هیئت تنظیم بازار مستقل، عامل آزادسازی نرخ
مدیرعامل شرکت تولید و مدیریت نیروگاه زاگرس کوثر درباره زیرساخت آزادسازی نیروی برق اظهار کرد: صنعت برق برای پیشرفت باید رقابتی شود، وجود هیئت تنظیم بازار مستقل اساس این تغییر است؛ با توجه به اینکه وزرات نیرو افزون بر خریدار، فروشنده برق است خود وظیفه تنظیم بازار را به‌عهده دارد.
به گزارش روند بورس امروز، محمد جعفری اناری درباره قیمت برق به خبرنگار روند بورس امروز گفت: سقف قیمت بازار در گذشته ۴۱۶ ریال بود. این سقف در دو هفته گذشته با افزایش ۴۴ درصدی به ۶۰۰ ریال رسیده است.
وی افزود: درآمد نیروگاه‌های برق از دو منبع تأمین می‌شود؛ ۵۰ درصد درآمد از منبع آمادگی و بخش دیگر از فروش انرژی کسب می‌شود. نرخ آمادگی عددی ثابت و برای تمام نیروگاه‌ها یکسان است. متوسط نزخ آمادگی در سال حدود ۱۸۵ ریال برکیلووات ساعت که در بازه‌های زمانی مختلف متفاوت است.
مدیرعامل شرکت تولید و مدیریت نیروگاه زاگرس کوثر ادامه داد: افزایش ۴۴ درصدی این نرخ در مقابل چند برابر شدن هزینه‌ها قابل قبول نیست، زیرا از سال ۱۳۹۳ هیچ افزایشی نداشته است. در مقابل سقف انرژی در ۶ سال گذشته تنها یک بار در سال ۱۳۹۵ متناسب با کاهش نرخ سوخت از ۴۴۴ ریال بر کیلووات ساعت به ۴۱۶ ریال برکیلووات ساعت تغییر کرده است.
جعفری اناری تصریح کرد: هیچ بنگاهی از سال ۹۳ تا کنون افزایش درآمد مناسبی نداشته است. این بنگاه‌ها در وضع خوبی به سر نمی‌برند. همه هزنیه‌های نیروگاه افزایش یافته است. از جمله این هزینه‌های افزایش یافته شامل هزینه نیروی انسانی، بهره برداری، قطعات و تجهیزات و اورهال (overhall) (که از هزینه‌های اصلی است) است.
وی افزود: قیمت خرید از نیروگاه‌ها هیچ تأثیری بر قیمت مصرف‌کنندگان برق ندارد. قیمت پرداختی مصرف‌کنندگان که شامل بخش مسکونی، تجاری و صنعتی است هر ساله افزایش داشته است. نرخ پرداختی مشترکین هر ساله ۷ تا ۱۶ درصد افزایش یافته است. همچنین نرخ برق مشترکین پر مصرف نیز با درصدهای بالاتری افزایش یافته است. باوجود افزایش نرخ فروش برق، نرخ خرید از نیروگاه‌ها هیچ گونه افزایشی نداشته است.
مدیرعامل شرکت تولید و مدیریت نیروگاه زاگرس کوثر با اشاره به ساختارهای لازم برای آزادسازی نرخ برق عنوان کرد: نخستین مسئله هیئت تنظیم بازار است. این هیئت (regulatory) هم‌اکنون زیر نظر وزارت نیرو است. برای آزادسازی نرخ باید یک هیئت تنظیم مستقل وجود داشته باشد. این هیئت به دلیل اینکه وزرات نیرو هم خریدار و هم فروشنده برق است در دست خودش قرار دارد. این هئیت اجازه هیچ گونه افزایش یا کاهش نرخ خرید برق را نمی‌دهد.
جعفری اناری ادامه داد: در نتیجه از سال ۹۵ تا کنون هیچ افزایشی صورت نگرفته است. این افزایش در دو هفته اخیر تنها به دستور وزرات نیرو اجرا شده است. وجود هیئت تنظیم بازار مستقل قیمت‌های متناسبی را برای نیروگاه‌ها تصویب می‌کند که سبب افزایش تمایل تولید برق توسط نیروگاه‌ها و مشارکت بیشتر بخش خصوصی و در نهایت باعث جذب سرمایه‌گذاران خواهد شد.
