بنگاهی به نام بانک
به گزارش بورس امروز؛ یکی از ایرادات اصلی که به اقتصاد و شبکه بانکی کشور وارد است، بنگاه داری بانک ها است. بانکها بهدلیل دسترسی مناسب به منابع پولی، نقش موثری در هدایت اعتبارات دارند که این ویژگی همان برگ برنده بانک ها برای نفوذ در جریان های پولی کشور است. بسیاری بر این عقیدهاند […]
به گزارش بورس امروز؛ یکی از ایرادات اصلی که به اقتصاد و شبکه بانکی کشور وارد است، بنگاه داری بانک ها است. بانکها بهدلیل دسترسی مناسب به منابع پولی، نقش موثری در هدایت اعتبارات دارند که این ویژگی همان برگ برنده بانک ها برای نفوذ در جریان های پولی کشور است. بسیاری بر این عقیدهاند که بنگاههای زیرمجموعه بانکها به سبب نفوذ در بانکها، بیش از دیگر بازیگران اقتصادی به منابع پولی دسترسی داشته و همین موضوع موجب میشود تا در رقابت با دیگر شرکتها موفقتر ظاهر شوند. هرچند این موضوع تا حدودی صحیح است اما پشتپرده آن دلایلی وجود دارد که بانکها را به ناچار به سمت بنگاهداری سوق میدهد. اما این دلایل کدامند؟
شاید اولین دلیل به قوانین و مقرراتی باز می گردد که به بانک ها اجازه ورود به بنگاه داری را میدهد. به عنوان نمونه در بند ۳ ماده ۳۴ قانون پولی و بانکی کشور مصوب سال ۱۳۵۱ آمده است: خرید سهام و مشارکت در سرمایه یک یا چند شرکت و یا خرید اوراق بهادار داخلی یا خارجی به حساب خود، به میزانی بیش از آنچه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به موجب دستورها یا آئین نامه های خاص تعیین خواهد کرد.
دلیل دوم در بازه ای از زمان که بازار سرمایه توسعه آن چنانی نداشت، به بانک ها این اجازه داده شد تا در راستای حمایت از بازار سرمایه، شرکت های سرمایه گذاری را تاسیس کنند و با گذر زمان این شرکت ها واگذار شوند، برای مثال شرکت سرمایه گذاری غدیر با هدف ورود به بازار سرمایه، بازارسازی، خرید و فروش سهام و در مجموع ایجاد رونق برای بازار سرمایه از سوی بانک صادرات ایجاد شد.
سومین دلیل این است که بانک ها به برخی بنگاه ها تسهیلاتی را پرداخت نموده اند و این بنگاه ها به دلایل مختلف از جمله رکود اقتصادی قادر به پرداخت تسهیلات خود نبوده و بانک مجبور به تملک بنگاه در ازای تسهیلات پرداختی می شود. در این زمینه بانک ملی با حدود ۴۷۰ واحد بنگاه تملک شده در شهرک های صنعتی در صدر قرار دارد.
چهارمین دلیل دلیل به نبود رتبه بندی و اعتبارسنجی از مشتریان باز می گردد. بانک ها به دلیل آنکه هیچ رتبه بندی و اعتبارسنجی دقیق و روشنی از مشتریان ندارند بعضا تسهیلات را به مشتریانی پرداخت نموده اند که باعث عدم بازگشت تسهیلات و افزایش میزان معوقات بانک ها شده است. به همین منظور بانک ها بیشتر ترجیح می دهند که منابع در اختیار خود را به سمت سرمایه گذاری های مستقیم سوق دهند.