صنعت پتروشیمی؛ گزینه کم ریسک بازار سرمایه برای سرمایه گذاری

به گزارش بورس امروز، صنایع پتروشیمی با قدمتی بیش از ۵۰ سال در ایران، بخشی از صنایع شیمیایی است که فرآورده‌های شیمیایی را از مواد خام حاصل از نفت یا گاز طبیعی تولید می‌کند. در حال حاضر این صنعت پس از صنایع غذایی و خودروسازی سومین صنعت بزرگ جهان محسوب می‌شود. با توجه به اینکه بخش عمده ای از درآمد کشور وابسته به نفت است، کسب سهم بازار از صنعت پتروشیمی جهان همواره مورد توجه قرار گرفته است.

ظرفیت صنعت پتروشیمی در سال ۱۳۹۸ حدودا برابر با ۶۶ میلیون تن بوده است که با بهره برداری از طرح توسعه های این صنعت در سال ۱۳۹۹ ظرفیت این صنعت به ۷۷ میلیون تن رسیده است. در سال های اخیر طرح های مختلفی در این صنعت افتتاح شده است، طرح هایی مانند بهره برداری پتروشیمی لردگان (اوره)، پتروشیمی کاوه (متانول)، طرح توسعه پتروشیمی پردیس (اوره) و بسیاری طرح های دیگر که افق روشنی را برای این صنعت ترسیم کرده اند.

صنعت پتروشیمی در بازار سرمایه

صنعت شیمیایی یا همان پتروشیمی در بازار سرمایه ایران همواره جز صنایع برتر بوده است. این صعنت به دلیل وضعیت مناسب بنیادی و ارز آوری شرکت های حاضر در این صنعت، توانسته منابع عظیم مالی شرکت های حقوقی و افراد حقیقی سرمایه گذار با دید بلند مدت را جذب کند. از مزیت های این صنعت در بورس می توان به موارد زیر اشاره کرد:
سود تقسیمی بالا
ریسک سرمایه گذاری پایین
نقدشوندگی مناسب
بهره گیری از حمایت های دولتی
وجود طرح توسعه های متنوع برای کسب سهم بازار بیشتر در جهان
صادرات محور بودن

شرکت های حاضر در این صنعت به لحاظ محصولات تولیدی بسیار متنوع می باشند که در این گزارش تمرکز بر روی دو صنعت متانول و اوره می باشد.

متانول

متانول یکی از کاربردی ترین محصولات پایه در صنعت محصولات شیمیایی است که به عنوان سوخت در بعضی از کشورها به کار می رود. متانول را می توان از دو روش تولید کرد، با استفاده از گاز و با استفاده از زغال سنگ. تقاضای برای این محصول مهم از سال ۲۰۱۲ به دلیل استفاده به عنوان خوراک در واحد های الفین (MTO) افزایش یافت. طبق گزارشات رسمی تقاضای جهانی این محصول نزدیک به ۸۵ میلیون تن در سال است. بزرگترین مصرف کننده و تولید کننده متانول در دنیا کشور چین است که به همراه هند از مقاصد اصلی صادرات متانول ایران به آن ها است.

در گروه متانول سه شرکت پتروشیمی زاگرس (زاگرس)، پتروشیمی فناوران (شفن) و پتروشیمی خارک (شخارک) در بازار سرمایه حضور دارند که به ترتیب فروش متانول ۹۸% ، ۸۱% و ۶۰% از کل فروش این شرکت ها را تشکیل می دهد. شرکت پتروشیمی زاگرس با ظرفیت تولید ۳.۳ میلیون تن متانول در سال بزرگترین شرکت متانول ساز حاضر در بازار سرمایه است. قیمت متانول جهانی در بهار امسال به دلیل شیوع گسترده ویروس کرونا به محدوده ۱۵۰ دلار رسیده بود که اکنون با توجه به شروع فصل سرد و رشد قیمت نفت جهانی روند صعودی گرفته است؛ به طوری که قیمت آن در محدوده ۳۳۰ دلار بالاترین قیمت در۲۷ هفته اخیر بوده است. با توجه به افتتاح شرکت های متانول ساز جدید مانند پتروشیمی کاوه به نظر می رسد عرضه متانول در آینده بیشتر شود و از رشد سریع قیمت متانول جهانی جلوگیری شود.

در هر حال با در نظر گرفتن سود تحلیلی برای سال مالی ۱۴۰۰ در این گروه نسبت قیمت به درآمد (P/E) شرکت زاگرس ۶.۷ ، شرکت فناوران ۸.۴ و شرکت خارک حوالی ۶.۵ واحد است. لازم به ذکر است هر سه شرکت دارای پتانسیل افزایش سرمایه از محل سود انباشته هستند و همگی از محل تسعیر ارز سود خوبی را شناسایی می کنند.

