انتشار سهام خزانه سهام شناور در بازار سرمایه را کاهش می‌دهد

محمدرضا صادقی درباره اسناد خزانه به خبرنگار بورس امروز گفت: اسناد خزانه در قانون تجارت به بخشی از سهام شرکت اطلاق می‌شود که خود آن شرکت می‌خرد.

وی افزود: طبق قانون تجارت این عمل ممنوع اعلام شده بود، در حالی که سال ۹۴ هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار با تصویب آیین‌نامه‌ای دستورعمل اجرایی را تهیه و مجوز خرید سهام را به شرکت‌ها داد.

معاون مالی و اقتصادی گروه چدن‌سازان با ذکر نمونه‌ای تصریح کرد: تعریف اسناد خزانه به این صورت به معنای آن است که شرکت موردنظر با حجم سهام ۱۰ میلیون طبق شرایط اعلامی یک میلیون از آن را به‌عنوان اسناد خزانه پس از مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار طی بازه‌ای مشخص خریداری کند، این عملکرد سبب کاهش سهام شناور در بازار سرمایه می‌شود.

صادقی با اشاره به محدودیت‌های این برنامه عنوان کرد: به‌دلیل محدودیت‌هایی که این اقدام برای شرکت‌ها به همراه داشت، تمایل چندانی برای این برنامه نداشتند.

وی توضیح داد: خرید اسناد خزانه نوعی بازارگردانی سهام است که توسط خود شرکت‌ها اجرا می‌شود. البته سازوکارهای دیگری نیز برای بازارگردانی سهام وجود دارد.

بازارگردانی به واسطه کارگزاران؛ شیوه متداول بازارگردانی سهام

معاون مالی و اقتصادی گروه چدن‌سازان با ذکر دیگر روش‌ها بازارگردانی متداول بهره‌مندی از خدمات شرکت‌های بازارگردان را از دیگر شیوه‌های بازارگردانی برشمرد و گفت: در این شیوه شرکت‌ها با مراجعه و امضای قرارداد با یک شرکت کارگزاری، مبلغی در اختیار آن‌ها قرار می‌دهند تا طبق مجوز سازمان بورس سهام آن شرکت را بازار گردانی کنند.

صادقی با اشاره به بازارگردانی شرکت غلتک‌سازان اظهار کرد: هم‌اکنون بازارگردانی سهام شرکت غلتک‌سازان به‌عهده کارگزاری مفید است که روزانه سه درصد با حجم ۲۰۰ هزار سهم دامنه نوسان دارد، این شیوه بازارگردانی بسیار شایع و متداول است، بهره‌گیری از شرکت‌های زیرمجموعه از دیگر روش‌های بازارگردانی مورد استفاده شرکت‌ها به شمار می‌آید.

محدویت‌های بازارگردانی شرکت‌های زیرمجموعه

معاون مالی و اقتصادی گروه چدن سازان گفت: آن‌ها می‌توانند با تأسیس شرکت‌های سرمایه‌گذاری به بازارگردانی سهام شرکت اصلی بپردازند که براساس آیین‌نامه و دستورعمل حاکمیت شرکتی محدود شده است، به این ترتیب که در مدت تعیین شده موظف به عرضه این سهام خواهند بود.

صادقی درباره هدف سازمان بورس از گنجاندن چنین دستوری در دستورعمل حاکمیت شرکتی گفت: دلیل این دستور جلوگیری از خرید ضربدری و ایجاد منافع کاذب بوده است. اسناد خزانه یکی از روش‌های دیگر بازارگردانی است که براساس مصوبه‌های تغییر نیافته سال ۱۳۹۴ شرکت‌ها امکان بازارگردانی سهام خود را خواهد داشت.

وی با بیان محدودیت‌های سهام خزانه اظهار کرد: از جمله این محدودیت‌ها می‌توان به نداشتن حق رأی در مجامع و محاسبه نشدن در مجموع آراء اشاره کرد و افزون بر این، سهام خزانه در افزایش سرمایه، تعدادی محدودیت برای شرکت به دنبال خواهد داشت. این پیامدها و دیگر عوامل سبب کاهش تمایل افراد به انتشار و خرید سهام خزانه شده است.

شرکت‌های پیشتاز در تقاضای خرید اسناد خزانه

معاون مالی و اقتصادی گروه چدن سازان عنوان کرد: در چند وقت اخیر باتوجه به شرایط بازار سرمایه، سازمان بورس پیشنهاد انتشار اسناد خزانه را به شرکت‌ها داد که در هفته گذشته دو نماد «فولاد» و «باما» و ابتدای هفته جاری شرکت‌های «کیمیا» نیز متقاضی خرید سهام خزانه شدند.

صادقی بین کرد: این شرکت‌ها با استفاده از منابع داخلی شرکت سهام خزانه می‌‌خرند، شرکت‌های متقاضی معتقدند سهامشان در قیمت‌های خریداری شده ارزنده است و در آینده منافعی را برای آن‌ها ایجاد می‌کند، اسناد خزانه با اوراق اخزا تفاوت دارند اگرچه هیچ یک جزو اسناد با درآمد ثابت نیستند.

تفاوت اسناد با درآمد ثابت با اوراق اخزا و سهام خزانه

وی افزود: اوراق خزانه دولتی که اخزا نامیده می‌شوند با نرخی مشخص و ثابت اسمی برای مدت چهار ساله منتشر می‌شود، باتوجه به فاصله زمانی تا سررسید افراد با تنزیل این اوراق یک بازدهی را به دست می‌آورند، برای نمونه به‌طور میانگین نرخ تنزیل این اوراق ۱۶ تا ۱۷ درصد است که در بازه‌ای حتی به ۱۹ درصد رسید و بازگشت.

معاون مالی و اقتصادی گروه چدن سازان یادآور شد: سرانجام دولت این اوراق با به مبلغ اسمی خریداری می‌کند بنابراین اسناد خزانه با اوراق خزانه دولتی دو مورد به‌طور کاملاً متفاوت است بنابراین، اوراق خزانه دولتی یا حتی سهام خزانه هیچ کدام اوراق با درآمد ثابت نیستند زیرا اوراق با درآمد ثابت سود دارد و قابل معامله هستند که به همین دلیل از NAV بهره‌مند هستند.