چگونه نسبت P بر  E کارکرد  خود را در بازار از دست داد

محمدامین کیان ارثی در گفت‌وگو با خبرنگار بورس امروز، درباره نسبت P بر E گفت: نسبت P بر E می‌تواند به‌عنوان چراغ‌راهنمای برای سهام‌دارانی باشد که قصدشان از خرید سهام، دریافت سود نقدی است؛ بنابراین با استفاده از این نسبت سهام‌داران درمی‌یابند که آیا وارد این سهام بشوند یا خیر و بر اساس آن رفتارهای خود را تنظیم می‌کنند.

وی افزود: نسبت P بر E یک مسئله کلی است که در همه بازارها حاکم است.

انتظارات بازدهی سهام‌داران در نسبت P بر E  نهفته است

عضو هیئت‌مدیره لیزینگ امید انتخاب در خصوص بخشنامه سازمان بورس و اوراق بهادار درباره انتشار نسبت P بر E  برخی شرکت هاف توضیح داد: درگذشته سازمان بورس و اوراق بهادار، بخشنامه‌ای در ابلاغ کرد که برخی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری نیازی به انتشار نسبت P بر E  ندارند. باتوجه‌به اینکه هنوز این بخشنامه پابرجاست، تأثیر مستقیمی بر نسبت P بر E  دارد.

کیان ارثی درباره تأثیر نسبت P بر E  در بازار سرمایه گفت: باتوجه‌به پیشرفت بازارهای سرمایه در جهان، نسبت P بر E  کم‌کم حالت کارکردی خود را تغییر داد. در نتیجه انتظارات بازدهی سهام‌داران در نسبت P بر E  نهفته شد. به‌عبارت‌دیگر انتظار سهام‌داران از سوددهی سهم، در نسبت P بر E  این سهام تجلی کرد.

وی افزود: این امر موجب بالارفتن P بر E  شد و به سهام‌داران نشان داده که انتظارات بازدهی سهام‌داران از سهم چقدر است. در این مورد، ما نسبت‌های عجیب‌وغریبی را شاهد بودیم از جمله نسبت‌های P بر E  بالای ۲۵ بود و در مواردی P بر E  های ۱۷۰ الی ۱۸۰ نیز مشاهده کردیم.

نسبت P  بر E  چه کارکردهایی درگذشته داشت؟

عضو هیئت‌مدیره لیزینگ امید انتخاب درباره وضعیت نسبت P بر E  درگذشته گفت: درگذشته نرخ سوددهی مورد انتظار از سیستم بانکی در نظر گرفته می‌شد. به‌عنوان‌مثال در نظر بگیرید که نرخ سوددهی ۲۰ درصد است، بنابراین نسبت P بر E  پنج است و اگر سهام‌داران سهم‌هایی که نسبت P بر E  زیر ۵ داشته باشند، خریداری کنند، سود مناسبی دریافت می‌کنند.

کیان ارثی افزود: در حال حاضر باتوجه‌به رشد بازار و تجاربی که کسب کرده است، نسبت‌های سودهی مورد انتظار تغییر کرده است. به‌طوری‌که در ابتدای سال شاهد افزایش میزان انتظار سوددهی شرکت‌ها بودیم و هجوم زیادی برای خرید شکل گرفت اما به دنبال آن نیز منجر به زیان دیدن بسیاری از سهام‌داران نیز شد.

گین گیری جایگزین نسبت P بر E   می‌شود

عضو هیئت‌مدیره لیزینگ امید انتخاب با بیان اینکه زمانی که بازار به شدت رشد می‌کند، ممکن است فرهنگ سهام‌داری به سمت گین شدن برود، توضیح داد: وقتی بازار همانند ماه‌های ابتدایی سال جاری، با شیب تندی رشد می‌کند، فرهنگ سهام‌داری به‌جای استفاده از نسبت P بر E ، از گین شدن استفاده می‌کنند. به‌عبارت‌دیگر افراد دیگر حاضر نیستند که برای دریافت سود نقدی صبر کنند و به مجمع بروند.

کیان ارثی ادامه داد: در روند دریافت سود نقدی، بسیاری از سهام‌داران عمده دوست دارند تا جایی که می‌شود، سود در داخل شرکت بماند و برای طرح‌های توسعه‌ای استفاده شود و سود کمی را در مجمع تقسیم می‌کنند. همین مسئله باعث می‌شود تا سهام‌داران خرد در زمان صعود بازار با شیب تند، به‌جای صبر کردن برای سودنقدی، به سمت دریافت گین بروند.

وی تأکید کرد: در این حالت فرهنگ غالب در زهن سهام‌دارن گین بازی است و این امر نسبت پی بر ایی را تشدید کرده و خودبه‌خود روند افزایش قیمت سهام نیز بیشتر می‌شود.

تلاش سازمان بورس برای ترویج نسبت P بر E

عضو هیئت‌مدیره لیزینگ امید انتخاب با بیان اینکه سازمان بورس در سال‌های گذشته تلاش کرد تا نسبت P بر E  را در بازار رواج دهد، تصریح کرد: این اقدام سازمان بورس و اوراق بهادار، اقدام خوبی بود اما در راه آن مشکلات زیادی نهفته بود. اولاً سازمان بورس الزام انتشار گزارش‌های پیش‌بینی را از شرکت‌های سرمایه‌گذاری که حجم عمده از عی پی اس را در بازار مخفی کرده بودند، برداشت. این امر منجر شد که نسبت P بر E  تحت تأثیر قرار بگیرد.

کیان ارثی در پایان با اشاره به مشکلات اخیر اقتصادی در کشور گفت: از سوی دیگر در اقتصاد داخلی از جمله تجارت و تولید با نوسانات ارزی روبرو شدیم که پیش‌بینی سود شرکت‌ها را به شدت تحت تأثیر قرارداد. شرکت‌هایی که ماشین‌آلات خریده بودند و تعهدات ارزی داشتند، پیش‌بینی سودهایشان دچار تغییرات اساسی شد؛ به‌طوری‌که این شرکت‌ها نتوانستند نسبت P  بر E  خود را در نمودار مشخص حفظ کنند و در نتیجه نسبت P بر E  کارکرد خود را در بازار از دست داد.