اوره

اوره مهم ترین و پرمصرف ترین ماده شیمیایی در تولید کود کشاورزی است. با توجه به روند مصرف مواد غذایی و کشاورزی در دنیا، چشم انداز مثبتی برای آینده این صنعت می توان متصور بود. ظرفیت تولید اوره دنیا در سال ۲۱۰۹ حوالی ۲۰۰ میلیون تن بوده است که پیش بینی می شود در ۴ سال آینده به ۲۳۰ الی ۲۳۵ میلیون تن افزایش یابد. چین بزرگترین مصرف کننده اوره در دنیا است. قیمت اوره جهانی همبستگی بالایی با قیمت جهانی نفت و شاخص قیمت مواد غذایی و قیمت گاز دارد. بنابر داده‌های ICIS اوره (فوب ایران) در هفته منتهی به ۲۳ بهمن ماه با نرخ ۲۵۳ دلار معامله شده است که رشد ۲۰ دلاری را نسبت به هفته قبل از آن، نشان می‌دهد. شرکت اوره ساز حاضر در بازار سرمایه پتروشیمی پردیس (شپدیس)، پتروشیمی کرمانشاه (کرماشا)، پتروشیمی خراسان (خراسان) و پتروشیمی شیراز(شیراز) است. حاشیه سود خالص این شرکت به طور میانگین سالانه حدود ۴۸ الی ۵۰ درصد است.

در این صنعت ،پتروشیمی پردیس با بهره برداری از از فاز ۳ در اواخر سال ۹۷ با ظرفیت تولیدی ۱.۰۷۵.۰۰۰ تن در سال بزرگترین تولید کننده اوره کشور با سهم نزدیک به ۴۵% از تولید کل کشور می باشد. همچنین این شرکت حدودا ۶۸ درصد از محصولات خود را صادر می کند که در روند سود سازی این شرکت اثر مطلوبی دارد. نسبت قیمت به درآمد تحلیلی سال مالی ۱۴۰۰ این سهم حوالی ۶ است.

یکی دیگر از شرکت های متحول شده این گروه که توانسته با تسویه وام ارزی زیان انباشته سال ۹۷ خود را پوشش دهد شرکت پتروشیمی شیراز است. این شرکت در مدت فعالیت ۹ ماهه خود به سود ۴۶۷ تومانی به ازای هر سهم رسیده است که عملکرد بسیار خوبی محسوب می شود. باتوجه به وضعیت مطلوب این شرکت، نسبت قیمت به درآمد سال مالی ۱۴۰۰ این شرکت در محدوده ۶.۵ واحد است. پتروشیمی خراسان در این گروه تنها تولید کننده کریستال ملامین است که با تولید این محصول و ارزش افزوده بالاتر می تواند سود خوبی را برای شرکت کسب کند. اوره تولیدی این شرکت از نوع پریل است که نسبت به اوره گرانول کمی گران تر است. نسبت قیمت به درآمد تحلیلی شرکت برای سال ۱۴۰۰ حوالی ۶.۶ واحد است.

پتروشیمی کرمانشاه با توجه به راه اندازی طرح توسعه خود به منظور ظرفیت ۲ برابری تا پایان سال ۱۴۰۰ می تواند به لحاظ سود آوری روند مطمن و قوی را داشته باشد.

جمع بندی

صنعت پتروشیمی به دلیل ارز محور و صادراتی بودن این شرکت ها، با دید بلند مدت به دلیل رشد قیمت ارز در کشور گزینه کم ریسک و مطمینی به حساب می آید. همچنین باتوجه به چشم انداز و امیدواری سیاسی ایجاد شده در روابط بین المللی در صورت کاهش یا رفع تحریم های نفتی و پتروشیمی، صادرات این شرکت ها بیشتر خواهد شد که در روند سود آوری آن ها تاثیر به سزایی خواهد داشت.

سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی با توجه به وضعیت بنیادی مناسب به لحاظ متغیرهای ذکر شده مطمن و کم ریسک است. لازم به ذکر است نسبت قیمت به درآمدهای تحلیلی این گزارش برای سال مالی ۱۴۰۰ است. در واقع با خرید سهام این شرکت ها سود سال ۱۳۹۹ هم نصیب سرمایه گذار می شود بجز پتروشیمی پردیس که سال مالی آن ۳۱ شهریور است، بنابراین نسبت قیمت به درآمد تحلیلی بعد از مجمع سال ۱۳۹۹ کاهش می یابد که به لحاظ سرمایه گذاری در این گروه بسیار جذاب می شود.

نویسنده: علی رجبی ابهری