ماجرای شکل گیری طرح جامع فولاد در دولت احمدی نژاد/ قرار بود طرح جامع فولاد بر اساس تولید ۳۵ میلیون تن فولاد ترسیم شود

فرزانه معصومی در گفت و گو با خبرنگار بورس امروز، در خصوص تامین نیازهای کارخانجات گندله سازی از سوی کارخانجات کنسانتره سازی گفت: تنها کارخانه ای که در کشور به روش صورت کوره بلند سنگ آهن را به صورت مستقیم استفاده می کند، ذوب آهن اصفهان است؛ دیگر کارخانجات فولادی با روش قوس الکتریکی فعالیت می کنند که حتما باید به وسیله گندله شارژ شوند.

وی بنای شکل گیری طرح جامع فولادی برای تولید ۵۵ میلیون تن فولاد را یک تفکر بسیار مبهم و غیر کارشناسی در ذهن دوستان دولتی و رییس جمهور اسبق عنوان کرد.

تنها ۷ درصد از ذخایر پیش بینی شد

عضو هیئت مدیره انجمن سنگ آهن در بیان چگونگی شکل گیری طرح تولید ۵۵ میلیون تن سنگ آهن تا سال ۱۴۰۴ یاد آورشد: وقتی که در هیئت دولت در دولت اقای احمدی نژاد سقف تولید فولاد ۳۵ میلیون تن اعلام شد، ایشان به عنوان رییس جمهور وقت خواستار تولید ۵۵ میلیون تن فولاد شد و اینگونه افق ۱۴۰۴ با یک کلمه از ۳۵ به ۵۵ میلیون تن ترسیم شد.

معصومی تاکید کرد: تولید ۵۵ میلیون تنی فولاد بدون در نظر گرفتن اکتشافات، منابع و داشته ها درحالی تعیین شد که نقشه راه درصنعت فولاد دستیابی به تولید فولاد ۳۵ میلیون تنی بود.

وی با تاکید بر لزوم مستمر اکتشافات در بخش معدن به منظور دستیابی به ذخایر جدید، یاد آورشد: تاکنون یک نقشه برداری جامع و کامل از معادن کشور صورت نگرفته است و تنها ۷ درصد از میزان ذخایر معادن مورد شناسایی قرار گرفته شده است.

نقص موجود در تکمیل زنجیره تولید فولاد کجاست؟

عضو هیئت مدیره انجمن سنگ آهن پروسه تولید فولاد را شامل شناسایی معدن، بهره برداری و تولید سنگ آهن از آن، شکل گیری کارخانجات کنسانتره در یک پروسه سه تا چهار ساله و به موازات آن ایجاد کارخانجات گندله سازی ذکر کرد.

معصومی در این میان از بازار مناسب چین به عنوان عاملی نام برد که سبب شد تا در کشور  بهره برداری مناسبی از معادن برای تولید فولاد انجام گیرد.

وی در اشاره به نقص موجود در تکمیل زنجیره تولید فولاد، گفت: به رغم راه اندازی کارخانجات گندله سازی، هنوز پروژه های کنسانتره راه اندازی  نشده اند، بنابراین کنسانتره به میزان کافی در کشور وجود ندارد و دعوای سنگ آهن و فولاد و شیوه نامه نیز ناشی از طی نشدن این مسیر به درستی است.

خام فروشی یک شعار انتخاباتی است

عضو هیئت مدیره انجمن سنگ آهن در توضییح بیشتر این گونه گفت: طی سال های گذشته با فشارهای دولت برای ایجاد ارزش افزوده به بخش معدن، معدن داران به جای معدن داری و اکتشاف، مجبور به احداث کارخانجات کنسانتره شدند. در واقع کلمه خام فروشی به منزله یک شعار انتخاباتی و تبلیغاتی به ادبیات این صنعت افزوده شد.

معصومی با توجه به اتفاقات در حال وقوع در بخش معدن پیش بینی کرد که بخش معدن کشور نیز در سال ۱۴۰۴ به مانند صنایع خودرویی و سیمانی با شکست سنگینی مواجه خواهد شد.

وی با اشاره به غنی بودن کشور از منظر برخورداری از معادن مناسب، بر طراحی غلط و نامتوازن طرح جامع فولاد تاکید کرد.

