افت شاخص با گواهی سپرده
پس از انتشار اوراق گواهی سپرده خاص در یازده بهمن ماه سال ۱۴۰۲ با نرخ سود علی الحساب ۳۰ درصدی، بانک تجارت طی اطلامیه‌ای در کدال اعلام نمود که غالب فروش گواهی مذکور از محل سپرده‌ها صورت گرفته و این بدان معناست که سرمایه جدیدی جذب نظام بانکی نشده است. این امر سبب آثار هزینه های قابل توجهی بر این بانک و البته سایر بانک‌ها خواهد داشت. در واقع این گواهی سپرده‌ها سرمایه جدیدی از سایر بازارها به سمت خود جذب نکرده‌اند و صرفاً هزینهای مضاعف بر دوش بانک‌ها نهاده‌اند.
به گزارش بورس امروز؛ گواهی سپرده مدت دار سرمایه‌گذاری خاص یکی از ابزارهای نوین مالی است که بانک مرکزی با هدف تجهیز منابع، برای تأمین مالی طرح‌های جدید سودآور تولیدی، ساختمانی و خدماتی (طرح های ایجادی) و نیز توسعه و تکمیل طرح‌های سودآور موجود (طرح‌های توسعه‌ای) با سررسید مشخص منتشر می‌کند.
انتشار این اوراق سبب می‌شود منابع مالی موجود در سایر بازارها جذب این اوراق گردد و از آنجایی که این اوراق سرمایه‌گذاری بدون ریسک است نرخ بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاری را بالا می‌برد. در حقیقت قیمت سرمایه‌گذاری را گران می‌کند، در نتیجه سرمایه‌گذاران رغبتی به سرمایه‌گذاری در سهام در این قیمت‌ها از خود نشان نخواهند داد.
این انتشار گواهی سبب خروج نقدینگی‌های بزرگ و کاهش تقاضا برای سهام توسط بازیگران اصلی بازار و واکنش متقابل سهامداران خرد و در کل ریزش شاخص می‌گردد. بالاخص که نرخ بالای این سپرده‌ها جذابیت بازار بورس را کمرنگ‌تر کرده و از آنجایی که دارای سود قطعی است می‌تواند سرمایه‌ها را به سمت خود جذب کند.
در آخرین مورد انتشار اوراق گواهی سپرده خاص برای تامین سرمایه در گردش طرح‌های با بازدهی بالا که در تاریخ یازده بهمن ماه سال ۱۴۰۲ توسط بانک مرکزی صورت گرفت نرخ این اوراق سود علی الحساب ۳۰ درصد بود. نکته قابل تامل در انتشار این اوراق این بود که پس از انتشار آن بانک تجارت طی اعلامیه‌ای در کدال اعلام نمود که غالب فروش گواهی مذکور از محل سپرده‌ها صورت گرفته و این بدان معناست که سرمایه جدیدی جذب نظام بانکی نشده است. این امر سبب آثار هزینهای قابل توجهی بر این بانک و البته سایر بانک‌ها خواهد داشت و نشان می‌دهد این گواهی سپرده‌ها سرمایه جدیدی از سایر بازارها به سمت خود جذب نکرده‌اند و صرفاً هزینهای مضاعف بر دوش بانک‌ها نهاده‌اند. این جو بار روانی سنگینی بر بازار بورس و سایر بازارها تحمیل می‌کنند.
بانک مرکزی در حقیقت با این کار نرخ سود مورد انتظار سرمایه‌گذاران را بالا برد و انتظارات تورمی سال آتی مردم را با کف ۳۰درصد بست. در کشوری همچون ایران با انتظارات تورمی رو به بالا انتشار گواهی‌های سپرده با نرخ بالا تنها به افزایش نرخ بهره مورد انتظار سرمایه‌گذاران کمک خواهد کرد.
این جو روانی سنگین و همچنین افزایش هزینه‌های مربوط به گروه بانکی و همچنین تغییر نرخ بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاران در کنار فشار فروش صندوق‌های با درآمد ثابت با هدف خرید این گواهی سپرده‌های خاص سبب گردید شاخص کل بازار بورس با انتشار این گواهی‌ها افت قابل توجهی را شاهد باشد.
نویسنده: سارا انصاریان کارشناس بازار سرمایه
منبع: شماره ۹۳ نشریه بورس امروز
