رونق سوغات سهام عدالت برای بورس

رونق سوغات سهام عدالت برای بورس

به گزارش روند بورس امروز، بازار سرمایه ایران در سال جدید درگیر اخبار سهام دولتی و روند صعودی بی‌سابقه بود که باخبری تأثیرگذار مواجه شد. خبر آزادسازی سهام عدالت و اجازه خریدوفروش آن‌ها در کسری از ثانیه در صدر اخبار قرار گرفت. هم‌زمان با ابلاغیه مقام معظم رهبری، دارندگان سهام عدالت مجاز شدند که تا با رعایت تشریفات، سهام عدالت خود را در بورس بفروشند.

ابلاغیه رهبری برای آزادسازی سهام عدالت

در متن ابلاغیه رهبر انقلاب اسلامی به سه شرط مهم برای عملیاتی کردن این آزادسازی اشاره کرده است و فرموده‌اند؛ با آزادسازی سهام عدالت با رعایت امور زیر، موافقت می‌شود؛ ابتدا دارندگان سهام عدالت مجازند در محدوده زمانی مشخص مالکیت مستقیم سهام شرکت‌های سرمایه پذیر را انتخاب نمایند و به‌تناسب، نقش مدیریتی خود را ایفا کنند. در مرحله بعد مقررات موردنیاز جهت انتقال سهام به صاحبان سهام عدالت توسط شورای عالی بورس تدوین و تصویب شود. این مصوبات برای کلیه دستگاه‌های اجرایی لازم‌الاجراست و در نهایت نسبت به سهام باقیمانده در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، شورای عالی بورس موظف است ضمن تشویق ماندگاری صاحبان سهام در شرکت‌های مذکور، از طریق مبادی ذی‌ربط هرچه زودتر زمینه‌ی ورود آن شرکت‌ها را در بورس فراهم نماید.

مسیری که سهام عدالت سپری کرده است

طرح توزیع سهام عدالت در کشورمان از سال ۱۳۸۵ آغاز شد. در راستای این طرح مالکیت بخشی از سهام تعدادی از کارخانه‌های و بنگاه‌های دولتی به گروه‌هایی از شهروندان کشورمان منتقل شد. تا پیش‌ازاین مالکان این سهام حق فروش سهام خود و دریافت سود را تا ده سال یعنی ۱۳۹۵ نداشتند.

به صورت کلی منظور از سهام عدالت، فروش تسهیلات بخشی از سهام شرکت‌های دولتی معین، به اقشار پایین درآمدی جامعه است. این طرح در دولت نهم اجرایی شد و در میان طرح‌های اقتصادی دولتی در جهت بهبود رفاه و حمایت از اقشار کم‌درآمد جامعه و فقرا، بیشتر موردتوجه بوده است.

مشمولان پرتفوی سهام عدالت

پرتفوی سهام عدالت با اقدامات کارشناسی فراوان و دغدغه مسئولان و تلاش کارگزاران نظام در راستای اجرای این طرح برای افراد مشمول در این طرح (شش دهک از پایین‌ترین دهک‌های درآمدی جامعه) تشکیل شده است که از یک‌سو بستر مناسبی برای ایجاد درآمد و ثروت برای اقشار آسیب‌پذیر جامعه، فراهم نموده و از سوی دیگر با واگذاری بخشی از بنگاه‌های دولتی به مشمولین طرح، گام مهمی در کاهش تصدی‌گری دولت و کاهش هزینه‌های دولتی بر می‌دارد.

سبد سهام عدالت ترکیبی از ۶۰ شرکت بورس و فرابورس است و برای هر نفر از مجموع پرتفوی سهام عدالت مبلغ یک‌میلیون تومان سهام اختصاص داده‌شده است؛ بنابراین سهام عدالت متعلق به شرکت خاصی نیست و مجموع سبد سهام در درصدی از ۶۰ شرکت دولتی تعریف شده است که سود و زیان شرکت‌های مذکور به‌صورت علی‌السویه بین سهامداران تقسیم می‌شود.

نحوه آزادسازی سهام عدالت

آزادسازی سهام عدالت برای ۴۹ میلیون و ۱۵۲ هزار و ۷۴۱ نفر مشمول بعد از ۱۳ سال به دو روش مدیریت مستقیم بورسی و مدیریت غیرمستقیم از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی و با انتخاب مشمول انجام می‌شود. برای ورود مشمولان سهام عدالت به سامانه سهام عدالت و گزینش نحوه آزادسازی سهام،‌یک ماه (از ۱۰ اردیبهشت ۹۹ تا ۱۰ خرداد ۹۹) فرصت وجود دارد.

در روش مستقیم برای آزادسازی سهام عدالت سهام‌دار به میزان سهام تخصیص‌یافته به هر فرد در شرکت‌های سرمایه پذیر سهام عدالت و به ‌تناسب ارزش مقطع واگذاری، تعدادی از سهام ۳۶ شرکت بورسی به شما تخصیص خواهد یافت. همچنین به ازای سهام شرکت‌های غیر بورسی سرمایه‌پذیر سهام عدالت، سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی را نیز دریافت خواهند نمود. در این حالت مسئولیت حفظ، نگهداری و مدیریت سهام اختصاص‌یافته به عهده سهامدار بوده و در راستای حفظ ارزش سهام تخصیص‌یافته، قابلیت نقل‌وانتقال سهام مزبور به غیر و فروش آن بر اساس محدودیت‌های زمانی و مقداری تعیین‌شده توسط شورای عالی بورس صورت خواهد گرفت.

در روش غیرمستقیم سهام‌دار، مالکیت و مدیریت سهام عدالت را از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی ساماندهی خواهد شد و حق انتقال به غیر و دخل و تصرف در آن را نخواهید داشت. با این تفویض اختیار، سهام شرکت‌های سرمایه پذیر سهام عدالت متعلق به خود را توسط شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی ساماندهی خواهد شد. سهام مزبور در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (۷۰%) و صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه استانی (۳۰%) ساماندهی خواهد شد.

اعداد و ارقام سهام عدالت

ارزش کل سهام واگذار شده در قالب سهام عدالت در سال ۱۳۸۵ به ۴۹ میلیون و ۱۵۲ هزار و ۷۴۱ نفر مشمول در ۶ دهک جمعیتی، از سهام ۵۰ شرکت شامل ۳۶ شرکت بورسی و ۱۴ شرکت غیر بورسی به ارزش کل ۲۶ تریلیون و ۶۳۶ میلیارد تومان بود که اکنون بعد از حدود ۱۳ سال ارزش کل سهام عدالت به حدود ۳۰۰ تریلیون تومان (حدود ۱۱.۲ برابر) شده است.

تأثیر آزادسازی سهام عدالت بر بازار سرمایه

به صورت کلی اغلب کارشناسان در خصوص آزادسازی سهام عدالت معتقدند که رونق در بورس شکل خواهد گرفت. همچنین با توجه به شرایط رو به رشد بازار سرمایه، احتمال ماندگاری سهام در بازار سرمایه زیاد است. بازار سرمایه ایران برای دولت و مردم جایگاه منحصربه‌فرد دارد و در آینده می‌تواند عهده‌دار مسئولیت‌های بیشتری در اقتصاد باشد. با آزادسازی سهام عدالت که امشب محقق شد، ۵۰ میلیون ایرانی به معنای واقعی و عملی سهام‌دار شدند و به عبارتی بیش از ۸۰ درصد مردم ایران عملاً وارد بازار سرمایه شدند. بورس ایران تبدیل به یک بازار مردم پایه شده است.