مراودات مالی دولت و پالایشگاه های نفت
به گزارش بورس امروز؛ تامین خوراک و قیمت گذاری خوراک تحویلی به شرکت های پالایش نفت و پتروشیمی ها و محصولات ارایه شده به دولت مساله مهم و حیاتی در صنایع پالایش نفت است. بالغ بر ۹۸ درصد از گردش مالی شرکتهای پالایش نفت بابت نرخ خوراک می باشد. متوسط خوراک ۱۰ پالایشگاه نفت و […]
به گزارش بورس امروز؛ تامین خوراک و قیمت گذاری خوراک تحویلی به شرکت های پالایش نفت و پتروشیمی ها و محصولات ارایه شده به دولت مساله مهم و حیاتی در صنایع پالایش نفت است. بالغ بر ۹۸ درصد از گردش مالی شرکتهای پالایش نفت بابت نرخ خوراک می باشد. متوسط خوراک ۱۰ پالایشگاه نفت و میعانات گازی کشور حدود دو میلیون و ۶۰ هزار بشکه در روز جهت ۱۴۰۱ بوده و شامل یک میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه نفت خام میادین مختلف و ۴۶۰ هزار بشکه میعانات گازی می باشد.
قیمت خوراک براساس متوسط نرخ ماهیانه دریافتی از جمله Platts و مطابق فرمول های ذیل جهت سال ۱۴۰۱ محاسبه و ضریب نرخ تسعیر نیز، معادل نیما درج شده در سامانه سنا(Sanarate) بانک مرکزی تعیین میگردد.
انتقال خوراک از مبداء تا فنس پالایشگاه بر عهده وزارت نفت بوده و هزینه ای در این خصوص دریافت نمی گردد.
پالایشگاههای کشور به مثابه یک بنگاه خصوصی بوده و معادل قیمت روز خوراک را دریافت و بر همان اساس محصولات نیز فروش رفته و لذا مراودات مالی پالایشگاه های کشور براساس دریافت روزانه نفت خام و میعانات گازی درب پالایشگاه و پرداخت وجه اولیه در قالب تهاتر بوده و تحویل حدود۸۰درصد از محصولات نیز در قالب فرآورده های اصلی به دولت خواهد بود و لذا حدود ۲۰ درصد مابقی از طریق فروش از کانال بورس های کالای انرژی و تامین خوراک صنایع پایین دستی انجام و تسویه حساب مالی با دولت در پایان هر ماه و پس از دریافت صورتحساب در قالب تهاتر نفت خام و محصولات انجام می گیرد.
فرمول قیمت گذاری نفت خام براساس برنامه ششم توسعه و مصوبه مجلس شورای اسلامی و ضریب ۹۵% در فرمول های ذیل و با نرخ سه نوع نفت خام و اعمال فرمول های ذیل جهت هر بشکه انجام می گیرد.
Plight= ((Pomant + Pdubai + Pice Bwave)) – ۵ $
Pheavy = (( Pomant + Peubai + Pice Bwave)) – ۶ $
فرمول قیمت گذاری خوراک میعانات گازی
براساس برنامه ششم توسعه و مصوب مجلس شورای اسلامی نرخ خوراک میعانات گازی جهت پالایشگاههای نفت و هم چنین جهت پالایشگاههای میعانات گازی، مطابق فرمول ذیل و با ضریب۹۵% در فرمول ذیل محاسبه می گردد.
PCondensate = Psouth pars condensate – ۲$
و با توجه به تفاوت کیفیت میعانات مختلف استحصال شده و تحویلی، نرخ میعانات با ضرائب مختلف همراه است. به عنوان مثال جهت میعانات گازی تحویلی به شرکت پالایش نفت شیراز از مبداء آغارو دالان جهت جهت هر بشکه، به میزان ۶/۰ دلار به فرمول کلی ذکر شده اضافه میگردد.
فرمول قیمت گذاری فرآورده های اصلی
فرمول قیمت گذاری محصولات اصلی شامل گاز مایع، بنزین موتور، نفت سفید، نفت گاز، نفت کوره و سوخت های هوایی (بنزین جت و نفت جت) براساس قیمت های ماهیانه FOB خلیج فارس و منظور نمودن ضرائب کیفی سازی، با مأخذ مجله Platts هر ساله از طریق معاونت هیدروکربوری وزارت نفت تعیین و ارایه محصولات درب پالایشگاه تحویل خریدار می گردد.
نکته مهم، منظور نمودن ضرایب قیمت متناسب با کیفیت فرآورده به صورت سالیانه بوده که جهت هر سال، از طریق وزارت نفت اعلام می گردد. (بدیهی است کیفیت بالاتر محصول منجر به تعیین قیمت بهینه خواهد بود.)
مبنای نرخ تسعیر ارز ، براساس نرخ نیما و از سامانه SANARATE بانک مرکزی قابل دریافت می باشد. به عنوان نمونه قیمت خوراک نفت خام با متوسط API تحویلی به پالایشگاه در دیماه ۱۴۰۱ هر لیتر حدود ۱۲۹ هزار و ۲۹۰ ریال و میعانات گازی حدود ۱۲۳ هزار و ۹۰۰ ریال بوده است.
