عرضه های اولیه چقدر در بهم ریختگی بازار سرمایه تاثیر دارند؟

به گزارش بورس امروز، عرضه اولیه سهام (IPO) یا عرضه اولیه عمومی، به سهام یک شرکت که برای اولین بار در فرآیند بورس عرضه می گردد تا سرمایه گذاران برای نخستین بار به خرید این نوع سهام روی آورند، گفته می شود و از آنجایی که این نوع سهام در روزهای ابتدایی، اغلب سودده بوده بسیار مورد توجه سرمایه گذاران قرار می گیرد، به همین علت است که در سال های اخیر، عرضه‌ اولیه سهام همواره طرفداران خاص خود را در بازار بورس و سرمایه داشته است.

حال چندی است که روند عرضه‌‌‌های اولیه در بورس با انتقاد فعالان حوزه بورس همراه شده است. برخی سهامداران و صاحبان کانال‌‌‌های بورسی، عامل رکود بازار سرمایه را ورود پی در پی عرضه‌های اولیه و شیوه جدید ارائه این عرضه ها به بازار می دانند و تقاضای توقف آن را دارند. این در حالی است که طبق گفته کارشناسان و متخصصان این حوزه، تداوم عرضه‌‌‌های اولیه به منظور گسترده شدن و تنوع بازار سرمایه، امری ضروری است که عدم حضور و ارائه آن باعث ایجاد حباب قیمتی در بازار می شود.

عرضه های اولیه عامل تنوع بازار سرمایه

حسام حسینی یکی از کارشناسان بازار سرمایه معتقد است: راه بزرگ و متنوع شدن بازار سرمایه، عرضه‌‌‌‌‌‌های اولیه‌‌‌ است و افت‌‌‌های بازار سهام را نمی توان به آن نسبت داد. بنابراین باید ابتدا بررسی کرد که برای این عرضه‌های اولیه چقدر منابع نیاز بوده و آیا بازار در تنگنای نقدینگی قرار داشته است یا خیر. وی همچنین عنواون می کند: پولی که از بازار سهام در طول یک سال اخیر (از زمان ریزش بازار) خارج شده، حدود ۹۰ هزار میلیارد تومان است که بخشی از آن به صندوق‌های درآمد ثابت رفته است. این ارقام نشان می‌دهد که بازار در تنگنای قیمتی نبوده و عرضه‌های اولیه باعث افت قیمت‌ها نشده و به نظر می‌رسد که دلایل محکم‌‌‌‌‌‌تری پشت ریزش‌‌‌های اخیر بوده است.

 ترس از سیاستگذاری پولی جدید بانک مرکزی عامل ترس سرمایه گذاران

یکی دیگر از کارشناسان بازار سرمایه نیز همین نظر را دارد و ضمن ضروری دانستن عرضه های اولیه برای بازار، دلیل ریزش‌‌‌های اخیر بازار را عوامل دیگری، غیر از عرضه اولیه معرفی می‌کند. مصطفی محبی‌‌‌مجد عرضه‌های اولیه را بهانه می دهند و اصل ماجرا را به سیاست‌‌‌های احتمالی بانک مرکزی و ترس بازار نسبت می دهد.
و می گوید: درحال حاضر بزرگ‌ترین عامل ترس برای سرمایه‌گذاری در بورس، تغییر نرخ بهره توسط سکاندار جدید بانک مرکزی است. با درنظر گرفتن این نکته که هم اکنون عرضه‌های اولیه پول زیادی به خود جذب نکرده اند، توقع می‌رود پول بیشتری به سمت بازار سهام بیاید و اگر تا الان این سرمایه‌‌‌ها وارد بازار نشده اند، به دلیل ترس از سیاستگذاری پولی جدید بانک مرکزی است.
بهروز شهدای نیز یکی دیگر از کارشناسان بازار سرمایه وجود عرضه اولیه را در بازار ضروری می داند که نبود آن باعث ایجاد حباب می‌شود. وی که رشد یا افت بازار را ناشی از یک پارامتر واحد نمی داند، می گوید: نمی‌توان گفت ریزش‌‌‌های اخیر فقط به خاطر عرضه اولیه یا صحبت‌‌‌هایی ‌است که درباره سهام عدالت می‌شود.
زمزمه‌‌‌های جا‌‌‌به‌‌‌جایی و تغییرات احتمالی در مدیریت بازار سرمایه، سیاستگذاری های پولی رئیس کل جدید بانک مرکزی و کسری بودجه، مجموعه عواملی است که از نظر این کارشناس حوزه بورس بر بازار سرمایه اثر گذاشته و باعث افت شاخص کل بورس در چند روز اخیر شده است.

بهترین زمان ورود عرضه های اولیه به بازار سرمایه

توجه به زمان‌بندی ورود عرضه‌‌‌های اولیه به بازار سرمایه از آن دست مسائلی است که همواره با اتفاق نظر اکثریت کارشناسان حوزه بورس همراه بوده است، چرا که آنان معتقدند این امر در روند رشد یا ریزش بازار سرمایه تاثیرگذار خواهد بود.

بهمن فلاح نیز معتقد است: همواره نبودن زمان‌بندی مناسب در ورود عرضه‌‌‌های اولیه به بازار سرمایه یکی از مشکلات بازار بورس بوده که متناسب با حجم و ارزش معاملات نیست. وی با اشاره به ضرورت تناسب بازار سرمایه با اندازه حجم و نقدینگی‌‌‌ عرضه های اولیه‌‌‌، ادامه می دهد: باید ارزش معاملات در آن مقطع متناسب با ارزش عرضه اولیه در نظر گرفته شود چرا که باعث خروج نقدینگی از بازار شده و به سمت عرضه‌‌‌های اولیه می رود، این مسئله نه تنها در ترازنامه شرکت‌ها لحاظ نمی‌شود بلکه به بازار هم بر نمی‌‌‌گردد.

و اما شایان کرمی ضمن بیان اینکه بازار ما مشکل نقدینگی دارد، می‌‌‌گوید: اینکه در چه زمانی و چه شرکت‌هایی را با چه ارزش‌‌‌هایی پذیرش ‌‌‌کنیم و عرضه اولیه انجام ‌‌‌دهیم بسیار دارای اهمیت است که روی جریان بازار اثرگذار نباشد.

وی به زمانبندی نامناسب ورود عرضه‌‌‌های اولیه در هفته‌‌‌های اخیر و تاثیرگذاری این عرضه ها در خرابی بازار اشاره می کند و می گوید: نزدیک بودن به سال مالی برخی شرکت‌های سرمایه‌گذاری و سال مالی برخی از شرکت‌های کارگزاری که در حال تسویه اعتباراتشان هستند از دیگر عوامل تاثیر گذار در خرابی بازار سرمایه طی روزهای اخیر است.