مدیرعامل شرکت تولید و مدیریت نیروگاه زاگرس کوثر عنوان کرد: هیچ سرمایه‌گذاری با نرخ‌های موجود تمایل به سرمایه‌گذاری در صنعت برق را ندارد. به عنوان مثال نرخ بازگشت سرمایه (IRR) بسیار پایین است. میانگین هزینه متغیر (AVC) در چند سال گذشته هیچ گونه تغییری نداشته است که باعث کاهش درآمد نیروگاه‌ها شده است. تمامی این مسائل به نبود وجود یک هیئت تنظیم بازار مستقل مربوط است.
جعفری اناری اظهار کرد: صادرات برق در انحصار وزارت نیرو و به کشورهای همسایه از جمله عراق، افغانستان و پاکستان است که بیش از ۸۰ درصد آن به عراق است. نیروگاه زاگرس با توجه به اینکه در کرمانشاه قرار دارد، با خط مستقیم به عراق متصل است و جزء معدود شرکت‌هایی است که مجوز صادرات برق را دارد. شرکت‌های دارای مجوز برای صادرات باید از خط توزیع دولت استفاده کنند که دولت باید این خطوط را به مزایده بگذارد، اما به دلیل عدم تمایل واگذاری صادرات برق، این مزایده را انجام نمی‌دهد.
وی افزود: میزان مصرف کل جامعه تغییر معنا داری نداشته است، همچنین میزان تولید برق نیزهیچ تأثیری از شیوع کرونا نگرفته است. تنها تاثیر شیوع کرونا بر صنعت برق شامل بخش نقدینگی می‌شود. کاهش نقدینگی دریافتی این صنعت به سبب عدم پرداخت قبوض توسط جامعه است که باعث شده وزارت نیرو امکان پرداخت بدهی‌های خود به نیروگاه‌ها را نداشته باشد و هرساله نیز این بدهی افزایش پیدا می‌کند. سرانجام نیروگاه‌ها نیز هم‌اکنون با مشکل کمبود نقدینگی رو به رو شده‌اند.
مدیرعامل شرکت تولید و مدیریت نیروگاه زاگرس کوثر عنوان کرد: ابزارهای متفاوتی در بازار سرمایه وجود دارد. شرکت ما قصد استفاده از این پتانسیل برای جذب نقدینگی در بازار سرمایه را دارد. ما برای نقدینگی لازم توسعه بخش بخار سیکل ترکیبی درحال برنامه ریزی هستیم. این کار هزینه تولیدی بسیاری دارد.
جعفری اناری ادامه داد: برای نمونه بیش از ۴,۰۰۰ میلیارد تومان آورده، نیاز است تا این پروژه به سرانجام برسد. این پروژه و دیگر پروژه‌ها با قیمت کنونهی برق امکان‌پذیر نخواهد بود. حل این مسائل به برنامه‌های شرکت در تأمین نقدینگی در بورس کمک خواهد کرد. این تصمیم در گذشته توسط شرکت مپنا انجام شده است. این شرکت برای نیروگاه پرند موضوع صندوق پروژه را مطرح کرد تا یک آورده نقد مناسب از بورس دریافت کرد.
وی تاکید کرد: تا زمانی که صنعت برق رقابتی نشود امکان پیشرفت فراهم نمی‌شود. میزان سرمایه‌گذاری در سال‌های اخیر کاهش پیدا کرده است. وزارت نیرو و دولت باید با روش‌های گوناگون، انگیزه‌ی سرمایه‌گذاری در این بخش را ایجاد کنند. در گذشته خرید تضمینی، قرارداد بیع متقابل، صرفه جویی سوخت بوده است که اکنون چنین شرایطی فراهم نیست. در صورت عدم تحول، کاهش سرمایه‌گذاری در این صنعت ادامه خواهد داشت.
