپا مجدداً به محدوده قیمت طبیعی خود نزدیک شده است. نرخ خوراک محاسبه شده در ایران برای صنعت پتروشیمی طبق فرمول زیر محاسبه میگردد.

(معدل وزنی قیمت داخلی، صادراتی و وارداتی * ۰.۵) + (قیمت گاز طبیعی در بازارهای جهانی معیار * ۰.۵) = قیمت گاز طبیعی

منظور از بازارهای جهانی ۴ هاب اصلی Henry، TTF، NBP و Alberta  است  که روند آنها را در نمودار زیر مشاهده می کنیم. در حال حاضر با توجه به نرخ های جهانی و داخلی نرخ گاز برابر ۵ /۱۱ سنت می باشد.

نمودار زیر روند تغییرات اسپرد نرخ خوراک پتروشیمی ها و اوره صادراتی ایران را نشان می دهد. بیشترین میزان اسپرد زمانی  تحقق یافت که نرخ اوره صادراتی تا ۸۰۰ دلار افزایش یافت و نرخ خوراک پتروشیمی ها ۵۰،۰۰۰  ریال به ازای هر متر مکعب بوده است و در آن زمان شرکت های اوره ساز بالاترین حاشیه سود خود را تجربه کردند. در حال حاضر با توجه به کاهش نرخ اوره و همچنین افزایش نرخ خوراک مقدار اسپرد به ۲۶۳ دلار رسیده است.

نویسنده: محمدرضا بابایی- کارشناس تحلیل

منبع: شماره ۹۳ ماهنامه بورس امروز