اجبار به حذف عرضه ارز نیما، خبری خوش برای شرکت های صادرات محور یا سراب؟
عرضه ارز در سامانه نیما طی مصوبه ستاد هماهنگی اقتصادی برای شرکت های صادرات محور لغو شد. بسیاری از کارشناسان این اقدام را به نفع بازار میدانند اما آیا لغو اجبار صادرکنندگان برای عرضه ارز در نیما خبری است که واقعا در این حوزه رخ داده است؟ بر اساس اعلام بانک مرکزی این موضوع از مدت‌ها قبل در نیما وجود داشته و اجباری برای عرضه از سوی صادرکنندگان نبوده است چراکه صادرکنندگان جز یک مقطع کوتاه مدت، اجازه واردات در مقابل صادرات خود و دیگران را داشتند.
به گزارش خبرنگار بورس امروز، این اقدام در مجامع خبری اقدامی مثبت برای شرکت های صادرات محور تلقی شده است. در رویدادی مثبت برای شرکت های صادرات محور بورسی و غیر بورسی و با مصوبه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت ، اجبار به فروش ارز در سامانه نیما لغو شد. اما آیا لغو اجبار صادرکنندگان برای عرضه ارز در نیما خبری است که واقعا در این حوزه رخ داده است؟
بر اساس خبر منتشر شده طبق مصوبات جدید ستاد هماهنگی اقتصادی دولت و کمیته ماده دو و با هدف حمایت از تولید و صادرات ، شرکت های صادرکننده بورسی و غیر بورسی اجباری در فروش ارز به سامانه نیما ندارند و می‌توانند ارز حاصل از صادرات را ازطریق فهرست ۱۰۰۰ گانه وزارت صنعت برای واردات مورد نیاز شرکت یا دیگر واردکنندگان هزینه کنند.
بر این اساس ، وزارت صنعت فهرستی را تهیه کرده تا در قالب آن، اقلام مجاز به استفاده از ارز صادراتی برای واردات در آن جای گرفته و ۱۰۰۰ ردیف تعرفه را شامل می‌شود . همچنین اگر تولیدکننده ای قصد استفاده از ارز صادراتی برای واردات مواد اولیه، تجهیزات و قطعات مورد نیاز دارد ، می‌تواند از طریق تشکل‌های مربوطه پیشنهاداتی را به اتاق یا سازمان توسعه تجارت ارائه دهد. این در حالی است که به گفته مقامات این وزارتخانه، اگر تولیدکننده‌ای قصد داشت از ارز صادراتی برای واردات مواد اولیه، تجهیزات و قطعات مورد نیاز تولید خود استفاده کند، می‌تواند از طریق تشکل‌های خود پیشنهادات خود را به اتاق یا سازمان توسعه تجارت ایران ارائه دهد تا از طریق معاونت امور صنایع وزارت صمت، کالای مورد نظر در فهرست مجاز واردات در مقابل صادرات قرار گیرد.
این حواشی خبری در حالی است که بسیاری از کارشناسان این اقدام را به نفع بازار میدانند. بنا به گفته رضا اعتدال مدیرعامل شرکت تحلیل سرمایه اروین برداشتن الزام فروش ارز در سامانه نیمایی، می تواند روند صادرات را برای شرکت های تولیدی تسهیل کند و بسیاری از صادرکنندگانی را که در سال های اخیر، از صادرات محروم شده اند، به بازارهای جهانی بازگرداند. این در حالی است که بر اساس اعلام بانک مرکزی این موضوع از مدت‌ها قبل در نیما وجود داشته و اجباری برای عرضه از سوی صادرکنندگان نبوده است چراکه صادرکنندگان جزیک مقطع کوتاه مدت، اجازه واردات در مقابل صادرات خود و دیگران را داشتند.
کارشناسان بازار سرمایه با اشاره به قوانیت دست و پاگیر سامانه ارز نیمایی آن را مانعی برای صادرات میدانند. بنا به گفته بسیاری از کارشناسان شرایط کشور رد سال های اخیر منجر شد تا دولت قوانین دست و پا گیری را اجرا کند. در سال های اخیر شرکت هایی که صادرات داشتند باید به ارزش محصولات خود، ارز را برای واردات استفاده می کردند و همین امر منجر به مشکلاتی شد. متاسفانه شرکت های تولیدی در سال های اخیر، با توجه به تبعاتی که قوانین در امر صادرات ایجاد کردند، نتوانستند خود را با آنها منطبق کرده و ارز را به کشور بازگردانند؛ در نتیجه مجبور شدند عملا صادرات را کنار بگذارند.
به گفته این کارشناسان نبود ثبات در قوانین کشور تبعات دارد. در سال های اخیر، تحریم ها عامل اصلی ایجاد قوانین دست و پا گیر و نبود ثبات در قوانین وضع شده، است. با برداشته شده قانون اجباری ارز در سامانه نیمایی، امید می رود تا این روند تسهیل شود و دوباره شرکت های تولیدی اقدام به صادرات محصولات خود کنند. آنها می توانند با روند ساده تری پول های خود را جابه جا کرده و به کشور بازگردانند. متاسفانه محدود کردن صادرکنندگان به دریافت ارز از سامانه نیما منجر شد تا شرکت ها در حوزه درآمدزایی و فروش با محدودیت های بسیاری روبرو شوند. بر اساس این قانون شرکت ها ملزم هستند تا ارز خود را بر اساس نرخ نیمایی به فروش برسانند و همین امر منجر به کاهش درآمد شرکت ها می شد زیرا نرخ نیمایی با نرخ ارز در بازار آزاد فاصله زیادی دارد اما اکنون با لغو این قانون، آنها می توانند ارز خود را در بازار آزاد به فروش برسانند. شرکت هایی مانند فولادی ها که صادراتشان رقم های قابل توجهی است، می توانند ارز خود را در بازار آزاد به فروش برسانند و این امر در سودآوری آنها تاثیر چشمگیری خواهد داشت.