گاز مایع هر کیلوگرم ۱۷۰ هزار و ۷۸۰ ریال
بنزین موتور هر لیتر ۱۸۱ هزار و ۸۰۰ ریال
نفت سفید هر لیتر ۱۹۴ هزار و ۱۶۰ ریال
نفت گاز هر لیتر ۱۸ هزار و ۸۳۰ ریا ل
نفت کوره هر کیلوگرم ۹۵ هزار ریال
بنزین جت هر لیتر ۱۹۵ هزار و ۹۵۰ ریال
نفت جت هر لیتر ۱۹۵ هزار و ۹۵۰ ریال
نرخ گذاری فرآورده های ویژه
براساس فرمول های مصوب شده توسط شرکت ملی پالایش و پخش و مطابق مصوبه شماره ۱۳۵۵۲-۴۰۲/۹۴۶
مورخ بیست و یکم خردادماه ۱۴۰۱ که از طرف مراکز حاکمیتی بر عهده انجمن صنفی شرکتهای پالایش نفت واگذار شده، می باشد. مبنا دلار نیما از سایت Sanarate و ماخذ مجله Platts بوده که در هرماه، طی دو مرحله قیمت ها تعیین و ارائه می گردد.
محاسبه نرخ دلار نیز براساس یک ماهه منتهی به تاریخ منظور و محاسبه نرخ های مجله Platts به صورت ۱۵ روزه در نظر گرفته میگردد.
تعیین نرخ های ۱۵ روزه فرآورده ویژه با هماهنگی دستگاه های ذیل و منظور نمودن شرایط و فرمول های قید شده انجام می گیرد.
- انجمن صنفی شرکتهای پالایش نفت
- فرمول های نزدیک به آنالیز محصول قابل فروش
- وزارت صمت
- سازمان حمایت از مصرف کننده
- شرکتهای بورس کالا و انرژی
- سازمان بازرسی کل کشور
- مجله (Platts)
- دلار نیمه بانک مرکزی
- اداره کل گمرکات کشور
- سازمان تعزیرات حکومتی
فرمول قیمت گذاری فرآورده های ویژه
فرمول قیمت گذاری برخی از محصولات ویژه قابل عرضه در بورس های کالا و انرژی مطابق ذیل خواهد بود.
حلال ۴۰۲: میانگین قیمت فوب خلیج فارس نفت سفید × ۱/۰۵
نفتا: معادل نرخ ۱۵ روزه قبل نفتای خلیج فارس با مأخذ Platts
گوگرد: میانگین قیمت های حداقل و حداکثر نشریات Fmb و FERTIGON
آیزوفید: میانگین روغن خام سبک( لوبکات ) * ۱/۱
مالچ : میانگین فوب خلیج فارس نفت کوره ۱۸۰ * ۱/۱
آیزوریسایکل: میانگین روغن خام سبک ( لوبکات) * ۱/۳
وکیوم باتوم: در قالب زمانها ، معادل ۷۶/۰ قیمت نفت کوره ۳۸۰
حلال ۴۰۴: میانگین فوب خلیج فارس بنزین سوپر * ۱/۰۶
قیر شل ۲۵۰-MC :قیمت وکیوم باتوم *۱/۶
قیمت فرآورده های ویژه در قیاس با فرآورده های اصلی جهت مقایسه با فرآورده های اصلی و خوراک
نرخ گذاری براساس فرمولها و با مهندسی محصولات مشابه و هر ۱۵ روز یک بار از طرف انجمن صنفی شرکتهای پالایش نفت صورت می گیرد.
نفتای سبک هر کیلوگرم ۱۶۶ هزار و ۴۰ ریال
نفتای سنگین هر کیلوگرم ۱۶۶ هزار و ۴۰ ریال
حلال ۴۰۴ هر لیتر ۱۶۹ هزار و ۲۰ ریال
آیزوفید هر کیلوگرم ۱۲۱ هزار و ۵۱۰ ریال
آیزوریسایکل هر کیلوگرم ۱۴۴ هزار و ۷۱۰ ریال
گوگرد هر کیلوگرم ۲۸ هزار و ۴۶۰ ریال
وکیوم باتوم هر کیلوگرم ۷۱ هزار و ۱۰۰ ریال
انواع قیر نهایی شامل ۷۰/۶۰ هر کیلوگرم ۷۶ هزار و ۷۰ ریال
قیر شل ۲۵۰-MC هرکیلوگرم ۱۱ هزار و ۲۷۶ ریال
پیشنهاد و جمع بندی
با عنایت به ارائه توضیح خلاصه در خصوص مراودات مالی شرکتهای پالایش با وزارت نفت از یک طرف و لزوم منظور نمودن منافع سهامداران خرد و کلان شرکتهای پالایشی از طرف دیگر لازم است، شفاف سازی قیمت گذاری خوراک و محصولات و خصوصا ضرایب سالیانه به صورت پیوسته از طرف معاونت هیدروکربوری وزارت انجام و فرمول های تعیین قیمت خوراک و محصولات در قالب برنامه طولانی مدت مصوب ( حداقل پنج تا ده سال ) و ابتدای هر سال ابلاغ گردد.
بدیهی است تاخیر در ارسال فرمول قیمت گذاری که معمولاً در مرداد ماه هر سال انجام گیرد. علاوه بر عدم تعیین تکلیف پالایشگاهها، موجب تغییر در قیمت سهام شرکتها در بورس و یا فرابورس خواهد گردد.
