کارایی بازار را با باز شدن دامنه نوسان بازگردانید

محمد امین کیان ارثی در گفت و گو با خبرنگار بورس امروز، درباره وضعیت بازار سرمایه گفت: در حال حاضر بازار سرمایه عمق ندارد؛ مردم می گویند این صحبت ها کلیشه ای شده است زیرا بسیاری از فعالان بازار این مسئله را گوشزد کرده اند. بازار به چند دلیل عمق ندارد که مهم ترین آن نگاه کوتاه مدت سهامداران است.

وی افزود: بسیاری از سهامداران بازار سرمایه تنها برای کسب سودهای کوتاه مدت وارد بازار شدند؛ این در حالی است که در بسیاری از بورس های دنیا، چنین حالتی مرسوم نیست.

تضاد ماهیت سرمایه گذاری کوتاه مدت با ذات بورس

عضو هیئت مدیره لیزینگ امید درباره نحوه سرمایه گذاری در بورس توضیح داد: در بسیاری از بورس‌های دنیا، افراد از سرمایه های کناری خود برای ورود به بازار سرمایه استفاده می کنند؛ به عبارت دیگر مردم یک تعادل در زندگی خود دارند و نیازهای اساسی خود را می توانند تامین کنند. در این حالت از پول های کناری خود استفاده کرده و آن را در بورس با هدف سوددهی بلندمدت سرمایه گذاری می کنند تا هزینه هایی مانند مسافرت ها ، آینده فرزندانشان و … را تامین کنند.

کیان ارثی با اشاره به نحوه سرمایه گذاری افراد در بازار سرمایه کشور گفت: متاسفانه شاهد بودیم که مردم برای ورود به بورس، فرش زیرپای خود را فروختند؛ بسیاری از سهامداران جدید الورود بازار سرمایه، مردمی بودند که نمی توانستند نیازهای اساسی خود را تامین کنند و امید داشتند با سودهای کوتاه مدت، نیازهای خود را رفع کنند. فرقی نمی کند این بازار سود ده، بازار بورس باشد و یا بازار خودرو، ملک، ارز یا طلا. هر بازاری که باشد، مردم به دلیل پایین بودن درآمدشان هجوم می آوردند تا بتوانند پول بیشتری به دست بیاورند و نیازهای اصلی خود را تامین کنند.

وی با بیان اینکه طی ۲ الی ۳ سال اخیر، ماهیت سرمایه گذاری در بورس با ذات آن ناخواناست، اضافه کرد: متاسفانه بورس ماهیت اینگونه ندارد که همواره روی محور سود، نوسان داشته باشد یا بتواند به صورت دائم به افراد سود و بازدهی بدهد که طی ۶ ماه اخیر در ذهن افراد شکل گرفته است.

لزوم آموزش سهامداران جدید الورود

عضو هیئت مدیره لیزینگ امید درباره بی دانش بودن سهامداران جدید الورود بازار سرمایه بیان کرد: بازدهی که طی ۶ ماه اخیر در ذهن بسیاری از سهامداران جدید الورود بازار سرمایه شکل گرفته، غیرمنطقی است. بازار سرمایه به دلیل هجوم نقدینگی که از اسفندماه ۹۸ تا تیرماه ۹۹ داشت، رشد شارپی بود که بازدهی های بالایی برای سهامداران داشت. این بازدهی های بالا منجر شد تا سرمایه گذاران تازه کار، دیگر به بازدهی ۲۰ درصدی قانع نباشد و با توجه به اینکه بسیاری از این افراد به اصول سرمایه گذاری را نمی دانند، به امید سودهای بالای ۱۵۰ درصد در بازار ماندند و همین امر منجر شد تا زیان بسیاری را متحمل شوند.

کیان ارثی با اشاره به اصول بازار سرمایه توضیح داد: سهامداران تازه کار باید آموزش ببیند که به سود کم قانع باشند و اگر می خواهند در بازار سرمایه ادامه بدهند، باید زمانی که سود کردند، سود را شناسایی کرده و مقداری از آن را خارج کنند و در گروه های دیگر که ارزش سرمایه گذاری دارد، بگذارند. به عنوان مثال فردی سهمی را در اسفند ماه ۹۸، هزار تومان خریداری کرده است و در اردیبهشت ماه این سهم ۵ هزار تومان شده است؛ به عبارتی سهامدار ۵۰۰ درصد سود داشته است.

وی ادامه داد: در چنین شرایطی بازار سرمایه به شما اخطار خروج را داده است زیرا این سهم دیگر بیشتر از این میزان نمی تواند رشد داشته باشد. بنابراین سهامدار باید از سهم خارج شود، اگر در بازار، سهام خوب و ارزنده وجود داشت خریداری کند؛ اگر سهام ارزنده در بازار وجود ندارد و همه سهام گران هستند، این پاسخی روشن برای خروج از بازار به سهامدار است.

دامنه نوسان در زمان نامناسب اجرا شد

عضو هیئت مدیره لیزینگ امید درباره دامنه نوسان نامتقارن گفت: بر فرض که تصمیم دامنه نوسان نامتقارن تصمیم درستی است اما به عقیده بنده این تصمیم درست، در بدترین زمان ممکن اجرا شد، زیرا زمانی که فشار فروش در بازار زیاد است، دیگر فرقی نمی کند افراد با چند درصد زیان از بازار خارج می‌شوند.

کیان ارثی در این خصوص تصریح کرد: نقطه رویایی بازار سرمایه این است که بدون محدودیت و دامنه نوسان باشد. یک بازار که به کارایی رسیده باشد نه تنها نیازی به محدودیت ندارد بلکه هیچ محدودیتی را برنمی تابد.

وی تاکید کرد: سیاستگذاران بازار سرمایه به عنوان بالاتری نهادهای اجرایی باید دغدغه بازار را داشته باشند و معیاری را برای سنجش تصمیم های خود بگذارند تا دریابند تصمیم فعلی شان در جهت افزایش کارایی بازار است یا منجر به کاهش آن می شود؟

عضو هیئت مدیره لیزینگ امید با اشاره به اقدامات سازمان بورس در خصوص حجم مبنا در سنوات گذشته، یادآوری کرد: اقدامات زمان ریاست آقای دکتر عبده تبریزی برای جلوگیری از دستکاری قیمت ها با معاملات خرد و اندک در خصوص حجم مبنا، بسیار درست اعمال شد زیرا در آن زمان بازار سرمایه محلی برای فساد و تبانی بود. به عقیده بنده حجم مبنا باید حالا حالاها در بازار سرمایه باقی بماند تا ناپختگی بازار و سهامداران اصلاح شود.

کیان ارثی افزود: از سوی دیگر بازار سرمایه پتانسیل های نهفته ای برای رشد دارد که باید به صورت کنترل شده رشد کنند؛ بنابراین وجود دامنه نوسان نیز الزامی است اما این دامنه نوسان باید به حالت متعادل بازگردد زیرا دامنه نوسان نامتقارن مرسوم نیست و به عینه می توان آن را دستکاری در بازار دانست.

وی با اشاره به نتایج اجرای دامنه نوسان نامتقارن در پایان یادآوری کرد: زمانی که بازار در فرایند صعودی قرار داشت، باید اقدامات لازم انجام می شد و سیاستگذاران با افزایش دامنه نوسان، به بازار عمق می بخشیدند تا بینش سهامداران نیز افزایش یابد.