دبیر کل اتاق مشترک بازرگانی عراق خواستار حضور شرکت های بورسی در عراق شد. 

حضور موثر ایران در عراق برای کاهش بی‌ثباتی و نا آرامی های این کشور و پیوندهای فرهنگی،سیاسی و مذهبی بسیار عراق با ایران از یک سو و داد وستد شرکت های خصوصی عراقی با کشورهای حاشیه خلیج فارس،ترکیه، روسیه و ایران از سوی دیگر اگر چه در نهایت سبب شده است که در کنار واردات آهن قراضه و خرما از عراق،به صادرات مواد غذایی، مصالح ساختمانی، مواد شیمیایی و پتروشیمی، دارو، تجهیزات پزشکی، مواد شوینده و بهداشتی بپردازد. اما این چرخه تجاری به زعم کارشناسان و تحلیل گران مسائل اقتصادی و بین المللی تداوم چندانی نخواهد داشت و بنا به این پیش بینی ها در میان مدت و بلند مدت  ایران جایگاه خود را در صادرات به این کشور همسایه از دست خواهد داشت.

سابقه تاریخی رفتاری این کشور در ارتباط و رفتار سیاسی و بین المللی با ایران حتی در آخرین اظهارات حیدرالعبادی نخست وزیر عراق استنادیست به این اظهارات و پیش بینی ها. بر این اساس است که دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق از عدم حضور شرکتهای بزرگ ایرانی در عراق اظهار نگرانی کرده است و بازار سرمایه را برای این حضور به کمک فراخوانده است. مشروح گفت و گوی بورس امروز با سید حمید حسینی دبیر کل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق در ذیل آمده است که با هم می خوانیم:

 تا چه میزان حمایت‌های دولت عراق ازصنایع و بنگاه‌های خود در روند صادرات محصولات  و کالاهای ایرانی تاثیر گذاشته است؟

‎بعد از شکست گروه تروریستی تکفیری-وهابی داعش در عراق و ایجاد ثبات در کشور،اشتغال و بازسازی صنایع و کشاورزی همزمان با بازسازی و نوسازی در اولویت برنامه های عراق قرار گرفته است؛ از این رو دولت و وزارت صنایع عراق با  شعار “صناعتنا هویتنا”، رویکرد حمایت از صنایع کشور را درپیش گرفته اند؛ از این رو هر صنعت و تولیدی که پتانسیل تولید در داخل و خودکفایی را داشته باشد مورد توجه قرار گرفته و از طریق افزایش تعرفه واردات یا ممنوعیت واردات مورد حمایت قرار می گیرد. بطور مثال سیمان و آب معدنی ممنوع و از برخی صنایع مانند لبنیات و انواع نوشابه با افزایش تعرفه واردات حمایت شد تا سرمایه گذاران داخلی وخارجی تشویق شوند . حتی در مزایده های دولتی  اگر قیمت یک تولیدکننده داخلی قیمتش ۱۵ درصد بالاتر از مشابه خارجی باشد مکلف به خرید از تولید کننده داخلی می باشد. ‎لذا حمایت عراق از صنایع بسیار پررنگ است؛ اگرچه هنوز زیرساخت‌های این کشور همچون برق، آب و نیروی انسانی و غیره فراهم نیست و در این زمینه با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کند.

بیشتر بخوانید:  عرضه ذوب و فخاس در بورس کالا

باتوجه به  صادرات برق  ایران به عراق، آیا امکان صادرات آن از طریق بورس انرژی وجود دارد؟

متاسفانه قرارداد صادرات برق ایران به عراق یک قرارداد دولتی است که توانیر آن را امضا کرده است. ایران روزانه حدود ۱۲۰۰ مگاوات برق به عراق صادرمی‌کند که متولی این امر نیز توانیر است لذا بخش توسعه درگیر نیست؛ اخیرا موافقت شده است که بخش‌ خصوصی تولید کننده برق در کشور بویژه  در بخش های انرژی‌ نو نیز اجازه صادرات داشته باشد. البته در مصاحبه‌ها مسوولین  اجازه صادرات برق به بخش خصوصی را داده اند. برخی از این بخش‌ها علاقه مند هستند در بحث صادرات برق کار کنند؛ اگر بورس انرژی بتواند دراین زمینه فعال شود به گونه ای که همه تولید کنندگان برق در یک جا متمرکز شوند، با توجه به قیمت مناسب خرید برق در عراق، اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق نیز به تحقق هر چه بیشتر این امر  کمک خواهد کرد تا به این واسطه روند توسعه صادرات برق  ایران به عراق  تسهیل شود.