دستیابی به ۵۵ میلیون تن فولاد امکان پذیر نیست

عضو هیئت مدیره انجمن سنگ آهن با اعلام اینکه در پایان سال ۱۴۰۴ قطعا به تولید ۳۵ میلیون تن فولاد دست خواهیم یافت، دستیابی به ۵۵ میلیون تن فولاد را امکان پذیر ندانست و یاد آوری کرد: به رغم صدور مجوزهای متنوع اعم از گندله، کنسانتره، آهن اسفنجی و فولاد، مجوزهای لازم برای سرمایه گذاری بیشتر برای اکتشاف معادن به منظور تامین مواد اولیه آنها صادر نشده است تا این زنجیره تکمیل شود.

معصومی از معدن داران عنوان رقیب تازه زنجیره فولاد نام برد که از معدن دار به کنسانتره ساز تبدیل شده اند. به طوری که ماده معدنی استخراج شده از سوی معدنداران به کنسانتره ساز بیرونی ارایه نمی شود و این ماده معدنی مورداستفاده خود معدن دار قرار می گیرد.

وی اضافه کرد: از سوی دیگر سود آور بودن گندله سازی نیز هیجان این امر را افزایش داده است به طوری که معدن دار کشور به احداث کارخانه جات گندله و فولاد سازی نیز روی آورده اند.

کارخانه های کنسانتره معدن ندارند

عضو هیئت مدیره انجمن سنگ آهن در اشاره به مضرات این اقدام به عنوان مثال یاد آوری کرد: کارخانجات کنسانتره سازی که معدن نداشتند به دلیل ناتوانی در تامین کنسانتره به تعطیلی کشیده شدند که می توان به کارخانه کنسانتره زنجان اشاره کرد.

معصومی ادامه داد: همواره تفکر غیرکارشناسی دولتی و عدم دریافت نظرات بخش خصوصی، تولید و صنعت را با ضرر و زیان بیشماری مواجه ساخته است.

وی که از اکتشاف به عنوان ثروت اندوزی برای کشور نام می برد، اظهارداشت: شناسایی ذخایر کشور از دل زمین و خاک، بهره برداری و فرآوری آن به سنگ های دانه بندی که به طور مستقیم در کوره  مورد استفاده قرار می گیرد، ماده خام تلقی نمی شود.

معصومی ادامه داد: این درحالیست که مدیران دولتی صراحتا معدن داران را به سمت گندله سازی هدایت می کردند و اینگونه معدن دار ازبخش تولید باز مانده و به بخش صنعتی وارد شده است.

کرونا، افزایش حقوق و افزایش نرخ ارز ریسک های معدن داران

عضو هیئت مدیره انجمن سنگ آهن در این میان از افزایش ۵۰ برابری حقوق دولتی، شیوع بیماری کرونا و افزایش نرخ ارز به عنوان ریسک های مترتب بر معدن داران نام برد که هزینه های  این حلقه از زنجیره فولاد را افزایش داده است.

معصومی از معدن داران به عنوان خط اول کارآفرینی کشور نام برد که در حال حاضر تحقق جهش تولید با کارشکنی دولت به واسطه قیمت گذاری دستوری امکان پذیر نخواهد بود .

 قیمت گذاری دستوری مواد معدنی عادلانه نیست

عضو هیئت مدیره انجمن سنگ آهن همچنین با انتقاد از قیمت گذاری دستوری، به حضور فولاد در سبد تولید ناخالص ملی اشاره کرد که در حالی از سرانه مشخص تولید برخوردار است که نوسانات قیمت آن جهانی است و وابستگی مستقیم به دلار دارد. در چنین شرایطی دولت قیمت آن را به صورت دستوری تغییر می دهد.

معصومی همچنین از سوی دیگر به وارداتی بودن ماشین الات و تجهیزات پیمانکاران در این بخش و وابستگی آن به نرخ دلار اشاره کرد که با نوسان نرخ دلار، پیمانکاری، حمل نقل و ماشین آلات به عنوان فاکتورهای اساسی در بخش معدن از افزایش بالایی برخوردار می شوند.

وی ادامه داد: در چنین شرایطی افزایش هزینه ها، دولت نیز اصرار به تعیین قیمت ها به صورت دستوری دارد.