 

بورس کالا در رونق مبادلات بازگانی میان ایران و عراق چگونه می تواند نقش موثری ایفا کند؟|

بورس کالا  سال گذشته تلاش نمود  که  در عراق تابلویی برای عرضه کالاهای صادراتی داشته باشد  و حتی به زبان عربی سایتی را نیز راه اندازی کرد تا اطلاع رسانی نماید. حتی سال گذشته با حضور فعال در همایش تجار ایران و عراق، مذاکراتی با هیات عراقی داشت. اما به نظر می‌ رسد  جامعه سنتی عراق هنوز آمادگی استفاده ازاین ابزار مدرن را ندارد.  هرچه فعالیت بورس کالا  در جهت بهبود فضای کسب و کار و تسهیل تجارت افزایش یابد قطعا به توسعه صادرات و گسترش بازاردر عراق   کمک  خواهد کرد.  اما درشرایط کنونی نمی توانم نقش فراگیر و مستقیمی را برای بورس کالا در بازار عراق قائل شوم.

بیشتر بخوانید:  چرا نباید خودروهای دست دوم وارد کنیم؟

با توجه به اشتراکات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، مذهبی ایران با کشور عراق، چه خدمات و کالاهایی می تواند از سوی ایران به این کشور صادر شود.

مشکلی که در حال حاضر در رابطه با عراق وجود دارد و باید هرچه سریعتر تقویت شود حضور موثرتر و بیشتر  شرکت‌های بزرگ و برندهای ایرانی در بازارعراق است. متاسفانه ایران ویترین خوبی دربازار عراق ندارد، از این رو شرکت‌های بزرگ داخلی به دلایلی همچون ناامنی، نبود روابط بانکی، عدم وجود شریک معتبر در بازار سنتی عراق حضور موثر و چندانی در این بازار بالقوه ندارند؛این در حالی است که بیش از ۱۰۰ شرکت بزرگ داخلی در بورس حضور دارند. اگر بورس کالا بتواند زمینه حضور  موثر شرکت های بزرگ را در عراق فراهم کند شاهد  اتفاقات خوبی خواهیم بود. خود من  یکی- دوبار هم درنشست‌های مرتبط با بازار سرمایه که حضور داشتم به این مساله اشاره کردم.  بالاخره باید مشوق‌هایی در قالب تور تجاری و اقتصادی هیات‌های تجاری  برای این شرکت‌ها جهت حضور در بازار عراق مد نظر قرار گیرد.

باید شرکت های ایرانی را به بازار عراق ببریم و هزینه ها را به حداقل برسانیم. هم می‌توانیم یک روابط پایدار با عراق داشته باشیم و هم بخشی از ظرفیت‌های مازاد صنعتی خود را با عراق پیوند زنیم. در کشور ظرفیت مازاد صنعتی فراوانی داریم که بلااستفاده است. بخشی از این ظرفیت‌ها می‌تواند درعراق مشغول به کارشود.لازمه این امر تعامل بین بازار سرمایه واتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق است به نحوی که ابهامات این شرکت‌ها برطرف و به سوالاتشان پاسخ داده شود.

بیشتر بخوانید:  عرضه‌های عمده در بازارهای دوم و پایه

 

اتاق بازرگانی چه تمهیداتی را می‌تواند برای حضور شرکت های بورسی در عراق  قائل شود؟

اولین کاری که در این اتاق مشترک در حال انجام است، جمع آوری اطلاعات و برقراری ارتباطات است.فکر می‌کنم ارزشمندترین کالای امروز اطلاعات است. اینکه اطلاعات پایه مناسبی از بازار عراق، رقبا و دیگر شرایط بازار عراق به شرکت‌ها اراه شود. در حال حاضر کار مطالعات بازار برای شرکت‌های علاقه مند در بازار عراق در حال انجام است.

در اقدام سوم شرکت‌ها را برای حضور مستقیم در بازار عراق و آشنایی بیشتر با این بازار و برقراری ارتباط با آن حمایت و همراهی می کنیم.اقدام چهارم اینکه شرکت‌ها را  به حضور در نمایشگاه‌های در حال برگزاری در عراق تشویق می کنیم تا به واسطه  حضور در نمایشگاه های بین المللی عراق،خود عراقی ها به سراغ شرکتهای ایرانی روند.در واقع از این چند ابزار به عنوان مشوق شرکت های ایرانی برای حضور در بازار عراق استفاده می‌کنیم.

با توجه به تعرفه‌های وضع شده از سوی دولت عراق برای کالاهای خود، تا چه میزان امکان واردات کالا و خدمات از عراق وجود دارد تا به واسطه آن بتوانیم برای صادرات کالا و محصولات ایرانی قدرت چانه زنی خود را افزایش دهیم.

قطعا این امکان وجود دارد.بالاخره می‌توان از امکانات، بنادر عراق، اردن و ترکیه استفاده کرد تا به واسطه آن بخشی از واردات خود را به کشور مدیریت کرد.تمام کامیون‌های عراقی خالی از مرزهای ایران می‌آیند. می توان از آن به عنوان یک فرصت استفاده کرد تا به موجب آن تعرفه ورود کالاها از عراق  را کم کرد.اینها برای عراق نیز مشوق است. بازار عراق یک بازار کاملا آزاد است که در آن همه نوع کالا از کشورهای متعدد در آن وجود دارد. حتی در دوران تحریم می‌توان برای تامین نیازهای فوری خود از بازار عراق استفاده کرد.